Konvektiv issiqlik almashinuvi Reja: Konveksiya va konvektiv issiqlik almashinish turlari

2b energetika

Konvektiv issiqlik almashinuvi

Reja:

1. Konveksiya va konvektiv issiqlik almashinish turlari;

2. Nyuton-Rixman tenglamasi;

3. Issiqlik berish koeffitsienti va uning fizik kattaliklarga bogʻliqligi;

KONVEKSIYA

• 
  Suyuqlik va gaz molekulalarining bir haroratli sohadan ikkinchi haroratli sohaga ko’chishida issiqlik energiyasining uzatilish jarayoniga konveksiya deyiladi. Konvektsiya (lotincha canvectia – keltirish) sochiluvchan, suyuq va gazsimon moddalar qatlamlari zar ralarining tartibsiz harakatida namoyon boʻladi. Shuning uchun zarralari oson siljiydigan muhitdagina konvektsiya sodir b oʻlishi mumkin. Issiqlikning konvektiv va molekulyar uzatilishining birgalikda ta’sir etishi tufayli boʻladigan issiqlik almashinish konvektiv issiqlik almashinish deyiladi. Boshqacha aytganda, konvektiv issiqlik almashinuvi bir vaqtning o’ zida ikki usul: konvektsiya va issiqlik oʻtkazuvchanlik yo’li bilan amalga oshiriladi.
  

Konvensiya 2 xil boʻladi:

• 
  Konvensiya 2 xil boʻladi:
  

KONVENSIYA

MAJBURIY KONVEKTSIYA
ERKIN KONVEKTSIYA

KONVEKTIV ISSIQLIK ALMASHINUVI

• 
  Suyuqlik yoki gaz oqimlari bilan qattiq jism yuzasida issiqlik almashinuviga konvektiv issiqlik almashinuvi deyiladi.
  
• 
  Konvektiv issiqlik almashinuvi issiqlikning konvektiv va molekulyar (issiqlik o`tkazuvchanlik) uzatilish jarayonidir.
  
• 
  Issiqlikning konveksiya usulida uzatilishi, makrozarrachalarning muhitdagi harakati natijasida sodir bo`ladi.
  

Konvensiya

• 
  Konvektiv issiqlik almashinuvida issiqlik uzatilish jarayonini nazariy jihatdan o`zgarishda quyidagi tenglamalarni yechish talab etiladi:
  
• 
  Fur’e – Kirxgof tenglamasi;
  
• 
  Harakat tenglamasi;
  
• 
  Issiqlik uzatilishi asosiy qonuni.
  

Konvektiv issiqlik almashinuvining asosiy qonuni

Issiqlik berish koeffitsiyenti

• 
  Issiqlik berish koeffitsiyenti haroratlar farqi 1° bo`lganda, 1 m² yuzadan birlik vaqt ichida uzatilayotgan issiqlik miqdorini xarakterlaydi.
  
• 
  Issiqlik berish koeffitsiyenti, fizik konstanta bo`lib juda ko`plab faktorlarga bog`liq.
  

Issiqlik berish koeffitsiyenti

• 
  Bu koeffitsiyentga quyidagi omillar ta`sir qiladi:
  

  1. Suyuqlik yoki gazning harakat tezligi.

  2. Ularning fizik xossalari.

  3. Issiqlik tashuvchining gidrodinamik omillari va harorat maydoni.

  4. Issiqlik oluvchi yoki beruchi qattiq jismning geometrik shakli va aniqlovchi o`lchami (F).

  Yuqoridagi faktorlarga bog’liq holda, issiqlik berish koeffitsiyentini aniqlash murakkab bo`lganligi sababli uni aniqlashda o`xshashlik nazariyasi va uning me zonlaridan foydalaniladi. Me’zonlar tajriba asosida aniqlangan.

O’XSHASHLIK NAZARIYASI

• 
  O`xshashlik nazariyasi ma`lum tajribalar natijasida olingan natijalarni aniq issiqlik almashinish asboblarida qo`llashga imkon beradigan nazariyadir.
  
• 
  O`lchash uchun, parametrlarini aniqlash.
  
• 
  Olingan natijalarni alohida issiqlik jarayonlariga tadbiq etish yo`llarini ko`rsatadi.
  

O’XSHASHLIK NAZARIYASI ME ZONLARINI ANIQLASH TARTIBI

• 
  Jarayonning to`liq matematik ifodasini chiqarish.
  
• 
  Tenglamadagi barcha hadlarni tenglamaning chap yoki o’ng tomoniga o`tkazish.
  
• 
  Differinsial tenglamadagi va integraldagi belgilarni mujassamlab olish.
  

http://azkurs.org