Mavzu: Musbat va manfiy butun sonlarni son o’qida tasvirlash

1-umumiy o'rta ta'lim maktabi matematika fani amaliyot o'qituvchisi Muxtorova Mohira

Mavzu:Musbat va manfiy butun sonlarni son o’qida tasvirlash

Fan: Matematika
Sinf: 6-"B"
Sana: 13.12.2022

Darsning maqsadlari:

• Musbat va manfiy sonlarni son o’qida tasvirlash ko’nikmasini shakllantirish;
• Musbat va manfiy sonlarni hayotda qo’llashni o’rgatish.

Dars rejasi:

• Tashkiliy qism .(Guruhlarga bo’lish va baholash mezoni bilan tanishtirish) ( 4 daqiqa)
• O`tilganlarni takrorlash (9 daq)
• Yangi mavzuning bayoni (15 daqiqa)
• Yangi mavzuni mustahkamlash (assesment texnikasi,) (15 daq)
• Baholash va darsni yakunlash. (3 daqiqa)

Takrorlash uchun savollar

To`g`ri javobni toping:

6 ga qarama – qarshi
sonni toping
6
-9
-6

Takrorlash uchun savollar

To`g`ri javobni toping:

-19 ga qarama qarshi
sonni toping
-9
19
-19,16
-13 ga qarama –qarshi
sonni toping
-1
0
13
Takrorlash uchun savollar
To`g`ri javobni toping:

Xonadonning elektr
energiyasidan
haqdorligi 67000 so’m,
Gazdan qarzdorlik
esa 45000 so’m
-67000
+45000
+67000
-45000
TakrorlasQuyidagi tavsifga mos keladigan butun sonni yozing

15-dekabrda havo harorati
kechasi 6 daraja sovuq
kunduzi esa 11 daraja issiq
-11
+6
-6
+11
Takrorlash uchun savollar
Quyidagi tavsifga mos keladigan butun sonni yozing
Akula dengiz sathidan
120 m pastda,
aysberg dengiz
sathidan 7 m pastda.
-120
+7
-120
-7
Takrorlash uchun savollar
Quyidagi tavsifga mos keladigan butun sonni yozing

Tarixdan lavhalar

Manfiy sonlardan kishilar juda qadim zamonlardan foydalanganlar. Manfiy sonlar ustida amallar qadimgi yunon olimi Diofant va hind olimi Braxmagupta (598-660) asarlarida uchraydi. Manfiy sonlarni “qarz”, musbat sonlarni esa “mol-mulk” ma`nosida ishlatganlar. Hind olimi Braxmagupta shunday qoida keltirgan:

«Mol-mulk ustiga mol-mulk qo`shilsa, natijada mol-mulk hosil bo`ladi»

«Qarz ustiga qarz qo`shilsa, natijada qarz hosil bo`ladi»

«Mol-mulk bilan qarzning yig`indisi ularning farqiga teng bo`ladi»

Bizning yurtimizda “musbat son” va “manfiy son” atamalari Mirzo Ulug`bekning shogirdi buyuk olim Ali Qushchi asarlarida uchraydi.

Braxmagupta
Mirzo Ulug`bek

JIM O’TIRMAY BOSH QOTIR

Usmon amakining plastik kartasiga dekabr oyi uchun
920 000 so’m nafaqasi tushdi. Usmon amaki plastik kartasidan 59000 so’m elektr energiyasiga va 131 000 so’m gaz uchun to’lov qildi. Shundan so’ng o’g’li otasining kartasiga 550 000 so’m pul tashladi. Usmon amakining plastik kartasida jami qancha pul qoldi?
Son nurida joylashgan A va B nuqtalarning koordinatalarini toping

-5 -4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4 5 х
А
В
?
A(-3) va B(4)
Son o`qida 2 nuqta orasi necha birlik?
1.
А(-5), В(1);
2.
А(-1), В(6);
3.
А(-2), В(3);

Assesment texnikasi

Assesment texnikasi

Assesment texnikasi

Uyga vazifa

Darslikdan
99-bet
11-12 –misollarni yechish
Faol ishtirokingiz
uchun raxmat!