Ish rejasi: Strelka (Pick) asbobi

Amaliy mashg`ulot №13

Mavzu: CorelDraw dasturi Pick (ko`rsatkich) instrumenti yordamida tasvirlar yaratish.

Darsning maqsadi: CorelDraw dasturi Pick (ko`rsatkich) instrumenti yordamida tasvirlar yaratish jarayonini o`rganish.

Ish rejasi:

1. Strelka (Pick) asbobi

2. Obyektlarni ajratish usullari

3. Strelka (Pick)asbobining boshqa funktsialari

Strelka (Pick) asbobini ishlashi

Obyektklar ustida qanaqa amal bajarilmasin oxirgi obyekt bashqalaridan ajratilgan bo’lishi kerak. Bu amalni bajarish uchun mahsus ajratish asbobi Strelka (Pick) ishlatiladi.

Obyektning ajratilganligini obyektning enidagi markerlardan va obyekt markazidagi krestdan bilish mumkin.Agarda bir nechta obyektlar ajratilgan bo’lsa markerlar katta turtburchak shaklida bo’ladi.

Obyektlarni ajratish usullari

Strelka (Pick) asbobi yordamida obyektlar bir-nechta usullar bilab ajratiladi.

• 
  Alohida obyektni sichqonchani chertish bilan ajratsa bo’ladi.
  
• 
  shtrixovoy ramka (marquee) yordamida obyektlarni ajratganda belgilangan maydondagi obyektlar ajratiladi va ular shtrixlangan ramka ko’rinishida bo’ladi.
  
• 
  Obyektlarni ajratishda klaviaturadan ham foydalanilsa bo’ladi. tugmasini bosish orhali obyektlarni ketma-ket, Q — tugmalari bilan birgalikda ishlatilsa teskari holattada ajratiladi.
  
• 
  Hamma obyektlarni ajratish uchun Ob’ekto’ (Objects) buyrugi va menuning RedaktirovatG’Vo’delit vse (EditG’Select All) tanlanadi. Bu amalni Strelka (Pick) asbobining tugmasin ekki marta bosish bilan amalga oshirsa bo’ladi. Ajratishni bekor qilish uchun ish joyining boas eriga sichqoncha bilan chertiladi yoki tugmasi bosiladi.
  

Strelka (Pick)asbobining boshqa funktsialari

Strelka (Pick) asbobi ishlatganda obyektlarni ajratilganligi markeri fahat ajratilganlik belgisini belbirib qolmay boshqa da maqsadlarda ham qullaniladi.

Marker yordamida obyektlarni masshtablash mumkin. tugmasi bilan ishlatilsa markazdan masshtablaydi. bilab birga ishlatilsa bir butunga kattalashadi. En tomondagi markerlar esa noproportsonal masshtablaydi.

Ekkinchi marta obyektlarni ajratganda markerlar yonalish shaklini oladi.

Burchakdagi yonalishlar yordamida obyektni oq otrofida oylantiradi

En tomondagi yonalishlar esa obyektni gorizontal yoki vertikal tomonga qiyshaytirishni bildiradi.

Shuning bilan birga Strelka (Pick) asbobi obyektlarni yoki obyektlar yigindisini ko’chrish mumkin unuing uchun obyektni olib kerakli tomonga surish mumkin.

– Ukazatel (ko’rsatkich) – ob`ektni belgilash uchun tanlanadi. Ularning o’lchamlarini o’zgartirish, siljitish, aylantirish, qayta rang berish, tugun nuqtalar holatini o’zgartirish, murakkab ob`ektlar bilan amallar bajarish imkoniyatiga ega. Uning xossalar paneli tanlangan shaklga ko’ra mavjud bo’ladi. Ukazatel (ko’rsatgich) uskunasi. CorelDraw dasturida bu - uskuna ko’p funktsiyalarni, jumladan ob`ektlarni belgilash, ularning o’lchamlarini o’zgartirish, biror burchakka aylantirish, tugun nuqtalar holatini o’zgartirish amallarini bajariladi. Bu uskuna nafaqat konturlar bilan balki, murakkab ob`ektlarni tahrirlashda qo’llaniladi. Barcha uskunalar kabi “Ukazatel” (ko’rsatgich) ham o’zining xossalar paneliga ega. Uning ko’rinishi hujjatda tanlangan ob`ekt mavjudligiga bog`liq.

0. 
   
   

2.2-ilova

Ob`ektlarni tanlash. CorelDraw ning ishchi varag`idagi ixtiyoriy konturni tanlash va unga o’zgartirishlar kiritish mumkin. Buning uchun: “Ukazatel” (ko’rsatgich) - uskunasi faollashtiriladi va uskuna kursori kontur chizig`iga olib boriladi. Sichqoncha chap tugmasi bosiladi, kontur tanlanganligidan uning atrofida hosil bo’lgan qora kvadratchalar (manipulyatorlar) darak beradi. Bu manipulyatorlardan masshtablashtirish, aylantirish, siqish va aks ettirish maqsadida foydalanish mumkin. Konturni tanlanadi. Beze uskunasi yordamida A – ob`ektga qo’shimcha segment kiritib, B – ob`ektni hosil qilinadi. Konturni boshqa usulda ham belgilash mumkin. Buning uchun (belgilash uskunasi yordamida) kontur sohasida sichqonchaning chap tugmasi bosiladi va uning yordamida kerakli soha punktirli to’rtburchakga olinadi, sichqoncha tugmasi qo’yib yuborilgach, sohadagi kontur - V belgilanganligi kuzatiladi. Bu usul bir vaqtda bir nechta ob`ektni belgilash uchun qulay. Belgilovchi to’rtburchaksiz ham birdaniga bir necha konturni belgilash mumkin. Buning uchun birinchi konturni belgilab, tugmasini bosib turib, ikkinchi, uchinchi va h.k… konturlar ustida sichqoncha chap tugmasi bosiladi. Biror konturdan belgilashni olib tashlash uchun uning ustida sichqoncha tugmasini yana bir marta bosish etarli hisoblanadi. A) A) V) V)