Хусусиятҳои синну соли фаъолияти асаби олӣ. Фаҳмидани фаъолияти системаи олии асаб


Download 169.63 Kb.
Sana11.11.2023
Hajmi169.63 Kb.
#1766886
Bog'liq
маруза 11 ёш физиолог

Хусусиятҳои синну соли фаъолияти асаби олӣ. Фаҳмидани фаъолияти системаи олии асаб

  • Физиологияи фаъолияти олии асаб як бахши физиологияест, ки дар фазои пасошӯравӣ муайян шудааст, ки вазифаҳои қисми болоии системаи марказии асаб – кортекси мағзи сарро меомӯзад, ки ба воситаи он робитаҳои мураккабтарини организми хеле пешрафта бо муҳити атроф ба амал меояд. муҳити беруна таъмин карда мешавад.

Вай механизмхои асабии рафтор ва фаъолияти равониро меомузад. Асосхои илм дар асархои И.М.Сеченов ва И.П.Павлов гузошта шудаанд, ки мазмун ва хосиятхои механизмхои физиологии фаъолияти равонии майнаро ошкор кардаанд [1].Физиологияи ВНД ҳамчун илм дар бораи механизмҳои нейрофизиологии психика ва рафтор (дар асоси принсипи инъикоси рефлекси ҷаҳони беруна) ба усулҳои тадқиқотии таҷрибавӣ асос ёфта, физиологияи анализаторҳо, ташаккули рефлексҳои шартӣ, таъсири мутақобилаи равандҳои ҳаяҷон ва монеъшавӣ, механизмҳои асабии фаъолияти олии асаб

  • Вай механизмхои асабии рафтор ва фаъолияти равониро меомузад. Асосхои илм дар асархои И.М.Сеченов ва И.П.Павлов гузошта шудаанд, ки мазмун ва хосиятхои механизмхои физиологии фаъолияти равонии майнаро ошкор кардаанд [1].Физиологияи ВНД ҳамчун илм дар бораи механизмҳои нейрофизиологии психика ва рафтор (дар асоси принсипи инъикоси рефлекси ҷаҳони беруна) ба усулҳои тадқиқотии таҷрибавӣ асос ёфта, физиологияи анализаторҳо, ташаккули рефлексҳои шартӣ, таъсири мутақобилаи равандҳои ҳаяҷон ва монеъшавӣ, механизмҳои асабии фаъолияти олии асаб

И.П.Павлов рефлекси шартиро омўхта, чунин тахмин кард, ки ин раванд асоси ташаккули реаксияњои равонии њамаи организмњои зинда, аз љумла раванди тафаккури одами муосир мебошад.Омӯзиши минбаъдаи фаъолияти олии асаб васеъ шуда, аз доираи ибтидоии таълимоти И.П.Павлов берун баромад [7]. Дар «пойтахти рефлексхои шартй» Колтуши (дехаи Павлово) тадкикоти тачрибавии физиологиям фаъолияти олии асаб гузаронда шуд.

  • И.П.Павлов рефлекси шартиро омўхта, чунин тахмин кард, ки ин раванд асоси ташаккули реаксияњои равонии њамаи организмњои зинда, аз љумла раванди тафаккури одами муосир мебошад.Омӯзиши минбаъдаи фаъолияти олии асаб васеъ шуда, аз доираи ибтидоии таълимоти И.П.Павлов берун баромад [7]. Дар «пойтахти рефлексхои шартй» Колтуши (дехаи Павлово) тадкикоти тачрибавии физиологиям фаъолияти олии асаб гузаронда шуд.
  • Бо синну сол майна ва системаи асаби шумо аз тағйироти табиӣ мегузарад. Майна ва ҳароммағзи шумо ҳуҷайраҳои асаб ва вазни худро гум мекунанд (атрофия). Ҳуҷайраҳои асаб метавонанд нисбат ба пештара сусттар интиқол додани паёмҳоро оғоз кунанд. Маҳсулоти партовҳо ё дигар кимиёвӣ ба монанди бета амилоид метавонанд дар бофтаи майна ҷамъ шаванд, зеро ҳуҷайраҳои асаб вайрон мешаванд. Ин метавонад боиси тағироти ғайримуқаррарӣ дар мағзи сар ба вуҷуд ояд, ки плакҳо ва печидаҳо номида мешаванд. Пигменти қаҳваранг (липофусцин) низ метавонад дар бофтаи асаб ҷамъ шавад.
  • Шикастани асабҳо метавонад ба эҳсосоти шумо таъсир расонад. Шумо шояд рефлексҳо ё эҳсосотро кам ё гум карда бошед. Ин ба мушкилоти ҳаракат ва бехатарӣ оварда мерасонад ва эҳтимоли афтиданро бештар мекунад.Суст шудани фикр, хотира ва тафаккур як ҷузъи муқаррарии пиршавӣ аст. Ин дигаргуниҳо дар ҳама яксон нестанд. Баъзе одамон дар асабҳо ва бофтаҳои майнаашон тағйироти зиёд доранд. Дигарон каме тағирот доранд. Ин тағиротҳо на ҳамеша ба таъсирот ба қобилияти фикрронии шумо вобастаанд.

ПРОБЛЕМАХОИ СИСТЕМАИ АСАБ ДАР ОДАМОНИ ПИРОНСОЛ

  • Дементсия ва талафоти шадиди хотира қисми муқаррарии пиршавӣ нест. Онҳо метавонанд аз бемориҳои мағзи сар ба монанди бемории Алтсгеймер ба вуҷуд оянд, ки ба эътиқоди табибон бо плакҳо ва печидаҳо дар майна алоқаманд аст. Делирий ногаҳонӣ аст, ки боиси тағирёбии тафаккур ва рафтор мегардад. Ин аксар вақт ба бемориҳое, ки ба майна алоқаманд нестанд, вобаста аст. Сироят метавонад боиси парешон шудани шахси калонсол гардад. Баъзе доруҳо низ метавонанд боиси он шаванд ё мушкил гардонанд.
  • Мушкилоти тафаккур ва рафтор инчунин метавонанд аз сабаби диабети суст назоратшаванда ба вуҷуд оянд. Баландшавӣ ва паст шудани сатҳи шакар дар хун метавонад ба фикр халал расонад.

ПЕШГИРЙ

  • Машқи равонӣ ва ҷисмонӣ метавонад ба майнаи шумо кӯмак кунад, ки тез бошад. Машқҳои равонӣ инҳоро дар бар мегиранд:ХонданИҷрои кроссвордҳоСӯҳбати ҳавасмандкунандаМашқҳои ҷисмонӣ ҷараёни хунро ба майнаи шумо мусоидат мекунанд. Он инчунин ба кам кардани талафоти ҳуҷайраҳои майна мусоидат мекунад.

Download 169.63 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling