Rasulov Shohjahon guruh: siqt-1 Yapon va Amerika tajribalari. - “Yapon boshqarish tizimi” va uning shakllanishi
- Xorijda boshqarish bo’yicha yapon tajribasi sanoati rivojlangan barcha mamlakatlarda o’rganilmoqda. 1945-yildan so’ng qisqa davrda yapon boshqaruvchilarining katta yutuqlari ko’pchilikning diqqatini o’ziga qaratdi. Bu davrda yaponlar an’anaviy boshqarishning tashkiliy tizimini tubdan o’zgartirdilar: unga ular maqsadga muvofiq Amerika menejmenti ekspertlarini kiritdilar.
- Yapon menejmenti madaniyat, tarix va ma’naviyat masalalarida o’ziga xos yondashuvlarga ega.
. - Yapon biznesi bayroqdorlaridan biri Konosuke Matsusitining ijodiy izlanishlari uning o’ziga xos bo’lgan “Yapon boshqarish tizimi” ni yaratishi bilan tugadi. U shunday degan edi:”Hozirgi tadbirkorlik tashkilotlari ijtimoiy hayotni qo’llab-quvvatlashda muhim rolni bajarmoqda. Oziq-ovqat, kiyim-bosh, uy-joy sharoitlari taqsimot natijasida hammaga yetarli bo’lmoqda. Bu ijtimoiy maqsadlarga erishish uchun har bir korxona taraqqiyot va ishga qobiliyatli holatini saqlashi lozim. Biz boshqarish deb ataydigan faoliyat to’la safarbarlikni talab qiladi, bunda insoniy tajriba va intellekt mujassamlashgan. O’zini boshqarishga bag’ishlagan odam juda hurmatli bo’lib to’la safarbarlik va o’z hayotini qurbon qilishgacha tayyorlikni talab qiluvchi mas’uliyatli lavozimni egallaydi”.
. - Menejment bo’yicha yapon mutaxasisi Xidoki Yosihara fikricha, Yaponiya menejmenti modeli quyidagi o’ziga xos xususiyatlar bilan farqlanadi:
- Bandlikning kafolatchanligi va ishonchlilik holatini yaratish;
Bu kafolatlar mehnat resurslarining barqarorligiga olib keladi. Bandlik kafolati Yaponiyada umrbod ishlash sistemasini ta’minlaydi. Birdamlik va oqibatlilik; Axborotga asoslangan boshqaruv; Axborotlarni jamlash va ularni sistematik tarzda ishlab chiqarishga joriy qilish, ish jarayonini, ishlab chiqarish samaradorligini oshiradi. Sifatga mo’ljallangan boshqaruv. Mahsulot sifatini yaxshilashda zarur va muhim omillardan biri sifat to’garaklari faoliyatidir. U ishchilar, muhandislar va xizmatchilardan tashkil topgan ixtiyoriy jamoa yig’ilmalaridir. Amerika boshqaruv modeli. - 1.Boshqaruv qarorlari jamoaviy ravishda bir ovozdan qabul qilinadi
- 2.Jamoa javobgarligi
- 3.Nostandart, moslashuvchan boshqaruv tuzilishi
- 4.Nazoratning norasmiy tashkil etilishi
- 5.Jamoa nazorati
- 6.Xodimlarning ish faoliyatini sekinlashtirish va martaba o’sishi.
- 7.Liderning asosiy sifati – bu mahorat muvofiqlashtirish va boshqarish
- 8.Boshqaruvni guruhga yo’naltirish
- 9.Jamoa ichida va jamoaviy natijada uyg’unlikka erishish uchun boshqaruvni baholash
Quyidagilar bilan shaxsiy norasmiy munosabatlar. - 1.Ish staji va ish stajiga qarab ko’tarilish.
- 2.Universal turdagi menejerlarni tayyorlash.
- 3.Guruhning ishlashi, ish staji va boshqalar bo’yicha ish haqi.
- 4.Uzoq muddatli ish bilan ta’minlash.
- 6.Shaxsiy qarorlarni qabul qilish.
- 7.Shaxsiy javobgarlik.
- 8.Qattiq rasmiylashtirilgan boshqaruv tuzilishi.
- 9.Nazoratning aniq rasmiylashtirilgan tartibi.
- Ularning fikriga ko’ra, Yaponiya adolatsiz raqobat o’tkazmoqda, chunki u erda arzon ishchi kuchi va hukumat subsidiyalar bergan; davlat tomonidan haddan tashqari tartibga solish Amerika sanoatiga putur etkazadi;
. - kasaba uyushmalari juda ko’p huquqlarga ega; inflyatsiya energiya narxlarining ko’tarilishi. Bu gaplarda bir haqiqat bor edi. Ammo muammoni sinchkovlik bilan o’rganish natijasida qiziqarli faktlar aniqlandi. Masalan, energiya narxlari, davlat tomonidan tartibga solish, Amerika sanoatidagi ish haqi bilan bog’liq vaziyat chet ellik sheriklarga qaraganda unchalik og’ir emas edi. Mutlaqo amerikalik iste’molchilar yapon avtomobillari va elektronikalarini ular arzon bo’lgani uchun emas, balki yaxshiroq ekanliklari sababli sotib olishlarini sezmaydilar. Vaziyat tahlili g’ayrioddiy faktlarni aniqladi. Ratsionalizatsiyalashgan yapon usullarining aksariyati eski boshqaruv darsliklaridan olingan moslashtirilgan g’oyalardir. Shunday qilib, robototexnika uni tanitishni istagan har qanday Amerika kompaniyalari uchun ochiq edi, ammo Yaponiya sanoati bundan yaxshiroq foydalangan.
. - Bundan tashqari, Yaponiya sanoatining Amerika sanoatining ko’plab sohalariga nisbatan muhim ustunligi borligi aniqlandi: yaponiyalik rahbarlarning boshqaruv masalalariga yondashuvi ancha kengroq edi. Amerikalik hamkasblaridan farqli o’laroq, yapon menejerlari ishlab chiqarish va daromadlarni qisqartirish yo’lini tezkor usullarini izlashmayapti. Ular ishlab chiqarishning bir martalik o’sishi hosildorlikni oshirishni ta’minlamasligini va sifat ham muhim ekanligini yaxshi tushunishdi. Bundan tashqari, yapon menejerlari yopiq eshiklar ortida unumdorlikni oshirish choralarini ishlab chiqmagan va ularni beparvo ishchilar boshiga tashlamagan. Ular diqqat bilan rejalashtirilgan o’zgarishlarni ehtiyotkorlik bilan amalga oshirdilar.
. - Etibor uchun Rahmat !!!!!
Do'stlaringiz bilan baham: |
