Mavzu: Yelim materiallar olinishi va qo’llanishi. Reja

Mavzu: Yelim materiallar olinishi va qo’llanishi.

Reja:

1. 
   Yelimlar haqida umumiy ma’lumpt.
   
2. 
   Yelimlar turlari.
   
3. 
   Yelimlarning ishlatilishi.
   

Yelim — asosan suyuqlangan yuqori molekular anorganik, koʻpincha organik moddalar yoki ularning eritmalari. Turli materiallarni bir-biriga yopishtirish uchun ishlatiladi. Yelim tarkibida qotiruvchi moddalar va qoʻshimchalar, mas, toʻldiruvchilar, erituvchilar, stabilizatorlar, plastifikatorlar, elastifikatorlar boʻladi. Qoʻshimchalar yelimning qovushkokligini, qotish tezligini, mustahkamligini, qattiqligini, issiqqa va sovuqqa chidamliligini oshiradi. Yelim suyuk (eritmalar, emulsiyalar, yakka monomerlar), quyuk yoki qattiq (donador, unsimon, ipsimon) boʻlishi mumkin. Yelimlar oddiy, konstruksion (mashinalar, uchuvchi apparatlar, qurilish konstruksiyalari va boshqani yigʻishda qoʻllaniladigan) va maxsus (yopishkok tasmalar) turlarga ajratiladi. Bundan tashqari, ular tabiiy va sintetik boʻladi. Tabiiy yelim hayvonlar va oʻsimliklar (kraxmal) mahsulotlaridan olinadi. Aksarisi namlikka chidamsiz, o'z kuchini ancha tez yoʻqotadi, chiriydi. Yogʻoch, qogʻoz va boshqa buyumlarni elimlash uchun qoʻllaniladi. Sintetik yelim (smola) — polimerlar eritmasi, emulsiyasi, shuningdek, erituvchi qoʻshilmagan smolalardan iborat. Namlik, issiq-sovuqqa, har xil temperatura, moylar, suyuq yonilgʻilar, turli zamburugʻlar taʼsiriga yaxshi chidaydi. Metall, chinni, yogʻoch, faner, penoplast, plastmassalar, organik oinalarni elimlash uchun ishlatiladi. Rezina yelim — kauchuklar (tabiiy va sintetik) yoki rezinali aralashmalarning organik erituvchilari (asosan, benzin)dagi eritmasi. Rezinani metallga, yogʻochga, sementga yopishtirishda ishlatiladi








YELIM, yelimlar — asosan suyuqlangan yuqori molekulyar anorganik, ko’pincha organik moddalar yoki ularning eritmalari. Turli materiallarni bir-biriga yopishtirish uchun ishlatiladi. Yelim tarkibida qotiruvchi moddalar va qo’shimchalar, masalan, to’ldiruvchilar, erituvchilar, stabilizatorlar, plastifikatorlar, elastifikatorlar bo’ladi. Qo’shimchalar Yelimning qovushqoqligini, qotish tezligini, mustahkamligini, qattiqligini, issiqqa va sovuqqa chidamliligini oshiradi. Yelim suyuq (eritmalar, emulsiyalar, yakka monomerlar), quyuq yoki qattiq (donador, unsimon, ipsimon) bo’lishi mumkin. Yelimlar oddiy, konstruktsion (mashinalar, uchuvchi apparatlar, qurilish konstruktsiyalari va boshqalarni yig’ishda qo’llaniladigan) va maxsus (yopishqoq tasmalar) turlarga ajratiladi. Bundan tashqari, ular tabiiy va sintetik bo’ladi. Tabiiy Yelim hayvonlar va o’simliklar (kraxmal) mahsulotlaridan olinadi. Aksarisi namlikka chidamsiz, uz kuchini ancha tez yo’qotadi, chiriydi. Yog’och, qog’oz va boshqa buyumlarni elimlash uchun qo’llaniladi. Sintetik Yelim (smola) — polimerlar eritmasi, emulsiyasi, shuningdek, erituvchi qo’shilmagan smolalardan iborat. Namlik, issiq-sovuqqa, har xil temperatura, moylar, suyuq yonilg’ilar, turli zamburug’lar ta’siriga yaxshi chidaydi. Metall, chinni, yog’och, faner, penoplast, plastmassalar, organik oinalarni elimlash uchun ishlatiladi. Rezina Yelim — kauchuklar (tabiiy va sintetik) yoki rezinali aralashmalarning organik erituvchilari (asosan, benzin)dagi eritmasi. Rezinani metallga, yog’ochga, tsementga yopishtirishda ishlatilad.
Kundalik hayotimizda, faoliyatimizda yelimdan ko‘p foydalanamiz. Ammo yelim qanday yopishishi yoki nima uchun yopishishini hech o‘ylab ko‘rganmisiz? Bo‘yoq, to‘qilgan mato, kollagen moddalari ham yopishish xususiyatiga egaliginichi? Ushbu maqola aynan “yopishuvchilarga” bag‘ishlanadi.