Javada tanlash operatorlari


Download 280.36 Kb.
Pdf ko'rish
Sana04.11.2020
Hajmi280.36 Kb.
#140466
Bog'liq
Javada tanlash operatorlari – Dasturchi.Uz


10/5/2020

Javada tanlash operatorlari – Dasturchi.Uz

https://dasturchi.uz/plangs/java/javada-tanlash-operatorlari/

1/11


Javada tanlash operatorlari

20/08/2016 G'ayratjon Rayimjonov Java No Comments

Java 

dasturlash 



tilida 

ikkita 


tanlash 

operatori 

bo’lib

ular  if  va  switch  lardir.  Masalani  qo’yilishiga  qarab  ularning  birini



ishlatish  mumkin.  If  operatori  kodlashni  ikkita  yo’ldan  biriga  burib

yuboradi.  Hayotda  shart  tekshirish  operatorlarini  shunchalik  ko’p 

ishlatamizki, hatto ishlatganimizni ham sezmaymiz. Tasavvur qiling siz

bekatda  turipsiz  sizga,  11-  yo’nalishdagi  avtobus  kerak.  Uzoqdan

kelayotgan  avtobusga  ko’zingiz  tushadi  va  ko’zingiz  orqali  ko’rgan

ma’lumotingiz miyyangizga uzatiladi. Shundan so’ng miyyangiz kelgan

ma’lumot  asosida  shart  tekshiradi.  Agar  yo’nalish  raqami  11  bo’lsa,

avtobusga chiq aks holda keyingisini kut degan buyruqni tanaga miyya

uzatadi.  Bu  jarayon  shunday  tez  bo’ladiki  hatto  sezmaymiz  ham.  Bu

jarayonlar  hayotimizning  har  daqiqasida,  soniyasida  yuz  beradi.  Endi

bu shart tekshirishlarimiz javada qanday yozilishini ko’rib chiqamiz.

If  tanlash operatori turlari

if ifodasi

if-else ifodasi

nested if ifodasi

if-else-if ladder (narvon)

If operatori shart tekshiradi  agar shart true(rost) bo’lsa amal bajariladi

aks  holda  shart  bajarilmaydi.  If  operatori,  butun  kod  ishlashini  ikkita

yo‘ldan  biriga  yo‘naltirib  yuboradi,  ya’ni  qo‘yilgan  shart  asosida

kompilyator biror yo‘lni tanlab, o‘z ishini davom ettiradi.

<

p style=”text-align: justify;”>

Source code

     


10/5/2020

Javada tanlash operatorlari – Dasturchi.Uz

https://dasturchi.uz/plangs/java/javada-tanlash-operatorlari/

2/11


1. 

if

(

shart



){

2. 


//code to be executed

3. 


}

Misol:

Tasavvur  qiling,  do’konga  xaridor    kirib  tamaki  maxsulotini  sotib

olmoqchi  bo’lib,  sotuvchidan  tamaki  mahsulotini  so’radi.  Sotuvchi

xaridordan yoshini so’radi va xaridor sotuvchiga yoshi 17 da ekanligini

aytdi.  Qonunga  ko’ra  18  yoshdan  kichik  bo’lgan  xaridorlarga  tamaki

sotish ta’qiqlanadi. Keling endi sotuvchining miyyasida qanday jarayon

bo’layotganini dasturga o’girib chiqsak:


10/5/2020

Javada tanlash operatorlari – Dasturchi.Uz

https://dasturchi.uz/plangs/java/javada-tanlash-operatorlari/

3/11


Quloqlari  orqali  xaridorning  yoshi  nechida  ekanligi  miyadagi  jarayon

uchun  kiruvchi  qiymat  bo’lib  kirib  keldi.  Bu  jarayonni  javada  dastur

ko’rinishi:

Source code

     

Ekranda:


Tamaki mahsulot sotilmasin

Source code

     

1. 


public

 

class

 IfExample 

{

2. 



public

 

static

 

void

 main


(

String


[]

 args


)

 

{



3. 

int

 xaridorningYoshi

=

17

;



4. 

if

(

age 



<

 

18



){

5.  Sytem.

out

.

print



(

"Tamaki mahsuloti sotilmasin"

)

6. 


}

7. 


}

8. 


}

int

 xar idorningYoshi

=

17

;



  

->

 kiruvc



  

10/5/2020

Javada tanlash operatorlari – Dasturchi.Uz

https://dasturchi.uz/plangs/java/javada-tanlash-operatorlari/

4/11


Java IF-else operatori ta’rifi

Shart  tekshirish    jarayonida  shart  truebo’lsa,  if  blokdagi  amal

bajariladi, aks holda else block dagi amal bajariladi

 

Source code



     

1. 


if

(

condition



){

2. 


//code if condition is true

3. 


}

else

{

4. 



//code if condition is false

5. 


}

 

if

(

age 


<

 

18



 

)

 



->

 tekshiruv jarayoni



10/5/2020

Javada tanlash operatorlari – Dasturchi.Uz

https://dasturchi.uz/plangs/java/javada-tanlash-operatorlari/

5/11


Misol: Berilgan sonni toq yoki toq emasligini bilish dasturi

 

Source code



     

1. publicclass IfElseExample 

{

2. publicstatic 



void

 main


(

String


[]

 args


)

 

{



3. 

int

 number


=

13

;



4. 

if

(

number



%

2

==



0

){

5. out.



println

(

"juft son"



)

;

6. 



}

else

{

7. out.



println

(

"toq son"



)

;

8. 



}

9. 


}

10/5/2020

Javada tanlash operatorlari – Dasturchi.Uz

https://dasturchi.uz/plangs/java/javada-tanlash-operatorlari/

6/11


10. 

}

 



Ekranda:

Toq son


Java IF-else-if  tanlash operatori

O’zbekcha  qilib  aytganda  unisi  bo’lmasa  bunisi,  bunisi  bo’lmasa

keyingisi  degan  ma’noda.  if-else-if  ketma  ketligi  shartlar  ko’p  bo’lgan

hollarda ishlatiladi.

 

 

Source code



     

1. 


if

(

condition1



){

2. 


//code to be executed if condition1 is true

3. 


}

 

else

 

if

(

condition2



){

4. 


//code to be executed if condition2 is true

5. 


}

 

else

 

if

(

condition3



){

6. 


//code to be executed if condition3 is true

7. 


}

8. ...


9. 

else

 

{



10/5/2020

Javada tanlash operatorlari – Dasturchi.Uz

https://dasturchi.uz/plangs/java/javada-tanlash-operatorlari/

7/11


 

 

 



Source code

     


1. publicclass IfElseIfExample 

{

10. 



//code to be executed if all the conditions are

11. 


}

10/5/2020

Javada tanlash operatorlari – Dasturchi.Uz

https://dasturchi.uz/plangs/java/javada-tanlash-operatorlari/

8/11


2.  

3. publicstatic 



void

 main


(

String


[]

 args


)

 

{



4. 

int

 ball


=

65

;



5.  

6. 


if

(

ball



<

50

){



7. 

System


.

out


.

println


(

"yiqildi"

)

;

8. 



}

 

else

 

if

(

ball



>=

50 


&&

 ball


<

60

)



 

{

9. 



System

.

out



.

println


(

"D daraja"

)

;

10. 



}

 

else

 

if

(

ball



>=

60 


&&

 ball


<

70

)



 

{

11. 



System

.

out



.

println


(

"C daraja"

)

;

12. 



}

 

else

 

if

(

ball



>=

70 


&&

 ball


<

80

)



 

{

13. 



System

.

out



.

println


(

"B daraja"

)

;

14. 



}

 

else

 

if

(

ball



>=

80 


&&

 ball


<

90

)



 

{

15. 



System

.

out



.

println


(

"A daraja"

)

;

16. 



}

 

else

 

if

(

ball



>=

90 


&&

 ball


<

100


)

 

{



17. 

System


.

out


.

println


(

"A+ daraja"

)

;

18. 



}

 

else

 

{

19. 



System

.

out



.

println


(

"Invalid!"

)

;

20. 



}

21. 


}

22. 


}

Ekranda :

C daraja

Java Switch tanlash


10/5/2020

Javada tanlash operatorlari – Dasturchi.Uz

https://dasturchi.uz/plangs/java/javada-tanlash-operatorlari/

9/11


Switch operatori – dastur ishlashini berilgan qiymatga mos holda biror

yo‘nalishga  o‘zgartirib  berishni  ta’minlaydi.  Bu  operator  bir  necha

variantlardan  kerakligini  tanlab  olishda,  «if»  operatori  o‘rnida

ishlatiladi.  Albatta,  barcha  tanlovlarni  «If»  orqali  amalga  oshirish

mumkin,.  Farqi  u  shart  truebo’lguniga  qadar  tekshiradi.  Shart  to’g’ri

bo’lgandan keyin switch operatoridan boshqa qiymatlarni tekshirmaydi

 

Source code



     

1. 


switch

(

shart



){

2. casevalue1

:

3. 


//code to be executed;

4. 


break

;

  



//optional

5. casevalue2

:

6. 


//code to be executed;

7. 


break

;

  



//optional

8. ......

9. 

default

:

10. 



//hech qaysi shartni qanoantlantirmasa;

11. 


}

 

Bu  operator  qanday  ishlaydi?  «Switch»  operatoriga  berilgan  qiymat,



«case»  operatoridagi  qiymatlar  bilan  birma-bir  solishtiriladi.  Agar

qiymat  biror  variant  bilan  mos  tushsa,  shu  variantga  tegishli  blok

ichidagi  operator  yoki  operatorlar  bloki  ishlaydi  va  «break»  orqali  bu


10/5/2020

Javada tanlash operatorlari – Dasturchi.Uz

https://dasturchi.uz/plangs/java/javada-tanlash-operatorlari/

10/11


tanlov(switch)  yakuniga  yetadi.  Agar  qiymat  hech  qaysi  variant  bilan

mos  tushmasa,  «default»  operatori  ishlaydi  va  uning  ichidagi

operatorlar dastur ishlashini davom ettiradi.

«default»  bloki  bo‘lmasligi  ham  mumkin,  bunda  agar  variantlar

orasida  bizning  qiymat  topilmasa,  «switch»    hech  qanday  xabar

bermaydi.

«break»  operatori  «switch»  operatoridan  chiqishni  bildiradi,  shuning

uchun har bir «case» operatoridan keyin qo‘yilgan. Agar bu operatorni

olib  tashlasak,  bizning  qiymat  variantlar  orasidan  topilsa  ham,

«switch»  operatori  ishlayveradi  va  hamma  «case»  operatoriga

murojat qilaveradi. Bu dasturning xato ishlashiga olib keladi.

 

Source code



     

10/5/2020

Javada tanlash operatorlari – Dasturchi.Uz

https://dasturchi.uz/plangs/java/javada-tanlash-operatorlari/

11/11


 

Ekranda:


20

1. publicclass SwitchExample 

{

2. publicstatic 



void

 main


(

String


[]

 args


)

 

{



3. 

int

 number


=

20

;



4. 

switch

(

number



){

5. 


case

 10


:

 

System



.

out


.

println


(

"10"


)

;

break



;

6. 


case

 20


:

 

System



.

out


.

println


(

"20"


)

;

break



;

7. 


case

 30


:

 

System



.

out


.

println


(

"30"


)

;

break



;

8. 


default

:

System



.

out


.

println


(

"Not in 10, 20 or 30

9. 

}

10. 



}

11. 


}

Download 280.36 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling