Mavzu : Spektr turlari. Monoxramatik nurlanish va monoxromatorlik darajasi

Mavzu : Spektr turlari. Monoxramatik nurlanish va monoxromatorlik darajasi.

Reja :

• 
  1.Spektr nima
  
• 
  2. Optik spektrlar
  
• 
  3.Optik spektrlarni turlari
  
• 
  4. Monoxramatik nurlanish va monoxromatorlik darajasi.
  

Spektr

• 
  Spektr (lot. spectrum — „koʻrinish“) kontinuum ichida oʻzgaruvchi xususiyatlar toʻplamidir. Optikadan bir misol qilib kamalakni olish mumkin: undagi ranglar (yorugʻlik xususiyatlari) uzluksiz oʻzgarib boradi. Yorugʻlik spektrini spektroskopiya fani oʻrganadi.
  

Spektr (lot. spectrum — tasavvur, tasvir) (fizikada) tizimni yoki jarayonni tavsiflovchi birorbir fizik kattalikning barcha qiymatlari majmui. S. diskret (uzlukli) va uzluksiz boʻladi; birorbir nurlanishda mavjud boʻlgan toʻlqin chastotalari majmui; har bir yoʻnalishda muayyan uzunlikli yoki chastotali monoxromatik toʻlqin tarqaladigan qilib ajratilgan elektromagnit nurlanish; ekran, fotoplastinkadagi tasvir; elektromagnit nurlanish koʻrinadigan yorugʻlikdan iborat boʻlganda S. hosil qiladigan rangli yoʻl.

Optik spektrlar:

• 
  Optik spektrlar — ultrabinaf-sha (toʻlqin uzunligi 1 < 3800lambda), koʻzga koʻrinadigan (7600lambda> 1 > 3800lambda) va in-fraqizil (1 > 7600Lambda) nurlar, yaʼni 100 dan 0,01 mikrongacha uzunlikdagi toʻlqinlar sohasini oʻz ichiga oladigan spektrlar. Koʻpincha, spektr nurlanuvchi manba tabiatiga qarab ajratiladi. Shunga asosan, atom va molekula tash-qi elektron qobiqlari jarayonlarida, molekulalarning aylanma va tebranma harakatida hamda qattiq yoki suyuq moddani qizdirish va lyuminessensiya vaqtida chiqadigan spektrlar Optik spektrlardir.
  

Optik spektrlar nurlanish va yutilish spektrlarida ajraladi.

• 
  Nurlanish spektri qattiq, suyuq, gazsimon moddaning yuqori temperatura yoki elektr razryadi taʼsirida hosil boʻladi. Maʼlum bir manbadan chiqayotgan tutash spektr biron muhitdan oʻtayotganda yutilish spektr i sodir boʻladi. Kirxgof nurlanish qonuniga asosan har qanday jism spektrli nur chiqarsa, shunday spek-trli nurni yutadi. Optik spektrlarni oʻrganish fizika, astronomiya va texnikaning koʻp sohalarida, ayniqsa, atom va molekula spektrlari qonuniyatlarini aniqlashda, ularning tuzilish nazariyasini ishlab chiqishda katta oʻrin tutadi