Toshkent davlat agrar universiteti
Samarqand filiali
Agrobiologiya fakulteti Mevachilik va uzumchilik yo`nalishi
Talabasi Nosirova Dildoraning
Analitik, fizkolloid va biokimyo fanidan tayyorlagan
Mustaqil ishi
Mavzu:Kationlarni kislota asosli guruhlanishi
Bajardi: Nosirova Dildora
Tekshirdi: Mahammadiyev Jasur
REJA:
- Kationlarning analitik guruhlarga bo’linishi;
- Guruh reagent haqida ma`lumot;
- Kationlarni kislota - asosli guruhlanishi;
- Kationlar birikmalarining biologik ahamiyati;
- Foydalanilgan adabiyotlar.
Kationlaming analitik guruhlarga bo'linishining bir necha usullari bor.
Ulardan eng qulayi va ko'proq tarqalgani :
— vodorod sulfidli
— kislota asosli usullari bor.
Vodorod sulfidli usul.
Bu usulni 1871 -yilda N.A.Menshutkin taklif qilgan.
I guruh: Na+, K+, NH4+, Mg2+ kationlari, guruh
reagentga ega emas.
II guruh: Ba2+, Sr2+, Ca2+ kationlari, guruh reagenti ammoniy karbonat (NH4)2C 0 3, ammiakli bufer eritma
(N H 4OH + NH4C1) ishtirokida, harorat 70—80° C.
III guruh: Fe2+, Fe3+, Cr3+, Al3+, Mn2+, Zn2+, Co2+, N i2+
kationlari, guruh reagenti ammoniy sulfid (NH4)2S, ammiakli
bufer eritma (NH4OH va NH4C1) ishtirokida, harorat
70—80 °C.
IV guruh: Cu2+, Cd2+, Hg2+, Bi3+, Sn2+, Sn4+, Sb3+, Sb5+
kationlari, guruh reagenti kislotali muhitda vodorod sulfid H2S.
V guruh: Ag, [Hg2]2+, Pb2+ kationlari, guruh reagenti
xlorid kislota.
GURUH REAGENTI
Sistemali analiz qilishda ionlar murakkab aralashmadan ayrim-ayrim holda emas, guruh-guruh tarzida ajratiladi. Bunda ularni guruh reagenti deb ataluvchi ba’zi reaktivlar ta’siriga bir xil munosabatda bo'lishidan foydalaniladi. Guruh reagentiga quyidagi talablar qo'yiladi:
Kationlami amalda to'liq cho'ktirishi;
Keyingi analizlarni o'tkazish uchun hosil bo'lgan cho'kma kislotalarda oson eriydigan bo'lishi;
Ortiqcha qo'shilgan reagent eritmada qolgan ionlarni topishga xalal bermasligi kerak.
Kislota-asosli usul.
Kationlami kislota-asos ta’sirida hosil qiladigan qiyin eruvchan xloridlar, sulfatlar, gidroksidlar va eruvchan ammiakli kompleks birikmalariga asoslangan bo'lib, ular o‘z navbatida, olti analitik guruhga bo‘linadi:
I guruh: Ag, [Hg2]2+, Pb2+ kationlari, guruh reagenti 2 n li HC1.
II guruh: Ba2+, Sr2+, Ca2+ kationlari, guruh reagenti 2 n li H 2s o 4.
III guruh: Al3+, Sn2+, Sn4+, Cr3+, Zn2+, As+3, As+5 kationlari, guruh reagenti 2 n li NaOH eritmasi.
IV guruh: Mg2+, Mn2+, Fe2+, Fe3+, Bi3+, Sb3+, Sb5+ kationlari, guruh reagenti 25% li NH4OH.
V guruh: Cu2+, Cd2+, N i2+, Co2+, Hg2+ kationlari, guruh
reagenti 2 n li NaOH bo‘lib, hosil bo'lgan cho‘kma ortiqcha 25% li
NH4OH da eriydi (ammiakli kompleks birikmalar hosil qiladi).
VI guruh: K+, Na+, NH4+ kationlari, guruh reagentga ega emas.
Guruh nomi:
|
1- guruh
|
2-guruh
|
3-guruh
|
4-guruh
|
5-guruh
|
6-guruh
|
Kationlar:
|
Ag, [Hg2]2+, Pb2+
|
Ba2+, Sr2+, Ca2+
|
: Al3+, Sn2+, Sn4+, Cr3+, Zn2+, As+3, As+5
|
Mg2+, Mn2+, Fe2+, Fe3+, Bi3+, Sb3+, Sb5+
|
Cu2+, Cd2+,
N i2+, Co2+, Hg2+
|
K+, Na+, NH4+
|
Guruh reagent:
|
2 n li HC1
|
2 n li
H 2 SO 4
|
2 n li NaOH eritmasi
|
25% li NH4OH.
|
2 n li NaOH
|
reagentga ega emas
|
Kislota-asosli usul.
Ularning xlorid, nitrat, sulfat va karbonat tuzlari tuproqdan suvga tez o’tadi. Sho’rlangan tuproq tarkibida xususan NaCI , Na2SO4 tuzlari kup miqdorda uchraydi.
Magniy kationi o’simliklardagi yashil pigment xlorofill
zarrachalar tarkibida uchraydi.
Tirik organizmda ovqat hazm qilish, nafas olish nerv impulslarini o’zatish Na+ va К + ionlari ishtirokida boradi.
Kationlar birikmalarining biologik ahamiyati
Magniy kationi o’simliklardagi yashil pigment xlorofill
zarrachalar tarkibida uchraydi.
Foydalanilgan adabiyotlar.
- Analitik kimyo M.T. G`ulamova
- Nazarov Sh.N., Aminov Z.A. Analitik kimyo
- www.fayllar.org
Do'stlaringiz bilan baham: |
