Mavzu: obyektga yo'naltirilgan m

MAVZU: OBYEKTGA
YO'NALTIRILGAN MA’LUMOTLAR BAZASI
REJA:
1.Obyektga yo'naltirilgan ma'lumotlar bazasi
2.Obyektli ma'lumotlar bazalarining afzalliklari
3.Obyektli ma'lumotlar bazasining kamchiliklari
4.Ommabop Obyektli ma'lumotlar bazalari

Obyektga yo'naltirilgan ma'lumotlar bazasi (OODB-Object Oriented
DataBase) yoki Obyektli ma'lumotlar bazasini boshqarish tizimi (ODBMS-Object
DataBase Management System) - bu Obyektga yo'naltirilgan dasturlash (OOP-
Object Oriented Programming) ga asoslangan ma'lumotlar bazasi. Bunda
ma'lumotlar Obyektlar shaklida taqdim etiladi va saqlanadi. OODB Obyektli
ma'lumotlar bazasi yoki Obyektga yo'naltirilgan ma'lumotlar bazasini
boshqarish tizimi deb ham ataladi.
Ma'lumotlar bazasi ma'lumotlarni saqlash joyidir. Ma'lumotlar bazasini
boshqarish uchun foydalaniladigan dasturiy ta'minot tizimi ma'lumotlar bazasini
boshqarish tizimi (DBMS-DataBase Management System) deb ataladi. Ma'lumotlar bazasini boshqarish tizimlarining iyerarxik, tarmoqli, relyatsion, Obyektga
yo'naltirilgan, grafik va hujjat kabi ko'plab turlari mavjud.
Obyektga yo'naltirilgan ma'lumotlar bazasi
Obyektli ma'lumotlar bazasini boshqarish tizimlari (ODBMS) Obyektga
yo'naltirilgan dasturlashda (OOP) Obyektlarga asoslanadi. OOPda Obyekt Obyekt
sifatida taqdim etiladi va Obyektlar xotirada saqlanadi. Obyektlarda maydonlar,
xususiyatlar va usullar kabi a'zolar mavjud. Obyektlar, shuningdek, Obyektni
yaratish, Obyektdan foydalanish va Obyektni o'chirishni o'z ichiga olgan hayot
aylanishiga ega. OOP asosiy xarakteristikalar, inkapsulyatsiya, meros va

polimorfizmga ega. Bugungi kunda C++, Java, C#, Ruby, Python, JavaScript va Perl kabi ko'plab mashhur OOP tillari mavjud.

Obyektli ma'lumotlar bazalari g'oyasi 1985 yilda paydo bo'lgan va bugungi

kunda C++, Java, C#, Smalltalk va LISP kabi turli xil umumiy OOP tillari uchun odatiy holga aylangan. Umumiy misollar: Smalltalk GemStone-da, LISP Gbase-da va COP Vbase-da ishlatiladi.
Obyektli ma'lumotlar bazalari odatda yuqori unumdorlik, hisob-kitoblar va
tezroq natijalarni talab qiladigan ilovalarda qo'llaniladi. Obyekt ma'lumotlar
bazalaridan foydalanadigan keng tarqalgan ilovalardan ba'zilari real vaqt tizimlari, 3D modellashtirish uchun arxitektura va muhandislik, telekommunikatsiya va ilmiy mahsulotlar, molekulyar fan va astronomiyadir.