Namunalar bo’yicha magmatik tog' jinslarini organish. Ishning maqsadii

Namunalar bo’yicha magmatik tog' jinslarini organish.


Ishning maqsadii:Namunal boyicha magmatik togjinslari bilan tanishish bilimlarni mustahkamlash uchun ularini to’g’ri tanlay bilish.
Chuqur yer qarida hosil boluvchi magmatik tog jinslari intruziv yoki chuqurlik jinslari deb nomlanadi. Agar magmaning qotishi yerning yuzasida bolsa effuziv yoki er usti jinslarideb ataladi. Intruziv jinslar magmaning qotish chukurligiga boglik holda 2ta fattsiyaga bolinadi: 1. Obissal jinslar-malum chuqurlikda yuzaga keluvchi obissal jinslar. 2. Gipossal nisbatan katta bolmagan chukurlikda hosil boluvchi gipobissal yarim chuqurlik jinslar.
Gipobissal jinslar yotish sharoiti va strukturasi bo'yicha intruziv jinslardan iffuziv jinslarga o'tuvchi jinslar hisoblanadi. Magmatik jinslar tarkibidagi SiO₂miqdori boyicha tasnifi amaliy ahamiyatga ega (3.1-jadval): SiO₂ miqdori kamayish bilan zichlik oshadi erish harorati pasayadi. Effuziv jinslar saqlanuvchanlik ( yaxshi saqlanganlik ) darajasi boyicha bir yoki boshqa tarkib har xil nomlanishi mumkin. Masalan:
Sust o’zgargan o’rtacha tarkibli yaxshi saqlangan effuziv jinslar andizit deb nomlanadi kuchli ozgargan porfirit yoki metaandizit hamda liporit minerallari bilan birlashib o’zgargandan keyin kvarsil porfir deb nomlanadi. Magmatik jinslar bilan tanishish va ularni organishda guruhlar orasida oraliq jinslar bo’lishiga e’tibor qaratish kerak. Masalan granit va diorit orasida granodioritlar joylashadi,sienet va dioritlar orasida sienetodioritlar, andizit va datsitlar orasida andizitodatsitlar va boshqalar joylashadi.
3.1-jadval.
SiO₂ miqdori bo’yicha magmatik tog’ jinslarining tasnifi.

Tog’ jinslarinig tarkibi		Chuqurlikda-gi (intruziv) tog’ jinslari		Magmatik tog’ jinslari(chuqur-liklardagini effuziv analogi)
Kimyoviy	Mineralogik			Qadimgi (o’zgarganlari)	Yosh (yangi)
NordonSiO265%	Kvars, dala shpatlari, (ko'proq ortoklaz), slyuda (bazida qora rangli minerallar)		Granit		Kvasli porfir	Lipparit
O’rtaSiO2 65-52%	Dalashpatlari (qismanortoklaz), ozroqsoxtamu-guzaldamchisi, biotit, o’rtaplagioklaz, avgit, biotit.		Sienit, Diorit		Ortoklazli porfir. Porfirit	Traxit Andezit
Аsos SiO2- 52-4O%	Asos plagioklaz (ko’proq labrador) avgit ba’zan olivine		Gabbro		Diabaz	Bazal’t
O'ta asos SiO24O%	Avgit, olivin, rudali minerallar. Olivin va rudali minerallar		Piroksenit Peridotit Dunit		Pikrit	-

Topshiriq.Quyidagitartibboyichamagmatikjinslarbilantanishishvaularnitozish ( 15-20 tanamuna ) JinsningnomiSiO₂miqdoriboyichaguruhihosilbolishsharoitirangizichligifoydalanishtabiiysharoitdayotishshakli.
Zaruriy jihozlar.

1. 
   Ishchi daftar.
   
2. 
   Chizgich qalam ruchka.
   
3. 
   Magmatik tog jinslarining namunalari.
   

Amaliy ishining bajarilish ketma- ketligi:

1. 
   O'qituvchi tog jinslari namunalarini beradi va ishni tushuntiradi.
   
2. 
   Tog jinslarini yozish ( topshiriqqa qarab) : Masalan: Gabbro SiO₂ miqdori bjyicha ( asosiy ) guruhga kiradi hosil bolishi boyicha intruziv obissal rangi qora , zich, qattiq-bezak beruvchi material sifatida qo'llaniladi yotish shakllari linzalar shtoklar va daykalar.
   

Xisobot ko'rinishi.
Talaba mashgulot tugagandan keyin yozma ravishda hisobot topshiradi. (gabbroni yozish misoliga qarang).