Mavzu: Vertikal va lateral fikrlash Reja : 1. Vertikal fikrlash 2. Lateral fikrlash 3. Vertikal va lateral fikrlash farqlari Vertikal fikrlash – odatda tanlangan , analitik va ketma- ket bo’lishni o’z ichiga olgan muammolarga yondashuv turi. Vertikal tafakkur ongsiz va ong ostidagi jarayonlar orqali qo’shimcha sezgi, tavakkal qilish va tasavvurni ishlatishni o’z ichiga olgan lateral fikrlashdan farqli o’laroq , ma’lumot olish yoki qaror qabul qilish uchun oqilona baholash orqali ko’proq ongli yondashuvdan iborat. Muammoni hal qilish usuli sifatida “ vertikal fikrlash “ tushunchasi birinchi marta Edvard de Bono tomonidan kiritilgan. Vertikal fikrlash orqali olingan javob, shaxs uchun mavjud bo’lgan ma’lumotlarni ko’rib chiqishda ko’pincha “ eng to’g’ri “ deb hisoblanadi. Bono talqiniga kelsak, shaxslar yagona fikrlash uslubiga rioya qilishlari shart emas, aksincha ikkalasini sintez qilish yo’li bilan yechimlar hosil qilishadi. Lateral fikrlash – muammolarni yoki qiyinchiliklarni ijodiy yo’l bilan hal qilishdan iborat bo’lgan aqliy protsedura. An’anaviy ravishda mantiqiy fikrlash e’tibordan chetda qolgan naqshlar bo’yicha fikrlaringizni tartibga solish usuli. Lateral fikrlashni bir necha texnikalari mavjud: 1. Fokus 2. Ijodiy anketa 3. Provokatsiya 4. Harakat Vertikal fikrlashning o’ziga xos jihatlari: - yechimga o’tish uchun ma’lumotni o’zi uchun ishlatadi - har bir javob dalilga muhtoj - osonlikcha chalg’imaydi - nima to’g’ri va noto’g’ri ekanligini baholashga qaratilgan Lateral fikrlashning o’ziga xos jihatlari: - qonun-qoidalarni chetlab, yon tomondan o’ylash - yangi g’oyalarni amalga oshirish - ikkita tasodifiy g’oyalarni qo’shish orqali yangi narsalar yaratish - yangi fikrlash jarayonini sinab ko’rishga tayyor bo’lish O’ylaymanki mavzuni yoritib bera oldik ! E’tiboringiz uchun tashakkur
Do'stlaringiz bilan baham: |