NÓkis filiali kompyuter injiniringi fakulteti informatsiya qáwipsizligi kafedrasi


Download 133 Kb.
Sana10.11.2020
Hajmi133 Kb.
#143355
Bog'liq
bes 2 [145](3)


ÓZBEKISTAN RESPUBLIKASI INFORMATSIYALIQ TEXNOLOGIYALARI HÁM KOMMUNIKATSIYALARDI RAWAJLANDIRIW MINISTRLIGI
MUXAMMED AL-XAREZMIY ATINDAG’I TASHKENT INFORMATSIYALIQ TEXNOLOGIYALAR UNIVERSITETI

NÓKIS FILIALI
KOMPYUTER INJINIRINGI FAKULTETI
INFORMATSIYA QÁWIPSIZLIGI KAFEDRASI



Dizimge alındı:

№ ____________________

______________________

______________________

2019 j «___» ___________


«ТАSTIYIQLAYMAN»

ТITU NF Oqıw hám tárbiyalıq isleri boyınsha direktor orınbasarı

__________ Seytkamalov Х.

«___» __________ 2019 j.




KRIPTOGRAFIYA USILLARI
pániniń
OQIW IS BAG’DARLAMASI

Bilim tarawı:

300000 – Islep shıg’arıw texnikalıq taraw







Tálim tarawı:

330000 – Komputer texnologiyaları hám informatika







Тálim bag’darı:

5330300 – Informatsiya qáwipsizligi







Nókis-2019

Pánniń oqıw is bag’darlaması oqıw bag’darlaması hám oqıw is rejesine muwapıq islep shıg’ıldı.


Dúziwshi: Saparova G.A. – ТITU NF «Informatsiya qáwipsizligi» kafedrası assistenti

Sın beriwshi: Kojametov A. – TITU NF, «Tábiyiy hám ulıwma kásiplik pánler» kafedrası ag’a oqıtıwshısı, f.-m.i.k.


Pánniń oqıw is bag’darlaması “Informatsiya qáwipsizligi” kafedrasınıń 2019 jıl “___” __________ tegi № __ – sanlı jıynalısında dodalandı hám fakultet keńesinde dodalanıw ushın usınıldı.

Kafedra baslıg’ı: ____________ PhD. Babadjanov E.


Pánniń oqıw is bag’darlaması “Kompyuter injiniringi” fakultet keńesinde dodalang’an hám paydalanıwg’a usınılg’an (2019 jıl “___” __________ tegi

№ __ - sanlı protokolı).



Fakultet keńesi baslıg’ı: ____________ t.i.d. Seytnazarov K.

Kelisildi:



Oqıw-metodika bólimi baslıg’ı: ____________ Yadgarov Sh.

1.Oqıw pánin oqıtıw boyınsha kórsetpeler
«Kriptografiya usılları» oqıw panin ózlestiriw processinde ámelge asırılatug’ın máseleler sheńberinde bakalavr:

protokollar, kompyuter tarmaqları, kompyuter sistemaları haqqında oyda sawlelendiriwge iyeligi;

pandi úyreniw ushın studentlerden algoritmlestiriw, programmalastırıw tiykarların hám zamanagóy programmalastırıw tillerin;

bir  tárepleme funktsiyaların;

xabarlardı haqıyqıylıg’ın tekseriw kodların;

aralas kripsistemaların;

giltlerdi generatsiyalaw protokolların biliwi hám olardan paydalana alıwı;

informatsiyani qorg’aw quralları menen tanıs bolıwı, olardıń texnologiyaların bahalaw, autentifikatsiyalaw, identifikaciyalaw usılları, elektron cifrlı imza haqqında kónlikpelerin iyelewi kerek.

Kriptografiya usılları” páni boyisha lekciya sabaqleriniń kalendar tematikaliq rejesi


Lekciya temaları




Lekciya temaları

saat

1.

Kriptografiyanıń áhmiyetli máseleleri hám rawajlanıwı.

2

2.

Kriptografiyalıq sistemalarg’a qoyılatug’ın talaplar.

2

3.

Kriptografiyalıq sistemalardıń teoriyalıq hám ámeliy shıdamlılıg’ı.

2

4.

Kriptografiyanıń matematikalıq tiykarı.

2

5.

Kriptografiyalıq sistemalardıń klassifikatsiyası. Klassikalıq kriptosistemalar.

4

6.

Simmetriyalı bloklı shifrlaw algoritmleri. DES shifrlaw algoritmi.

2

7.

Simmetriyalı bloklı shifrlaw algoritmleri. AES shifrlaw algoritmi.

2

8.

Simmetriyalı bloklı shifrlaw algoritmleri. GOST R 28147-89 algoritmi.

2

9.

Simmetriyalı bloklı shifrlaw algoritmleri. O’z DSt 1105:2009 standartı.

2

10.

Simmetriyalı bloklı shifrlaw algoritmleri. Blowfish algoritmi.

2

11.

Simmetriyalı kriptografiyalıq algoritmler. Ag’ımlı shifrlaw algoritmleri.

4

12.

Ashıq giltli kriptografiyalıq sistemalar. RSA algoritmi.

2

13.

Ashıq giltli kriptografiyalıq sistemalar. El-Gamal algoritmi.

2

14.

Ashıq giltli kriptografiyalıq sistemalar. Elliptikalıq iymek sızıqqa tiykarlang’an ashıq giltli shifrlaw algoritmleri.

4

15.

Gomomorf shifrlaw usulları.

2

Jámi:

36

Kriptografiya usılları” páni boyınsha ámeliy sabaqlardıń



kalendar tematikalıq rejesi
Ámeliy shınıg’ıwlar




Ámeliy shınıg’ıwlar

saat



Sezar shifrı. Polibiya kvadratı.

2



Vijiner shifrı.

2



Pútin sanlardı qaldıqlı bóliw.

2



Klassikalıq shifrlar: artıqmashlıg’ı hám shıdamlılıg’ı

2



DES bloklı shifrlaw algoritmi.

2



Rijndael shifrlaw algoritmi.

2



Ag’ımlı shifrlaw algoritmleri.

2



A5/1 shifrlaw algoritmi.

2



Úlken sanlardı ápiwayı kóbeytiwshilerge ajıratıw mashqalası. RSA algoritmi.

2

Jámi:

18

Kriptografiya usılları” páni boyisha laboratoriya sabaqlardıń



kalendar tematikalıq rejesi
Laboratoriya shınıg’ıwları




Laboratoriya shınıg’ıwlar temaları

saat



Tekstli mag’lıwmatlardı qorg’awda klassikalıq ornına qoyıw hám orın almastırıw algoritmlerinen paydalanıw.

4



Vernam hám Vijiner shifrları tiykarında programmalıq modul islep shıg’ıw.

2



DES simmetriyalı kriptosistema programmalıq modulini islep shıg’ıw.

4



Rijndael simmetriyalı kriptosistema programmalıq modulini islep shıg’ıw.

4



A5/1 hám RC4 shifrlaw algoritmi programmalıq modulini islep shıg’ıw.

4

Jámi:

18

Kriptografiya usılları” páni bóyisha mustaqıl tálim temaları
Mustaqıl tálim





Mustaqil tálim temaları

saat

1.

Enigma shifrlaw mashinası.

2

2.

Bir márteli “bloknot”.

2

3.

Venona proekti.

2

4.

“Kodlar kitabı” shifrı.

2

5.

Kriptografiyalıq sistemalardıń xarakteristikası.

6

6.

Analitikalıq usıllarg’a tiykarlang’an shifrlaw algoritmi.

6

7.

WEB protokolında paydalanılatug’ın RC4 algoritminiń analizi.

6

8

Blowfish algoritmi analizi.

4

9.

CAMELLIA shifrlaw algoritmi.

4

10.

SHA – 256 xesh funksiya algoritmi.

4

11.

HMAC sistemaları.

4

12.

Giltlerdi generatsiyalaw algoritmleri.

6

13.

Kriptoanaliz usılları

4

Jámi:

52



“Kriptografiya usılları” páninen studentlerdiń bilim dárejesin tekseriw sisteması, túrleri, kólemi hám maksimal balı

“Kriptografiya usılları” páni boyınsha reyting kesteleri, qadag’alaw túri, kórinisi, sanı hámde hár bir qadag’alawg’a ajıratılg’an maksimal ball, sonday-aq aralıq hám shegaralıq; qadag’alawlardıń saralaw balları haqqında mag’lıwmatlar pán boyınsha birinshi sabaqta studentlerge aytıp ótiledi.

Pán boyınsha bilim kónlikpesi hám ózlestiriw dárejesiniń Mámleketlik tálim standartlarına durıslıg’ın támiynlew ushın tómendegi qadag’alaw túrleri ótkeriledi:


  • Aralıq bahalaw (AB) studentlerdiń pán temaları boyınsha bilim hám ámeliy kónlikpe dárejesin anıqlaw hám bahalaw usılı. Aralıq bahalaw pánniń qásiyetlerinen kelip shıqq’an jag’dayda ámeliy sabaqlarda awızeki soraw, test ótkeriw, sáwbet, qadag’alaw jumısı, úyge tapsırmaların tekseriw kórinisinde ótkeriw múmkin;

  • Shegaralıq bahalaw (ShB) - semestr dawamında oqıw bag’darlamasınıń tiyisli (pánlerdiń bir neshe temaların óz ishine alg’an) bólimi tamamlang’annan soń studenttiń teoriyalıq bilim hám ámeliy kónlikpe dárejesin anıqlaw hám bahalaw usılı. Shegaralıq baqlaw bir semestrde eki márte ótkeriledi hám kórinisi (jazba, awızeki, test hám t.b.) oqıw pánine ajıratılg’an ulıwmalıq saatlar kóleminen kelip shıqqan jag’dayda belgilenedi;

  • Juwmaqlawshı bahalaw (JB) - semestr sońında ótilgen pán boyınsha teoriyalıq bilim hám ámeliy kónlikpelerin studentler tárepinen ózlestiriw dárejesin bahalaw usılı. Juwmaqlawshı bahalaw tiykarınan tayanısh túsinik hám sózlerge tiykarlang’an “Jazba jumıs” kórinisinde ótkeriledi.

Studentlerdiń bilim dárejesin, kónlikpelerin qadag’alawdıń reyting sisteması tiykarında studenttiń pán boyınsha ózlestiriw dárejesi ballar arqalı ańlatıladı.
«Kriptografiya usılları» páni boyınsha studentlerdiń semestr dawamındag’ı ózlestiriw kórsetkishi 100 ballıq sistemada bahalanadı.

Usı 100 ball bahalaw túrleri boyınsha tómendegishe bólistiriledi:



JB-30 ball, qalg’an 70 ball bolsa AB-36 ball hám ShB-34 ball etip bólistriledi.

Ball

Baha

Studenttiń bilim dárejesi

86-100

Ayrıqsha

Juwmaq hám qarar qabıl etiw; erkin pikrley alıw; ózbetinshe erkin pikir júritiw; ámelde qóllay alıw; mazmunın túsiniw; biliw, aytıp beriw; túsinikke iye bolıwı

71-85

Jaqsı

Erkin pikirley alıw; ámelde qóllay alıw; mazmunın túsiniw; biliw, aytıp beriw; túsinikke iye bolıw

55-70

Qanaatlandırarlı

Mazmunın túsiniw; biliw, aytıp beriw; túsinikke iye bolıw

0-54

Qanaatlandırmaydı

Anıq túsinikke iye bolmaw; bilmew




  • Pán boyınsha saralaw balı 55 balldı quraydı. Studenttiń saralaw balınan tómen bolg’an ózlestiriwi reyting dáptershesine qoyılmaydı.

  • Studentlerdiń oqıw páni boyınsha óz betinshe jumısı aralıq, shegaralıq juwmaqlawshı bahalawlar processinde tiyisli tapsırmalardı orınlawı hám og’an ajıratılg’an ballardan kelip shıqqan jag’dayda bahalanadı.

  • Studenttiń pán boyınsha reytingi tómendegishe anıqlanadı: , bul jerde: V- semestrde pánge ajıratılg’an ulıwma oqıw júklemesi(saatlarda); al pánge ajratılg’an ulıwma oqıw júklemesi(saatlarda); W-pán boyınsha ózlestiriw dárejesi (ballarda).

  • Pán boyınsha aralıq hám shegaralıq bahalawlarg’a ajıratılg’an ulıwmalıq ballardıń 55 procentin saralaw ball esaplanadı, usı procentten kem ball toplag’an student juwmaqlawshı bahalawg’a kiritilmeydi.

  • Aralıq AB hám shegaralıq, ShB túrleri boyınsha 55 ball hám onnan joqarı baldı toplag’an student pándi ózlestirgen dep esaplanadı hám usı pán boyınsha juwmaqlawshı bahalawg’a kirmewi múmkin.

  • Studenttiń semestr dáwirinde pán boyınsha toplag’an ulıwma balı bir bahalaw túrinen belgilengen qag’ıydalarg’a muwapıq toplag’an balları qosındısına teń.

  • ShB hám JB túrleri kalendar tematik rejege muwapıq dekanat tárepinen dúzilgen reyting qadag’alaw kesteleri tiykarında ótkeriledi. JB semestrdiń aqırg’ı 2 háptesi waqtında ótkeriledi.

  • AB hám ShB bahalawlarında saralaw ballarınan kem ball toplag’an hám úzirli sebeplerge baylanıslı bahalawlarg’a qatnaspasa studentke qayta tapsırıw ushın, gezektegi usı bahalaw túrine shekem, keyingi aralıq hám shegaralıq; bahalawlar ushın bolsa juwmaqlawshı bahalawg’a shekemgi bolg’an múddet beriledi.

  • Studenttiń semestrde AB hám ShB túrleri boyınsha toplag’an balları usı bahalaw túrleri ulıwma ballarınıń 55 procentinen kem bolsa yaki semestr juwmaqlawshı aralıq, shegaralıq hám juwmaqlawshı bahalaw túrleri boyınsha toplag’an balları qosındısı 55 baldan kem bolsa, ol akademiyalıq qarızdar dep esaplanadı.

  • Student bahalaw nátiyjesinen narazı bolsa, pán boyınsha bahalaw túri nátiyjeleri tanıstırılg’an waqıttan baslap bir kún waqtında fakultet dekanıná ariza menen múrájet etiwi múmkin. Bunday jag’dayda fakultet dekanınıń usınısına qarap rektor buyrıg’ı menen 3 (úsh) ag’zadan kem bolmag’an quramda apellyaciya komissiyası dúziledi.

  • Apellyaciya komissiyası studentlerdiń arzaların kórip shıg’ıp, usı kúnniń ózinde juwmag’ın bildiredi.

  • Bahalawdıń ornatılg’an talaplar tiykarında belgilengen múddetlerde ótkeriliwi hámde rásmiylestiriliwi fakultet dekanı, kafedra baslıg’ı, oqıw-metodikalıq basqarma hám de ishki inspekciya hám monitoring bólimi tárepinen qadag’alap barıladı.


Studentler SHB dan toplaytug’ın ballardıń kórgizbeli kriteriyası




Ko`rsetkishler

SHB balları

maks

1- SHB

2- SHB

1

Sabaqlarg’a qatnasqanlıq dárejesi. Lekciya sabaqlarında aktivligi, lekciya dapterleriniń júritiliwi hám tolıqlıg’ı.

4

0-2

0-2

2

Test yamasa jazba bahalaw jumısına berilgen juwaplar.

30

0-14

0-16

Jámi SHB balları

34

0-16

0-18


Studentler ABd an toplaytug’ın ballardıń kórgizbeli kretiriyası




Ko`rsetkishler

AB balları

maks

1- AB

2- AB

1.

Sabaqlarg’a qatnasqanı hám ózlestiriw darejesi. Ámeliy hám laborotoriyalıq jumislarında aktiv bolıwı, ámeliy sabaqlarda dápter qoyılıwı hám onıń jag’dayı.

4

0-2

0-2

2.

Ameliy tapsirmalarinıń óz waqtinda sipatlı orınlaniwı

12

0-6

0-6

3.

Laboratoriya jumısları óz waqtında hám sıpatlı orınlanıwı

12

0-6

0-6

4.

Studentlerdiń óz betinshe tapsırmaların óz waqtında hám sıpatlı orınlawı hám ózlestiriwi.

8

0-4

0-4

Jámi AB balları

36

0-18

0-18


Juwmaqlawshı qadagalaw Jazbatúrinde belgilengen bolsa, onday jagdayda juwmaqlawshı qadagalaw 30 ballıqjazbavariyanlar tiykarında ótkeriledi.

Pán boyınsha juwmaqlawshı qadag’alaw “jazba” formada belgilengen bolsa, onday jag’dayda jazba juwmaqlawshı jumıs tómendegi tablica kórinisinde ámelge asırıladı





Ko`rsetkishler

JB balları

maksimal

o`zgeriw aralıg`ı

1.

Pán bo`yınsha juwmaqlawshı jazba qadag’alaw

30

0-30

Jámi

30

0-30


Juwmaqlawshı baxalawda “Jazba jumıs”lardı bahalaw kretiriyaları.

Juwmaqlawshı baxalawda “Jazbajumıs” túrinde ámelge asırılg’anda, sınaw kóp variantlı usılda ótkeriledi. Hár bir variant 3 teoriyalıq soraw hám 2 ámeliy tapsırmadan ibarat. Teoriyalıq sorawlar pán boyınsha tayansh sóz hám gilt sózler tiykarında dúzilgen bolıp, pánniń barlıq temaların óz ishine qamrab alg’an bolıwı kerek.

Hár bir teotiyalıq sorawg’a juwaplar boyınsha ózlestiriw kórsetkishi 0-6 ball aralig`ında bahalanadı. Ámeliy tapsırmalarda 0-6 ball aralig`ında bahalanadı. Student maksimal 30 ball toplawı múmkin.

Jazba sınaw boyınsha ulıwma ózlestiriw kórsetkishin anıqlaw ushın variyanta berilgen sorawlardıń hár biri ushın jazılg’an juwaplarg’a qoyılg’an ózlestiriw balları qosıladı hám qosindısı studentiń juwmaqlawshi bahalaw boyınsha ózlestiriw balı esaplanadı.



Tiykarg’ı ádebiyatlar
1.Акбаров Д. Е. “Ахборот хавфсизлигини таъминлашнинг криптографик усуллари ва уларнинг қўлланилиши” – Тошкент, 2008 – 394 бет.

2.Stamp Mark. Information security: principles and practice. USA, 2011.

3.Фергуссион Н., Шнайер Б. Практическая криптография. Пер. с анг. – М.: Издательский дом “Вильямс”, 2005 - 424 с.

4.Шнайер Б. Прикладная криптография. Протоколы, алгоритмы, исходные тексты на языке Си. – М.: издательство ТРИУМФ, 2003 -816 стр.


Qosımsha ádebiyatlar

1.Ш.М.Мирзиёев Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Ўзбекистон Республикасини янада ривожлантириш бўйича Ҳаракатлар стратегияси тўғрисида”ги Фармони 2017 йил.

2.Гашков С. Б., Применко Э.А., Черепнёв М.А. Криптографические методы защиты информации: учеб. пособие: Допущено УМО. М.: Изд. центр «Академия», — 304 с.

3.Молдавян Н.А., Молдавян А.А., Еремееев М.А. Криптография: от примитивов к синтезу алгоритмов. - СПб.: БХВ, 2004.

4.Нильс Фергюсон, Брюс Шнайер. Практическая криптография. 2005.

5.Peter Stavroulakis, Mark Stamp. Handbook of Information and Communication Security. 2010.


Intеrnеt sаytlаri

1.www. ziyonet.uz

2.www.library.tuit.uz

3.www.intuit.ru




Download 133 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling