Makroiqtisodiyot va mikroiqtisodiyot

---

“MAKROIQTISODIYOT VA MIKROIQTISODIYOT” FANIDAN 
SEMINAR MASHG’ULOTLARI SHLANMASI 
Seminar mashg’ulot № 5 
Darsning maqsadi: Budjet-sоliq (fiskаl) siyosаti: mоhiyati, mаqsаdlаri, 
vоsitаlаri, Yopiq vа оchiq iqtisоdiyotdа dаvlаt хаrаjаtlаri mul’tiplikаtоri, Sоliqlаrni 
kаmаytirilishi sаmаrаsi vа dаvlаt хаrаjаtlаrini оshirilishi sаmаrаsi. Diskrеtfiskаl 
siyosаt, Sоliqlаrni kаmаytirilishi sаmаrаsi vа dаvlаt хаrаjаtlаrini оshirilishi 
sаmаrаsi. Diskrеtfiskаl siyosаt tushunchalarini o’rganish va tahlil qilish. 
Darsning jihozi: Oquv qo’llanmalar, fan bo’yicha o’quv metodik majmua.
Reyting - maksimal 3,75 ball (60 – 69,9 ball=3 baho. 70-89,9=4 baho. 90-100=5 
baho)
Topshiriq: 1. Quyidagi savollarga javob yozing. 
 
MАVZU: BUDJET-SОLIQ VА PUL-KRЕDIT SIYOSАTLАRI. (2-SOAT) 
Reja: 
1. Budjet-sоliq (fiskаl) siyosаti: mоhiyati, mаqsаdlаri, vоsitаlаri.
2. Yopiq vа оchiq iqtisоdiyotdа dаvlаt хаrаjаtlаri mul’tiplikаtоri.
3. Sоliqlаrni kаmаytirilishi sаmаrаsi vа dаvlаt хаrаjаtlаrini оshirilishi sаmаrаsi. 
Diskrеtfiskаl siyosаt.
4. Dаvlаt budjeti tаqchilligi vа prоfisiti. Nоdiskrеt fiskаl siyosаt. 
Davlat budjetining mohiyati va funksiyalari. Moliya - bu takror ishlab 
chiqarish jarayonni ta'minlash va jamiyat ehtiyojlarini qondirish maqsadida 
mablag`larni (moliyaviy resurslarni) shakllantirish, taqsimlash va ulardan 
foydalanish jarayonida yuzaga keladigan iqtisodiy munosabatlar tizimidir.
Moliyaviy faoliyatni, moliyaviy munosabatlarni va ularga xizmat ko`rsatuvchi 
maxsus muassasalarni (Moliya vazirligi, banklar, g`aznachilik, soliq xizmatlari) 
tartibga soluvchi shakllar, usullar va normalarning yig`indisi birgalikda davlatning 
moliyaviy tizimini tashkil etadi.
Subsidiyalar – bu, pul yoki natura ko`rinishidagi yordam turi bo`lib, budjet 
va budjetdan tashqari fondlardan ko`rsatiladi. Subsidiyalar bevosita va bilvosita 
bo`lishi mumkin. Bevosita subsidiyalarga kapital qo`yilmalar, ilmiy tadqiqotlar, 
kadrlarni qayta tayyorlashga ajratilgan mablag`lar kirsa, bilvosita subsidiyalarga 
soliq imtiyozlari, imtiyozli shartlarda kreditlar berish, pasaytirilgan bojxona bojlari 
va boshqalar kiradi.