Hayot faoliyati xavfsizligini boshqarish- bu obyektni ongli ravishda bir xolatdan (xavfli) boshqa bir holatga (xavfsiz) holatga o’tkazishdir

Urganch davlat universiteti Fizika-matematika fakulteti Matematika yo’nalishi 211-guruh talabalari Hajibayeva Xovvajon va Yusupova Xurshidalarning Hayot faoliyati xavfsizligi fanidan tayyorlagan slaydi.

Mavzu:

• “inson va ishlab chiqarish”tizimini dekompizitsiyalash. Maqbul tavakkal nazariyasining mohiyatini o’rganish

Hayot faoliyati xavfsizligini boshqarish- bu obyektni ongli ravishda bir xolatdan (xavfli) boshqa bir holatga (xavfsiz) holatga o’tkazishdir.

• Hayot faoliyati xavfsizligini boshqarish- bu obyektni ongli ravishda bir xolatdan (xavfli) boshqa bir holatga (xavfsiz) holatga o’tkazishdir.
• Sistemali taxlil qilishning muhim prisplari:
• Qaror qabul qilishd jarayonida oxirgi maqsadni aniqlash va aniqlik kiritish;
• Butun muommolarni to’laligicha qarash;
• Maqsadga erishishning ikkitadan bittasini tanlash (alternativ) yo’llarini tahlil qilish;
• Qo’shimcha maqsadlar umumiy maqsadga to’sqinlik solmaslikiga erishish;

“Inson-muhit”, “inson-ishlab chiqarish” va boshqa tizim (sistema)lar murakkab , ko’p komponentli va qismli tashkil qiluvchilardir. Xavflar identifikatsiyasini ijobiy yechishda bu tizimlarni tahlil jarayonida tashkil qiluvchilrga ajratish (dekompozitsiya qilish) muhimdir.

• “Inson-muhit”, “inson-ishlab chiqarish” va boshqa tizim (sistema)lar murakkab , ko’p komponentli va qismli tashkil qiluvchilardir. Xavflar identifikatsiyasini ijobiy yechishda bu tizimlarni tahlil jarayonida tashkil qiluvchilrga ajratish (dekompozitsiya qilish) muhimdir.

INSON
MUHIT
SALBIY OQIBATLAR

3

2222
1

2

Faoliyat modeli 1-inson, 2-muhit,

3-reaktiv aloqalar

Faoliyatni dekompozitsiyalash: 1-inson, 2-mehnat predmetlari, 3-mehnat vositalari, 4-energiya, 5-mehnat mahsuli, 6-texnologiya, 7-flora, 8-fauna, 9-ma’lumot, 10-tabiiy klimatik sharoitlar, 11-tashkil qilish, 12-jamoa, n-va boshqa;

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
n

1990-yil sentabrda Germaniyaning Keln shahrida faoliyat xavfsizligi bo’yicha Birinchi Butun jaxon kongressi bo’lib o’tdi. Bu kongres “hayot xavfsizlikda” shiori otida bo’lib o’tdi va unda faoliyat xavfsizligini ta’minlashga ilmiy fan sifatida qaraldi. Bu anjumanda dunyoning turli joylaridan kelgan olim va mutaxassislar o’zlarining ma’ruza va xabrlarida doimo “tavakkal” tushunchasini qo’lladilar.

1990-yil sentabrda Germaniyaning Keln shahrida faoliyat xavfsizligi bo’yicha Birinchi Butun jaxon kongressi bo’lib o’tdi. Bu kongres “hayot xavfsizlikda” shiori otida bo’lib o’tdi va unda faoliyat xavfsizligini ta’minlashga ilmiy fan sifatida qaraldi. Bu anjumanda dunyoning turli joylaridan kelgan olim va mutaxassislar o’zlarining ma’ruza va xabrlarida doimo “tavakkal” tushunchasini qo’lladilar.

Tavakkalga v. Marshell quyidagich ta’rif beradi: tavakkal-xavflarning amalga oshish, sodir bo’lish chastotasidir.

Rasman tavakkal-bu chostatdir, ya’ni takrorlanish soni.

Tavakkal shaxsiy (individual) va ijtimoiy (sotsial) turlarga bo’linadi.

Ijtimoiy tavakkal-sodir bo’lgan hodisalar chostatasi bilan shu hodisalar natijsida zararlangan odamlar orasidagi bog’lanish.

Tavakkalni aniqlashda 4 xil uslubiy yondashish mavjud:

Tavakkalni aniqlashda 4 xil uslubiy yondashish mavjud:

• Injenerlik-bu statistikaga, chostatalarni hisoblashga, xavfsizlikni ehtimolli taxlil qilishga va xavflar daraxtini qurishga asoslanadi.
• Modelli – bu alohida odamga, ijtimoiy va kasbiy guruhlarga zararli omillarning ta’sir qilish modelini qurishga asoslanadi.
• Ekspertli usul- bunda har xil hodisalarning (xavflarning) sodir bo’lish ehtimoli yuqori malakali mutaxassislarnng (ekspertlarning) fikrini o’rganish orqali aniqlanadi.
• Ijtimoiy usul – har xil hodisalarning (xavflarning) sodir bo’lish ehtimoli to’g’risida aholi fikrini so’rashga asoslangan.

Tavakkalni aniqlah qoidalari

Tavakkalni aniqlah qoidalari

Favqulotda vaziyatlarda (FV larda) axolining, ishchi va xizmatchilarning ehtimoliy talofatini (N) quyidagicha aniqlash mumkin:

N

n=RN

Bu yerda:

R-FV dagi xavf-xatarni tur bo’yicha odamlarning ehtimoliy talofati darajasi;

N-obyekt, soha, tarmoq va shu kabilarda aholi yoki ishlochilarning soni.

 

E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT!!!

E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT!!!