Mirzo Ulug’bek nomidagi O’zbekiston Milliy unversiteti Jizzax filiali “Amaliy matematika” fakulteti “Biotexnologiya” kafedrasi Biotexnologiya


Download 0.86 Mb.
Pdf ko'rish
Sana04.05.2023
Hajmi0.86 Mb.
#1424779
Bog'liq
Mahammatqulov Shaxzod Fizologik



Mirzo Ulug’bek nomidagi O’zbekiston 
Milliy unversiteti Jizzax filiali “Amaliy 
matematika” fakulteti “Biotexnologiya” 
kafedrasi Biotexnologiya(tarmoqlar 
bo’yicha) yo’nalishi 51-21 guruh talabasi 
Mahammatqulov Shaxzodning Fiziologik
Jarayonlar fanidan tayyorlagan taqdimoti
Bajardi: Mahammatqulov Shaxzod
Qabul qildi: Mustafakulov Muhammadjon


Mavzu: Glyukozani pentozomonofosfat 
yo‘li bilan oksidlanishi va uning mohiyati
Glukoza haqida va uning ahamiyati. 
Glyukozani pentozomonofosfat yo‘li bilan 
oksidlanishi va ahamiyati.


Glyukozaichsa ham buladimi' (yun. glykys -shirin), uzum shakari, dekstroza - tabiatda
koʻp uchraydigan uglevod geksozalarga, yaʼni uglerod atomlari 6 ta boʻlgan
monosaharidlarga kiradi. Rangsiz kristall modda. Mol. m. 180,16. Suyuqlanish
temperaturasi 146,5°, suvda yaxshi eriydi, optik faol, kugblangan nurni oʻngga buradi.
Viruslardan tortib yuksak oʻsimliklar va umurtqali hayvonlar (jumladan odam)gacha
barcha tirik organizmlarning zarur tarkibiy qismi. U barcha organizmlardagi aksari sintez
va parchalanish reaksiyalarida qatnashadi. Sanoatda kraxmalni gidrolizlab olinadi.
Qandolatchilikda, tibbiyotda ishlatiladi. U koʻpgina moddalar almashinuvi reaksiyalarida
qatnashadi, uglevodlar almashinuvining asosiy qismini tashkil etadi. Organizmlar uchun
asosiy energiya manbai hisoblanadi.


Odam krnida taxminan 100 mg G. boʻlib, uning miqdori gormonlar (qarang Gormonal
regulyatsiya) va markaziy nerv sistemasi tomonidan boshqariladi. U organizmda suv
rejimini boshqaradi, hujayralar faoliyatini izga soladi, zaharli moddalarni zararsizlantiradi,
yurakning muskul
vazifasini
oshiradi, tomirlarni
kengaytiradi,
siydik
ajralishini
tezlashtiradi
Glukozaning umumiy strukturasi.


Pentoza fosfat yo'li geksoza monofosfat yo'li Warburg-Dikkens-Xorker yo'li glyukoza
oksidlanishining alternativ yo'lidir glikoliz va Entner-Dudoroff yo'llari bilan birga),
oksidlovchi va oksidlovchi bo'lmagan yo'llarni o'z ichiga oladi. Pentoza fosfat yo'lining
umumiy tenglamasi:
3 glyukoza-6-fosfat + 6 NADP+ → 3CO2 + 6 (NADPH + H+) + 2 fruktoza-6-fosfat + 
glitseraldegid-3-fosfat.
Keyinchalik, glitseraldegid-3-fosfat ikkita ATP molekulasi hosil bo'lishi bilan piruvatga
aylanadi.


Pentoza fosfat yo'li o'simliklar va hayvonlarda keng tarqalgan bo'lib, ko'pchilik
mikroorganizmlarda u faqat yordamchi ahamiyatga ega. Pentozafosfat yo'lining
fermentlari hayvon va o'simlik hujayralarining sitozolida joylashgan va bundan tashqari
sutemizuvchilar hujayralarida ular endoplazmatik to`rda, o`simliklarda esa xloroplastlarda
ham
joylashadi.Yuqorida
ta`kidlanganidek,
pentozafosfat
yo`li
oksidlovchi
va
oksidlanmaydigan bosqichlarga bo`linadi. Oksidlanish bosqichida glyukoza-6-fosfatgacha
fosforlangan glyukoza ribuloza-5-fosfatga oksidlanadi va ikkita qaytarilgan NADPH
hosil bo'ladi. Oksidlanmaydigan bosqichda qaytaruvchi ekvivalentlar hosil bo'lmaydi, u
pentozalar sintezi uchun xizmat qiladi va ikki yoki uchta uglerod fragmentlarining teskari
o'tish reaktsiyalarini o'z ichiga oladi.


Окислительный этап пентозофосфатного пути. 1 — глюкозо-6-фосфат; 2 —
6-фосфоглюконо-δ-лактон; 3 — 6-фосфоглюконат; 4 — рибулозо-5-фосфат


Неокислительный этап 
пентозофосфатного пути


Трансальдолазная реакция. 1 — седогептулозо-7-фосфат, 2 —
глицеральдегид-3-фосфат, 3 — эритрозо-4-фосфат, 4 — фруктозо-6-фосфат


E’tiboringiz
uchun
rahmat !!!

Download 0.86 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling