Narx elementlarini tahlil qilish usuli bozor iqtisodiyoti

NARX ELEMENTLARINI TAHLIL QILISH USULI

Bozor iqtisodiyoti

Bozor iqtisodiyoti

• Bozor iqtisodiyoti — tovar-pul munosabatlariga asoslangan, turli mulkchilikka hamda iqtisodiy erkinlikka tayangan va raqobat vositasida boshqarilib turuvchi demokratik iqtisodiyot. Bozor iqtisodiyoti insoniyat taraqqiyotida mavjud boʻlgan eng progressiv va istiqbolli tizimdir. Bozor iqtisodiyoti ning asosini tovar ishlab chiqarish tashkil etadi, chunki bu yerda natural xoʻjalik emas, balki tovar xoʻjaligi hukmron boʻladi. Yaratilgan mahsulotlar va xizmatlar tovar shakliga ega boʻladi, yaʼni ular bozorda oldisotdi qilish uchun yaratiladi.

Iqtisodiy tahlil usullari 

• Iqtisodiy tahlil predmetini kompleks o’rganishda qo’llaniladigan usullar majmuasi iqtisodiy tahlil fanining metodi bo’lib hisoblanadi. Iqtisodiy tahlilda qo’llaniladigan usullar o’z navbatida iqtisodiy-statistik(oddiy) vaiqtisodiy-matematik(matematik) usullarga bo’linadi. Keng tarqalgani iqtisodiy sitatistik usullardir.Bularga solishtirish, farqlash, guruhlash, zanjirli bog’lanish, indeks kabi usullarni misol qilib ko’rsatish mumkin. Iqtisodiy tahlilda iqtisodiy matematik usullar ham qo’llaniladi. Shular jumlasiga korrelyasiya, dispersiya, integral usullarini ko’rsatish mumkin

Iqtisodiy tahlil usullari 2 guruhga bo’linadi:

1. Oddiy usullar;
taqqoslash,
guruhlarga ajratish,
mutlaq va nisbiy ko’rsatkichlarni hisoblash,
balans va zanjirli bog’lanish.

Matematik usullar:

iqtisodiy axborotlarni elektron hisoblash mashinalarda hisoblash va qayta ishlash, bu ma’lumotlarni tez muddatda boshqaruv xodimlariga uzatish ishlari boshlanganda qo’llaniladi.
Iqtisodiy-matematik usullar:
Korrelyatsion-regratsion tahlil usuli
Logorifmlar usuli
Determinantlar usuli
Matritsalar usuli
Chiziqli programmalashtirish usuli
Nazariy o‘yin usuli