Kapital bozori SS-52 guruh talabasi:Yunusaliyev Jasurbekning Moliya bozori va investitsiyalar fanidan tayyorlagan mustaqil ishi. Kapital bozori - Kapital bozori operatsiyalarining aksariyati ikkilamchi bozorda amalga oshiriladi. Birlamchi bozorda har bir qimmatli qog'ozni faqat bir marta sotish mumkin va yangi aktsiyalar yoki obligatsiyalar partiyalarini yaratish jarayoni normativ talablar tufayli ko'pincha uzoq davom etadi. Ikkilamchi bozorlarda qimmatli qog'ozlar savdosi sonining chegarasi yo'q va bu jarayon odatda juda tez.
- Muntazam bank kreditlari kreditlar bir yildan ko'proq muddatga uzaytirilgan taqdirda ham, odatda kapital bozori bitimi deb tasniflanmaydi.
- Birinchidan, muntazam bank kreditlari emas qimmatli qog'ozlar
- Ikkinchidan, kapital bozoriga qarz berishdan ko'ra, banklardan kredit berish ancha tartibga solingan.
- Uchinchidan, bank depozitlari kapital bozori sarmoyadorlariga qaraganda ko'proq xavf-xatarga moyil
Ta’kidlash joizki, mamlakat iqtisodiyotining raqobatbardoshligini oshirish va iqtisodiyot tarmoqlarini modernizatsiya qilish moliya-bank tizimi, shu jumladan kapital bozori imkoniyatlaridan to‘liq foydalanishni hamda ushbu tizimni sifat jihatdan yangi bosqichga ko‘tarishni talab qiladi. Kapital bozori - Kapital bozorini rivojlantirish agentligining ma’lumotiga ko‘ra, bugungi kunda emissiya qilingan aksiyalarning umumiy nominal qiymati 100 trillion so‘mdan ortiq bo‘lib, ulardan faqatgina 1,5 foizigina erkin muomalada harakat qilmoqda. Bu yalpi ichki mahsulotga nisbatan hisoblaganda 1 foizdan kam hisoblanib, ushbu ko‘rsatkich Singapurda 188 foiz, Malayziyada 112 foiz va Rossiyada 34 foizni tashkil etadi
- O‘zbekistonda kapital bozori mamlakat iqtisodiyotida investitsiyalar va jamg‘armalar o‘rtasida vositachilik rolini sifat va miqdor jihatdan yuqoriga ko‘tarish uchun katta potensialga egaligini ko‘rsatadi.
Kapital bozori - 2019 yilda Yevropa tiklanish va taraqqiyot banki, Osiyo taraqqiyot banki va boshqa qator xalqaro ekspertlar ko‘magida 2020-2025 yillarda O‘zbekiston kapital bozorini rivojlantirish strategiyasining loyihasi ishlab chiqildi va keng jamoatchilik o‘rtasida muhokamaga qo‘yildi.
- Mazkur strategiyaning asosiy vazifalaridan biri - erkin muomaladagi jami qimmatli qog‘ozlarning yalpi ichki mahsulotga nisbatini 2025 yil oxirigacha kamida 10-15 foizga yetkazish hisoblanadi.
Kapital bozori - Belgilangan vazifalarga erishish uchun investorlar bazasini kengaytirish va diversifikatsiya qilish, moliyaviy savodxonlikni yaxshilash orqali qimmatli qog‘ozlarga bo‘lgan talabni oshirish, emitentlar sonini ko‘paytirish va yangi moliyaviy instrumentlar orqali qimmatli qog‘ozlar taklifini kengaytirish, qonunchilik va nazorat tizimini takomillashtirish, kapital bozori infratuzilmasini yaxshilash va kapital bozorini muvofiqlashtiruvchi organning institutsional salohiyatini mustahkamlash strategiyaning asosiy yo‘nalishlari etib belgilanishi maqsadga muvofiq.
Kapital bozori - Mazkur strategiyani muvaffaqiyatli amalga oshirish erkin muomaladagi qimmatli qog‘ozlar ulushini yalpi ichki mahsulotning 10-15 foiziga yetkazish, investitsiya loyihalarni moliyalashtirishning muqobil manbasi sifatida fond bozori imkoniyatlaridan to‘liq foydalanish kabi yangi mexanizmlarni keng joriy etish, iqtisodiyotning bank sektoriga bog‘liqligini va davlatning bank sektoridagi ishtirokini kamaytirish, yashirin aylanmadagi qo‘shimcha mablag‘larni iqtisodiyotga jalb qilish va pirovardida O‘zbekiston iqtisodiyotining jadal sur’atlarda o‘sishini ta’minlash kabi muhim va dolzarb masalalarni hal etishi kutilmoqda.
Kapital bozori tuzilishi jihatidan juda murakkab. Soddalashtirilgan shaklda kapital bozori quyidagi asosiy bo'linmalarni o'z ichiga oladi: - pul bozori yoki kredit bozori
- qimmatli qog'ozlar bozori yoki fond bozori
- valyuta bozori
- oltin va boshqa qimmatbaho metallar bozori
- sug'urta bozori
E’tiboringiz uchun raxmat
Do'stlaringiz bilan baham: |
