“Kompyuter injiniring” fakulteti

---

 
 
 
 
 
 
 
“Kompyuter injiniring” fakulteti 
981-21 guruh talabasi Zaripov Anvarbekning 
Elektronika va sxemalar fanidan
Stabilitronlar, Varikaplar va Tunnel diodlar 
mavzusidagi 
Mustaqil ishi 
 
 
 
 
 
 

---

 
 
 
 
REJA: 
1. Stabilitronlar, Varikaplar va Tunnel diodlar umumiy tushincha 
2. Varikaplar. Tunnel diodlar 
3. Generator diodlar 
4. Optoelektronika diodlari 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

1. Stabilitronlar, Varikaplar va Tunnel diodlar, yorli ildamli qurilmalar 
hisoblanadi va elektronika qurilmalarida ishlatiladi. 
Stabilitronlar, gerilim nazorat qiluvchilar sifatida ishlatiladi. Ular, belgilangan 
bir taqqoslovni saqlayadigan Zener diodiga o'xshashdir, ammo stabiltronlar ma'lum 
bir voltaj oraliqida gerilimni sabitlasa oladi. Shuning uchun, ma'lum bir voltaj 
oraliqida gerilim nazorat qilish zarurati bo'lgan hodisalarda ishlatiladi. Misol uchun, 
quvvat manbalari, voltaj referanslarida, osilatorlarida ishlatiladi. 
Varikaplar, qoplama kuchli yordamli radiolarni, yuqori chastotli filtrlarni va 
osilatorlarni ishlatish uchun ishlatiladi. Varikaplarining qoplama kuchi, qo'yilgan 
elektrik potensialiga qarab teskari nisbatta o'zgaradi. Shuning uchun, FM 
radiolarida, qoplama kuchlarida, chastot filtrlarida va osilatorlarda ishlatiladi. 
Tunnel diodlar, yuqori chastotli qurilmalarda ishlatiladigan bir diod turi. 
Oddiy diodlarga nisbatan ancha yuqori burchli joylashadi va elektronlar o'tish 
yuzasidan diodni aylanib o'tishi mumkin. Bu xususiyatlar, yuqori chastotli 
qurilmalarda 
ishlatiladi. 
Tunnel 
diodlar, 
sinxronizatsiyalash 
tizimlarida, 
osilatorlarda va diger yuqori chastotli qurilmalarda ishlatiladi. 
Bularning har birining o'ziga xos xususiyatlari mavjud va ularni amalga 
oshirishning bir necha usullari mavjud. 
Stabilitronlar, varikaplar va tunnel diodlari yorug'lik yarim o'tkazgichlardir va 
elektronika qurilmalarida foydalaniladi.