Mavzu: Podshipniklar. Dumalash podshipniklari

Mavzu: Podshipniklar. Dumalash podshipniklari

2 Dumalash podshipniklari REJA: 1.Podshipniklarni vazifasi, turlari, ishlatilish joylari. 2. Dumalash podshipniklarini afzalliklari, kamchiliklari va ishlatish joylari. 3. Dumalash podshipniklarni tasnifi va sinflanishi. 4. Dumalash podshipniklarining yuklanishni qabul qilishining asosiy nazariyasi.
Podshipnik — aylanuvchi val va oʻqlarning tayanchi. Mexanizmning aylanuvchi yoki tebranuvchi kismlari vaziyatini boshqa qismlarga nisbatan cheklaydi, valdan tushadigan kuchlarni bevosita qabul qilib, valning ravon va oson aylanishiga imkon beradi. Sirpanish va dumalash P.lari bor. Sirpanish P.larining tayanch sir-ti silindr, konus yoki shar shaklida boʻlishi, tayanch sirt bilan val boʻyni quruq (moysiz), yarim quruq yoki suyuq ishqalanib (yaʼni moylanib) ishlashi mumkin. Bunday P.larning ajraladigan va ajralmaydigan xillari boʻladi. Ajraladigan P.da vkladish, ajralmaydiganida vtulka, odatda, korpusdagi teshikka, tayanch sirt bilan val boʻyni orasiga oʻrnatiladi. Bular antifriksion materiallar (babbit, tekstolit, rezina, plastmassa va boshqalar) dan tayyorlanadi. Dumalash P. ichki va tashki halqalar, tebranish jismlari (sharcha, rolik) hamda separatordan iborat. Taʼsir qiladigan kuch yoʻnalishiga qarab, radial, radialtirak P.lar boʻladi.
Tebranish jismlari va halqalarning ish sirtlari shakliga qarab, sharchali, rolikli, sharchali-sferik, silindr, qisqa va uzun rolikli, konus rolikli, sferik-konus rolikli, ignali xillarga; tebranish jismlarining qatorlar soniga qarab, bir, ikki va koʻp qatorli va boshqa xillarga boʻlinadi. Dumalash P. yuqori sifatli poʻlatdan tayyorlanadi. Moylanish usuliga qarab, oʻz-oʻzidan va majburiy moylanadigan P.lar boʻladi. P. mashinasozlik, kemasozlik, samolyotsozlik va boshqa sohalarda ishlatiladi.

3 Podshipniklarini vazifasi, turlari, ishlatilish joylari. Podshipnik aylanuvchi val va o ʻ qlarning tayanchi. Mexanizmlarning aylanuvchi yoki tebranuvchi kismlari vaziyatini boshqa qismlarga nisbatan cheklaydi, valdan tushadigan kuchlarni bevosita qabul qilib, valning ravon va oson aylanishiga imkon beradi. Podshipniklar val hamda oqlarning tayanchlariga ornatilib, tayanch vazifasini otaydi. Oq yoki val orqali tayanchga tushadigan kuchni bevosita podshipnik qabul qiladi.val Mashinalarni ishlashi va ishga chidamligi podshipnik sifatida kop jixatdan bogliq. Shuning uchun podshipniklarni tanlash va ish jarayonida ularni kuzatib turish masalalariga aloxida etibor berish kerak. Aylanayotgan val yoki oq tayanchlari podshipniklarda ishqalanadi. Ana shu ishqalanishning turiga qarab podshipniklar sirpanish podshipniklari bilan dumalash podshipniklariga bolinadi. Shuningdek har – xil yonalishda tasir qiladigan kuchlar uchun har – xil podshipniklar ishlatiladi va asosan 3 ta turga ajratiladi. Masalan: val oqiga tik tasir qiluvchi kuchlarni qabul qilish uchun radial podshipniklar; val oqi boylab yonalgan kuchlarni qabul qilish uchun tirak podshipniklar; val oqiga tik hamda val oqi boylab tasir qiluvchi kuchlar uchun radial tirak podshipniklar ishlatiladi.

4 Podshipniklarini vazifasi, turlari, ishlatilish joylari. Dumalash podshipniklari quyidagi tarkibiy qismlardan iborat:


Узнать больше
5 Dumalash podshipniklarini afzalliklari, kamchiliklari va ishlatish joylari. Dumalash podshipniklarida dumalash elementlarini zoldirlar yoki galtaklar bajaradi. Podshipnik xalqalari, zoldir va galtaklari SHXB, SHX9, SHX15, SHX 15 GS xromli polatlardan tayyorlanadi. Ularni qattiqligi 62-65, ular shlifovka qilinib keyin polirovat qilinadi. Hozirgi vaqtda ichki diametri 1,5 mm dan 2,6m – gacha, ogirligi 0,5 gr. dan 3,6 tonna bolgan podshipniklar ishlab chiqariladi. Afzalliklari. 1.Ishqalanishga kam quvvat talab qiladi. 2.Yeyilishga, yonginga chidamli. 3.Moylash materiallarinini kam sarf qiladi. 4.Nisbatan arzon, chunki ular standart boyicha ishlab chiqariladi. 5.Xizmat korsatish arzon. Kamchiliklari. 1.Katta qattiqlikka ega chunki ishchi kontakt yuzasi oz. 2.Katta yuklanishlarda ishlash muddati ozroq. 3.Bir rejimda ishlaydigan podshipniklarni ishlash muddati har xilligi. 4.Ayrim detallarga ornatish qiyinligi (misol tirsakli vallarda).

6 Dumalash podshipniklarini sinflanishi va markalanishi Quyidagi belgilar boyicha dumalash podshipniklari sinflarga bolinadi: 1). Dumalash detallari formasi boyicha zoldirli va galtakli. Galtaklilar oz navbatida, silindrsimon (b), konussimon (v), bochkasimon (g), iynasimon (d), orama (e) galtaklar.

7 Dumalash podshipniklarini sinflanishi va markalanishi 1)Yuklanishlarni qabul qilishiga qarab – radial, radial – tirgak va tirgak podshipniklarga bolinadi. Dumalash zoldirlariga qarab - bir qatorli va kop qatorlilar boladi. Oz – ozidan urnashmaydigan va oz – ozidan ornashadigan (sferik) boladi. 2)Tashqi olchamlariga nisbatan – seriyalarga bolinadi. Tashqi diametri boyicha, ota engil seriya, yengil seriya, orta seriya va ogir seriyalar. Masalan: , , , )Eni boyicha - ingichka, orta, keng va ota keng seriyalarga bolinadi. Masalan: , , , )Hamma podshipniklar markalanadi, misol podshipnik «1121», oxirgi 2- raqamni beshga kopaytirilsa, podshipnikni ichki diametri kelib chiqadi, yani 21x5=105 mm. Oxiridan 3 – raqam seriyasini, 4 – raqam turkumini bildiradi.

8 Dumalash podshipniklarining yuklanishni qabul qilishining asosiy nazariyasi.