Mavzu: Ariza Reja

Davlat tilidan ish yuritish
MAVZU: Ariza
Reja:

• Ariza (Zayavleniya)

2) Ariza berish tartibi
3) Arizaning asosiy qismlari

Ariza
Muayyan muassasalarga yoki mansabdor shaxs nomiga biror iltimos, taklif yoki shikoyat mazmunida yoziladigan rasmiy hujjat. Ariza ijtimoiy hayotda eng kup kullaniladigan va keng tarkalgan ish kogozidir. Maktab ukuvchisi va talaba, ishchi va yukori mansabdor shahs-jamiyatning barcha a'zosi ariza yozishdan holi emas. Ariza yozuvchilarning yoshi va ijtimoiy vazifasi turlicha ekan, ariza yullanayotgan muassasalar va idoralar ham hilma-hildir. Arizalar bogcha mudirasiga, maktab direktoriga, Oliy ukuv yurti rektoriga, magazin mudiriga, rayon rahbariyatiga-hullas, oddiy arizachining taklif, iltimos yoki shikoyotini kurib chikib hal kila oladigan har kanday idora, har kanday boshlik nomiga yozilishi muakin.
Hajmi uslubi va turidan kat'iy nazar ariza uzining umumiy zaruriy kismlarga ega va anashu kisimlarning izchilligi asosida tuziladi.
Arizaning asosiy qismlari:
-Ariza yo’llangan muassasaning yoki mansabdor shahsning nomi
-Ariza yozuvchining turar joyi, vazifasi, ismi, ota ismi va familiyasi
-Hujjatning nomi (Ariza)
-Asosiy matn (Taklif, iltimos, shikoyat)
-Arizaga ilova kilinadigan hujjatlar nomi (agar zarur deb topilsa)
-Ariza yozuvchining imzosi, Ismi va Ota ismining bosh harfi, familiyasi.
-Ariza yozilgan vakt (yil, kun va oy).
Shuni eslatib utmok joizki, arizaning zaruriy kismlari barcha arizalarda ham birday takrorlanavermaydi. Masalan, hodim uzi ishlayotgan korhona yoki idora rahbariyatiga ariza yozganda uning yashash joyi hakida ma'lumot zarur bulmaydi. Bunday hollarda hodim uzi ishlaydigan bulim (kism, brigada va hokazo) va lavozimini kursatsa, kifoya. Shuningdek, kupchilik arizalar uchun ilovalarning ham hojati bulmaydi.
Yukorida sanab utilgan zaruriy kismlarning odatdagi joylashuvi kuyidagicha kurinishga ega.
Qayerga yoki kimga
Ariza yozuvchining turar joyi, lavozimi va telefo’n no’meri
Ariza
Ariza matni (mazmuni)
Ilova
Sana (yil, kun, oy)
Imzo
I. Sh va familyasi
Ariza asosan ko’lda yoziladi va uning mazmuni erkin bayon kilinadi. Mazmuni va usubiga kura arizalar bir hil emas: Bir necha suzdan iborat bulishi ham mumkin yoki keng jamoatchilikning uylantirayotgan ijtimoiy masalarlar yuzasidan fikr mulohozalar bildirilgan hat tarzida bulishi ham mumkin. Shu nuktai nazardan arizalar sodda va murakkab turlarga jaratiladi. Murakkab ariza matni katta bulish bilan birga unga ilovalar kilinishi mumkin.
Arizalar aksar hollarda shahsiy hususiyatga egadir. Shu bilan birga, hizmat arizalari ham buladi. Hizmat arizalari-fukarolar yoki tashkilotlarning uz hukuklarini amalga oshirish yoki manfaatlarini himoya kilish yuzasidan yozma ahborotlaridir. Davo arizalari anashunday arizalardandir. Iltimos va shikoyat mazmunidagi arizalar taklif mazmunini aks ettirgan arizalarga hamda davo arizalarga nibatan kup kullaniladi.