Laboratoriya mashg'ulot-6 mavzu: murakkab oqsillar tarkibini o'rganish murakkab oqsillarni ajratib olish va ularning tarkibini aniqlash

LABORATORIYA MASHG'ULOT-6
MAVZU: MURAKKAB OQSILLAR TARKIBINI O'RGANISH
Murakkab oqsillarni ajratib olish va ularning tarkibini aniqlash
Murakkab oqsillar apoproteinlar (oddiy oqsillar) va oqsil bo'lmagan komponentlar yoki prostetik guruhlardan (fosfor kislotasi, uglevodlar, lipidlar, rangli birikmalar, vitamin hosilalari, nuklein kislotalar, metall ionlari va boshqalar) iborat. Murakkab oqsillarni o'rganish oddiy oqsillarni va ularning tarkibidagi o'ziga xos oqsil bo'lmagan birikmalarni aniqlashdan iborat.
Fosfoproteinlar
Sutdagi fosfoproteinlarni sifat jihatidan aniqlash
Fosfoproteinlar oqsil bo'lmagan qismi sifatida fosfat kislotasi qoldiqlarini o'z ichiga olgan murakkab oqsillardir. Fosfat kislotasi serin yoki treoninning gidroksil guruhi bilan efir bog‘i orqali bog‘langan. Fosfoproteinlarga sut kazeini, tuxum sarig‘i vitellin, baliq go‘shti ixthulini va boshqa oqsillar kiradi.
Laboratoriya ishining maqsadi: Kazein fosfoprotein tarkibidagi fosfor kislotasini aniqlash uchun uning gidrolizlanishi va molibden reaktivi bilan reaksiyaga kirishishi kerak.

Kerakli jihozlar va reaktivlar. Yog'sizlangan sut yoki kazein kukuni; 0,1% sirka kislota eritmasi; 0,1% natriy karbonat eritmasi; 10% natriy gidroksid eritmasi; 1% mis sulfat eritmasi; fenolftaleinning 0,5% eritmasi; konsentrlangan nitrat kislota; molibden reaktivi (ammiak molibdatning nitrat kislotadagi eritmasi). 200 sm³ hajmli stakan, filtrlar, shisha tayoqcha, gidroliz trubkasi (qayta oqim kondensatori bilan); 2 va 5 sm³ hajmli pipetkalar.
Ishni bajarish tartibi. Sutdan kazeinni ajratish uchun stakanga 30 sm³ yog'siz sutga teng hajmdagi distillangan suv quyiladi. Kazein 0,1% li sirka kislota eritmasini tomchilab qo‘shib aralashtirib, cho‘ktiriladi. Ortiqcha kislota kazeinni unda eritib yuboradi. Kazein cho’kmasi filtrlanadi va filtrda distillangan suv bilan yuviladi. Kazeinning ishqoriy gidrolizlanishi jarayonida u oqsil va fosfatga parchalanadi. Sutdan kazeinni cho'ktirgandan so'ng, filtrning barcha tarkibi reflyuksli gidroliz kolbasiga o'tkaziladi (yoki 100 mg kazein kukuni ishlatiladi). Bu yerda 2 sm³ 0,1% natriy karbonat eritmasi va 4 sm³ 10% natriy gidroksid eritmasi qo'shiladi, so'ngra qaynagan paytdan boshlab 15 daqiqa davomida o'rtacha olovda (asbest to'rda) qaynatiladi.
Sovutgandan so'ng gidrolizatga teng hajmdagi 0,1% natriy karbonat eritmasi qo'shiladi. Eritma ikki qismga bo'linadi va fosfoproteinlarning tarkibiy qismlari uchun reaktsiyalar olib boriladi.
Oddiy oqsil biuret reaktsiyasi bilan aniqlanadi (oddiy oqsillar uchun rang reaktsiyalariga qarang). Fosfor kislotasini aniqlash uchun (molibden testi) probirkada suyultirilgan 1 sm³ kazein gidrolizatiga bir tomchi fenolftalein qo'shiladi va bir yoki ikki tomchi konsentrlangan nitrat kislota bilan neytrallanadi. Oqartirilgandan keyin 2 sm3 molibden reaktivi qo'shiladi. Keyin eritma qaynatiladi va keyin sovuq suv oqimida tezda sovutiladi. Naychaning pastki qismida fosfomolibden ammoniyning sariq cho'kmasi paydo bo'ladi.

Nitrat kislota (Azot kislota) Reflyuksli gidroliz kolba lar

Tabiatan sut 87% suv va 13% quruq moddalar yoki quruq sut qoldiqlaridan (QSQ) iborat. O'z navbatida, bu 13% QSQlar quyidagilarga bo'linadi: sut yog'i - 3,7%, sut oqsili (zardob oqsili + kazein) - 3,5%, sut shakar (laktoza) - 4,8%, minerallar - 0,7% .

Barcha sanab o'tilgan tarkibiy qismlardan 3,5% sut oqsili (oqsil) asosiy sut oqsillari - zardob va kazein ishlab chiqarish uchun asosdir. Sutda kazein umumiy sut oqsilining 80% ni tashkil qiladi. Zardob oqsili 20% ni tashkil qiladi.