Informatika-9-A,B. 39 – dars. Mavzu: Belgili va satrli miqdorlar bilan ishlash mavzusini takrorlash Maqsad

Informatika-9-A,B. 39 – dars.

Mavzu: Belgili va satrli miqdorlar bilan ishlash mavzusini takrorlash

Maqsad:

1) ta’limiy: Belgili va satrli miqdorlar bilan ishlash protsedura va funksiyalarni dasturlash jarayonida qo`llashni o`rgatish;

2) tarbiyaviy: O`quvchilarga estetik tarbiya berish;

3) rivojlantiruvchi: O`quvchilrning dasturlash jarayonida belgili va satrli miqdorlar bilan ishlash protsedura va funksiyalaridan foydalanish ko`nikmalarini rivojlantirish.

DTS: Paskalning belgili va satrli miqdorlar bilan ishlash protsedura va funksiyalarini bilish.

Darsni borishi:

I. Tashkiliy davr

1) salomlashish;

2) davomatni aniqlash.

II. Takrorlash

1. 
   Concat funksiyasining vazifasi nimadan iborat? Misollar keltiring.
   
2. 
   Concat funksiyasining o‘rniga boshqa amaldan foydalanish mumkinmi?
   
3. 
   Qaysi funksiya satr uzunligini aniqlaydi? Misollar keltiring.
   
4. 
   Pos funksiyasi qanday vazifani bajaradi?
   
5. 
   Pos sunksiyasining qiymati qachon nolga teng bo‘ladi? Misollar keltiring.
   
6. 
   Copy funksiyasi nima uchun qo‘llaniladi?
   
7. 
   Copy funksiyasining qiymati sonli bo‘lishi mumkinmi? Misollar keltiring.
   
8. 
   Paskalda berilgan satrning qismini o‘chiradigan qanday protsedura bor?
   
9. 
   Paskalda ixtiyoriy belgili yoki satrli miqdorni sonli miqdorga o‘tkazib bo‘ladimi? Javobingizni izohlang.
   
10. 
    Ord va Chr funksiyalarining vazifasini aytib bering
    
11. 
    Satrli o‘zgaruvchilarning “massiv xususiyati” nimani anglatadi?
    

III. Yangi mavzuni o`rganish

1. Mavzudagi 2-misolni for operatorida Downto qatnashtirib bajaring.

Program Teskari;

Var a, b, belgi: String; i, len : Integer;

Begin

Write(‘So`z kiriting : ‘); ReadLn(a); Len:=Length(a); b:=‘‘;

For i:=Len To 1 Do

begin

belgi:=Copy(a,i,1); {a ning i-belgisini nusxasi olindi}

b:=b+ belgi; {a dan nusxasi olingan belgi b ning o`ng tomoniga qo‘shildi}

end;

Write(b); readln;

End.

2. S satr berilgan. Undagi “b” harflari sonini aniqlovchi dastur tuzing.

Program belgilar;

Uses crt;

Var i,b: integer;

a: string;

begin

write(‘Satrni kiriting: ’); readln(S);

for i:=1 to length(S) do

if (a[i]=’B’) or (a[i]=’b’) then b:=b+1;

writeln(‘S=’,S);

end.

3. A[1..N] satrli massiv berilgan. Massiv elementlari ichidan “m” harfdan boshlanadiganlarini ekranga chiqaruvchi dastur tuzing.

Program m_harfi;

Uses crt;

Var i: integer;

a: array[1..10] of string;

7. N natural son va S₁, S₂, S₃,… S_N so‘zlar ketma-ketligi berilgan. Shu ketma-ketlikdagi eng qisqa so‘zni va uzunligini ekranga chiqaruvchi dastur tuzing.

Uses crt;

Var i,j,k,n: integer;

S: array [1..10] of string;

Begin

Clrscr;

Write(‘So`zlar sonini kiririting: ’); readln(n);

For i:= to n do

Begin write(I,’-so`zni kiririting: ’); readln(S[i]); end;

K:=length(s[1]); j:=1;

For i:=2 to n do

If k>length(s[i]) then begin k:= length(s[i]); j:=I; end;

Write(‘Eng qisqa so`z: ’,s[j],’ Uning uzunligi: ‘,k,’ ga teng.’);

Readln;

End.

IV. Uyga vazifa

2-mashq