Ilmiy dalillarning pedagogik izlanishlardagi o`rni. Dalil bu


Download 202.96 Kb.
Sana04.05.2023
Hajmi202.96 Kb.
#1424645
Bog'liq
Ilmiy tadqiqot matodologiyasi Narzullayeva Parvina Akmalovna

Ilmiy dalillarning pedagogik izlanishlardagi o`rni.

Dalil bu............

Dalilning asosan ikkita xususiyati bor:

  • 1.Hayotiy bo`lgan real voqealar, xususiyatlar, munosabatlar, aloqadorliklar, o`zgarishlar, jarayonlarni o`zida ifoda etadi.
  • 2.Haqiqatni isbotlovchi fikrlarning to`laqonligini, inkor etib bo`lmasligini, reallikka mosligini qaror toptiradi.

Dalilning turlari quyidagilar:

  • 1.Haqiqiy dalil 2.Yolg`on dalil
  • 3. To`liq dalil 4. To`liq bo`lmagan dalil
  • 5. Taxminiy dalil 6. Isbotlanmaydigan dalil
  • 7. Isbotlangan dalil 8.Ilmiy dalil

Ilmiy tadqiqotda ilmiy dalillar negizida ish yuritiladi, faoliyat ko`rsatiladi. Ilmiy tadqiqotda dallilarga erishish og`ir va mashaqqatni talab qiladi.

A. Enshteyn so`zlari bilan aytganda, “fan dallillardan boshlanishi, va boshlanish bilan tugallanish o`rtasida qanday nazariy tuzilmalar bo`lishidan qat`i nazar dalilar bilan yakunlanishi lozim.”

Dallilash 2 ta usulga asoslanadi:

  • Emperik bilish
  • nazariy bilish
  • Ilmiy dalil emperik bilishning natijasidir. Ilmiy dalil qudratli kuchga ega. Ular oldidadan aytib berishni ham qurollantiradi. M: qushlar va hasharotlar, ya`ni havodan og`ir fazo muhitida uchishga qodirligini mexanik N. Ye.Jukovskiy ko`tarma kuch nazariyasini yaratilishiga olib keldi. Buning natijasida barcha aviatsiya va kosmanavtika vositalar loyihalashni aerodinamikani kashf etgan.

Ilmiy tadqiqotda dalil to`plash bir qancha usullar yordamida amalga oshiriladi. Bu usullarga:

  • kuzatish , tajriba o`tkazish,qiyoslash , analiz va sintez qilish, umulashtirish va formatlashtirish, bahs qilish va boshqalar.

Ilmiy tadqiqotda dalilning quyidagi vazifalarga e`tibor berish lozim:

  • 1. oldingi bilimlar asosida yangi bilimlar hosil qilish;
  • 2.Narsa va hodisalar taraqqiyotini to`g`ri aks ettirish;
  • 3.Obyektlarning faoliyatini to`g`ri tavsiflash uchun asos shartligini hisobga olish;
  • 4.obyektiv voqyelikni to`g`ri tushuntirishdagi ishtirokini e`tirof etish va boshqalar.

Ilmiy atdqiqotda dalillar ijodiy izlanuvchinig ilmiy olamini yaratadi. dalillar ijodkorga havo va suvdek zarur. Tadqiqotchi yaratayotgan yangilik,kashfiyot mantiqiy dalillar farazlar, nazariyalar mantiqiy xulosalar jarayonida paydo bo`ladi. Natijada eski dallillar inkor etilib yangi dallilar paydo bo`ladi.

  • Raxmat !

Download 202.96 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling