Iv – гуруҳнинг d- элементлари


Download 363 Kb.
bet1/4
Sana22.03.2023
Hajmi363 Kb.
#1286570
  1   2   3   4
Bog'liq
IV B – ГУРУҲЧА ЭЛЕМЕНТЛАРИ


IV – гуруҳнинг d- элементлари


РЕЖА:

  1. IV – гуруҳ d- элементларига умумий тавсиф;

  2. Титаннинг табиий бирикмалари, олиниши ва унинг бирикмалари;

  3. Циркони, гафний ва резерфордийнинг физик-кимёвий хоссалари, бирикмалари;

  4. IV – гуруҳ d- элементларининг ишлатилиши.



Титан


702. Ti – титан

Оқ, пластик (болғаланувчан – TiN, TiO2, TiC қўшимчалари билан), корро-зияга чидамлилиги юқори. Одатдаги шароитда ҳавода барқарор (хиралаш-майди), қиздирилганда оксид-нитридли парда билан қопланади. Майди дисперс кукун кўринишида пирофор. Сувда, суюлтирилган сульфат ва нитрат кислоталарда пассивланади. Суюлтирилган ишқорлар, аммиак гидрати билан таъсирлашмайди. Сув буғи, хлорид ва фторид кислоталар, концентрланган сульфат ва нитрат кислоталар, концентрланган ишқорлар, галогенлар, фосфор, углерод, кремний билан реакцияга киришади. Ўртача қиздирилганда шиддат билан водородни ютади. Темир билан қотишмаси – ферротитан (18 – 45% Ti) саноат учун муҳим. Олиниши: 70311, 71011, 7111 га қаранг.


Mr = 47,88; d = 4,51; tсуюқ = 1668 °C; tқайн = 3260 °C.

1. Ti + 2H2O(буғ) = TiO2 + 2H2 (t > 800 °C).


2. 2Ti + 6HCl(конц., иссиқ) = 2TiCl3 + 3H2↑.
3. 2Ti + 6H2SO4(конц., иссиқ) = Ti2(SO4)3 + 3SO2↑ + 6H2O.
4. Ti(кукун) + 4HNO3(конц., иссиқ) = TiO(OH)2↓ + 4NO2↑ + H2O.
5. 3Ti + 18HF(конц.) + 4HNO3(конц., иссиқ) = 3H2[TiF6] + 4NO↑ + 8H2O.
6. Ti + 6HF(конц., иссиқ) = H2[TiF6] + 2H2↑.
7. Ti(кукун) + 2NaOH(конц.) + H2O N2TiO3?↓ + 2H2↑ (қайн., p).
8. Ti TiH2.
9. Ti + O2 = TiO2 (600 – 800 °C).
10. Ti + 2E2 = TiE4 (E = F, 150 °C; E = Cl, t > 300 °C).
11. Ti TiE2, TiE3, TiE4 (100 – 600 °C; E = Br, I).
12. Ti TiE, TiE2, TiE3, Ti2E3 (400 – 600 °C; E = S, Se, Te).
13. 2Ti + N2 = 2TiN (t > 800 °C),
Ti + P(қизил) = TiP (950 – 1000 °C).
14. Ti + C(графит) = TiC (1800 – 2400 °C),
Ti + 2Si = TiSi2 (900 – 1350 °C).



Download 363 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling