Ona tili va adabiyot fanidan 2-kurs sirtqilar uchun 4-semestr yakuniy savollari
Download 445.66 Kb. Pdf ko'rish
|
Sirtqi Test-2023 (2)
Ona tili va adabiyot fanidan 2-kurs sirtqilar uchun 4-semestr yakuniy savollari 1.Qaysi gapda sodda yasama holat ravishi ishtirok etgan? A) Dushman bilan tortishayotganingizda ham mardlarcha fikr bildiring. B) Ular asta-sekin ko‘zdan olislab borishardi, biz esa ularni kuzatib qoldik. C) Olmaxon yerdan ko‘ra daraxtda yanada tezroq yuguradi. D) Kemtik oy cho‘qqilar orasidan mo‘ralaydi, Jamila esa oyga termilib zavqlanardi. 2. Barcha shodlik senga bo'lsin, bor sitam, zorlik menga, Barcha dildorlik senga-yu, barcha xushtorlik menga. Ushbu gapda olmoshning nechta ma’no turiga oid so‘zlar qatnashgan? A) 5 ta B) 2 ta C) 3 ta D) 4 ta 3. Qaysi javobda holat ravishlari berilgan? A) yugurib, harsillab, shoshib B) arang, mardlarcha, jim C) dir-dir, kuyinib, yumshoq D) olg‘a, qiynalib, ko‘p 4. Unsin qarshisiga yugurib chiqqan Zumrad bilan quchoqlashib ko‘risha ketdi. Ushbu gapda nechta ko‘makchi fe’lli so‘z qo‘shilmasi qatnashgan? A) 1 ta B) 2 ta C) 3 ta D) 4 ta 5. Qaysi gapda ish-harakatni bajarishga imkoniyat mavjudligi ma’nosini ifodalagan ko‘makchi fe’l qatnashgan? A) Qishning yaqinlashganidan xabar beruvchi shamollar esa boshladi. B) Pastda katta sokin bir daryo oqib yotardi. C) 0 ‘g‘illar cho‘plarni osonlik bilan sindirib tashladilar. D) Unutmangki, bu muammoni faqat hamjihatlikdagina hal qila olamiz. 6. Qaysi gapda vubormoq fe’li ko‘makchi fe’l bo‘lib kelmagan? A) Shunda ho‘kiz shoxini yog‘layotgan xojayinini suzib yuboribdi. B) Ular yerni kovlab kirolmabdilar, lekin bir zumda allaqancha yerni o‘yib yuboribdilar. C) Otashkurak xo‘rozga tegib, uni bir necha marotaba yumalatib yuboribdi. D) Sinf rahbarimiz, Hasan aka, menga bildirmay G‘anini uyimga yuboribdilar. 7. Quyidagi qaysi gap(lar)da yotmoq fe’li ko‘makchi fe’lli so‘z qo‘shilmasi tarkibida yetakchi fe’l bo‘lib kelgan? 1) Yorug‘, keng xonadagi karavotlarning birida qirq yoshlar chamasidagi ayol yotardi; 2) Atrof ko‘m-ko‘k bo‘lib, yo‘l chetida qoqigullar, lolalar, chuchmomalar qiyg‘os ochilib yotar edi; 3) Bola chalqancha yota olmay qiynaldi. A) 1, 3 B) 2 C) 2, 3 D) 3 8. Qaysi gapda ko‘makchi fe’lli so‘z qo‘shilmasi mavjud emas? A) Mix bolg‘adan qutulaman deb, taxtaga kirib ketdi. B) U boshlagan ishni chala tashlab qo‘ya olmas edi. C) Oshna, oy botib, yulduzlar birin-ketin so‘na boshladi. D) Hozir dolzarb payt, barcha yeng shimarib ishlamoqda. 9. Qaysi gapda birgalik nisbatidagi yasama fe’l qatnashgan? A) Otasining Dostonni ishlashga majbur etish uchun qilgan harakatlari natija bermadi. B) Ish safari bilan ketgan Davron akava Sodiq aka kecha Toshkentga kelishdi. C) Hakim bobo har bir niholni parvarish qilardi. D) Keyin yana ular doimgidek men haqimda gapirishdi. 10. Qaysi gapda orttirma nisbatdagi yasama fe’l qatnashgan? A) U behuda so‘zlarni haddan ortiq ko‘p gapirdi. B) Keyin dasturxonni yig‘ishtirayotgan xotiniga ham o‘shqirdi. C) Maydonda ot o‘ynatayotgan ikki chavandoz ko‘rindi. D) Ariqchalarda tip-tiniq suvlar shildirab oqib yotardi. 11. Qaysi javobda uchta yasama fe’l qatnashgan? A) Qiz cholga yaqinlashib salom berdi. U loqaydgina alik oldi. B) Dunyoda pok odamlar ko‘paysa, порок odamlar shunchalik kamayadi. C) Usta temirni cho‘g‘ga solib bolg‘alaydi, cho‘zadi, yassilaydi. D) Izg‘irindan ko‘zlar yoshlandi, oyoq ostidagi qor g‘irchillaydi. 12. Qaysi gapda fe’l + fe’l tipidagi qo‘shma fe’l qatnashgan? A) Majnuntol suvga egilib, salom berayotir. B) Oygul turishi bilan saroy charaqlab ketdi. C) Xushxabar olib kelgan yigitga hamma quvonch bilan tikildi. D) Kech kuz kelib barglar sarg‘ayib to‘kilmoqda. 13.Kesimi o‘zlik nisbatidagi fe’l bilan ifodalangan gapni aniqlang. A) Sarvar manzilga tezroq yetib olish uchun o‘ngga qayrildi. B) G‘oliblarga esdalik sovg‘alari topshirildi. C) Qiyg‘os ochilgan paxtalarni ko‘rib ko‘zi quvnadi. D) Bu bino tez fursatda qayta tiklandi. 14.Majhul nisbatdagi fe’l bilan ifodalangan kesim qatnashgan gapni aniqlang. A) Kitobxonlarga esdalik uchun sovg‘alar berildi. B) Qizcha erkalanib onasining bo‘yniga osildi. C) Temuriylar davrida qayta tiklangan bu qadimiy obida hali-hanuz o‘z salobatini yo‘qotgani yo‘q. D) U ot tagiga to‘kilgan bedalarni bir quchoq qilib supurib olib keldi. 15.Majhul nisbatdagi fe’l bilan ifodalangan kesim qatnashgan gapni aniqlang. A) O‘zligini yo‘qotgan xalq boshqa bir xalqqa qo‘shilib ketadi. B) Yuk orqalagan, og‘ir qoplar ostida ikki bukilgan aravakashlar ko‘rinar edi. C) Bayram arafasida mahallamizda yangi to‘yxona ochildi. D) U qilgan ishlarini o‘ylab, vijdon azobida qiynaldi. 16. Majhul nisbatdagi fe’l bilan ifodalangan kesim qatnashgan gapni aniqlang. A) To‘kilsa manglay tering, Unumli bo‘lur yering. B) Shundan keyin keksa qul Darxon zindonga tashlanadi. C) Tandirdan endigina uzilgan nonning hidi bo‘lakcha bo‘ladi, albatta. D) Umid - parvozga otlangan lochin, umidsizlik - oyoqqa bog‘langan tosh. 17. Kesimi o‘zlik nisbatdagi fe’l bilan ifodalangan gapni aniqlang. A) Shu kuni keksa qul Darxon zindonga tashlanadi. B) Bu qadimiy obida temuriylar hukmronligi davrida qayta tiklangan edi. C) Quyoshli kunlarda paxtalar qiyg‘os ochildi. D) Hozirgi kunda milliy xalq hunarmandchiligiga katta e’tibor berilmoqda. 18. O‘zlik nisbatidagi fe’l bilan ifodalangan kesim qatnashgan gapni aniqlang. A) Keldi ochilur chog‘ing, 0 ‘zliging namoyon qil. B) Oq va qora marvarid donachalari ajoyib shaklda ipga tizildi. C) Shoir anchagacha uxlay olmay, ezgin xayollar girdobida qiynaldi. D) 0 ‘rtada o‘rnatilgan bo‘ydor archaga rang-barang o‘yinchoqlar osilgan edi. 19. Tuslanuvchi so’z turkumini toping. A) ot B) sifat C) son D) fe’l 20. Qaysi gapda o‘zlik nisbatdagi fe’l qatnashgan? A) Bizning tumanimizda bir qancha sport inshootlari qurildi. B) Daraxtlarning so‘nggi yaproqlari qishning ilk kunlarida to‘kildi. C) Zangori ekran orqali «Qishloqdagi tengdoshim» ko‘rsatuvi namoyish etildi. D) «Qanotli do‘stlar» haqida film yaratildi. 21. Qaysi gapda -ir qo‘shimchasi bilan hosil qilingan orttirma nisbatdagi fe’l qatnashgan? A) 0‘ta qat’iylik bilan keskin va uzoq gapirdi. B) - Yolg‘on! Yolg‘on! - deb baqirdi. C) Ishni bitirmoqqa kifoyat yaxshi. D) Choponiga cho‘nqayib o‘tirdi. 22. Qaysi gapda -ar qo‘shimchasi bilan hosil qilingan orttirma nisbatdagi fe’l qatnashgan? A) Kampirning ko‘zlari allanechuk olayib ketdi, yuzining suyakka yopishgan chandir terisi oqardi. B) Ey volida, duolaring sharofatidan Olloh o‘g‘lingga ko‘rish ne’matini qaytardi! C) Ko‘klam. Butun mavjudot qaytadan yasharmoqda. D) O‘roq mahali o‘roqchilarga go‘ja, ayron olib chiqardik. 23. ...domlaning ko‘z qiri tushib qolarmikan degan niyatda astoydil xizmat qilishardi. Mehmonlar kechga taklif etilgan edi. Ushbu parchadagi fe’llar tarkibida qaysi nisbat qo‘shimchalari qatnashgan? A) birgalik va o‘zlik B) birgalik va majhul C) orttirma va majhul D) birgalik, orttirma va majhul 24. Qaysi gapda maqsad ravishdoshi qatnashgan? A) Xola, ukam qani, olib ketgani keldim. B) Tong otgach, yo‘lga tushdik. C) Bo‘ladigan savdoning tezroq bo‘lgani yaxshi. D) Har kimning o‘qigani o‘ziga foyda. 25. Or - bu o'ziga ep ko'rilmagan yoki yarashmagan ishdan, narsadan xijolat tortish, uyalish, uyat va nomus qilish tuyg'usidir. Mazkur gapda fe’lning qaysi vazifa shakllari qatnashgan? A) sof fe’l, harakat nomi va ravishdosh B) harakat nomi va ravishdosh C) sifatdosh va harakat nomi D) harakat nomi, sifatdosh va ravishdosh 26. Qaysi javobda holat ravishi qatnashgan? A) Yo‘lda ikkita chol sekin gaplashib kelishayotgandi. B) U jo‘rttaga dugonasining jig‘iga tega boshladi. C) Hushiga kelgan bemor qiynalib gapirardi. D) Sardor o‘ylanib turgan do‘stiga yaqinlashdi. 27. Qaysi javobda miqdor-daraja ravishi qatnashgan? A) G‘afurjon tashqariga chiqib boydan ketishga izn so‘radi. B) U raisga muammoni yotig‘i bilan tushuntirdi. C) Bo‘ying sal cho‘zilsin, duradgorga shogirdlikka beraman. D) Bugun bir qop somon, o‘n-o‘n beshta xoda olib kelindi. 28.Qaysi javobda miqdor-daraja ravishi qatnashgan? A) Keyin bozorga olib boribdi. B) Halima ta’tilda ham ko‘p o‘qishni kanda qilmadi. C) Uzoqdan bir ayol kela boshlabdi. D) Bir kishi uni to‘xtovsiz chaqirib kelyapti. 29. Qaysi javobda ravish qatnashgan? A) So‘nggi pushaymon - o‘zingga dushman. B) Itning akillashidan cho‘chib uyg‘onib ketdim. C) Mana mavsum ham oxirlab qoldi. Mashina terimi tugay deb turibdi. D) Ular hozircha kovlab kirolmabdilar, lekin allaqancha yerni o‘yib yuboribdilar. 30. Qaysi javobda o'zlik nisbatidagi fe’llar berilgan? A) jimirlamoq, silkinmoq B) ko‘rinmoq, kiyinmoq C) taralmoq, yiqitmoq D) o‘ylanmoq, sarg‘aymoq 31. Qaysi javobda yasama holat fe’li berilgan? A) tishlamoq B) so‘lmoq C) ko‘karmoq D) gapirmoq 32. Qaysi javobda so‘roq olmoshi qatnashgan? A) Toshkentning qayeriga qaramang, hashamatli binolar qad rostlamoqda. B) Tong otmoqda. Qishloq allaqachon uyg‘ongan. C) Quruq gapning o‘zi hech qachon lo‘nda dalil bo‘la olmaydi. D) Nazira opa yuzlarida qandaydir tabassum bilan qutini tita boshladi. 33. Majhul nisbatdagi fe’l qatnashgan gapni aniqlang. A) Yo‘l bo‘yidagi rang-barang gullar qiyg‘os ochilgan edi. B) Qizcha erkalanib onasining bo‘yniga osildi. C) Kitobxonlarga esdalik uchun sovg‘alar berildi. D) Shoir anchagacha uxlay olmay, ezgin xayollar girdobida qiynaldi. 34. Majhul nisbatdagi fe’l qatnashgan gapni aniqlang. A) Abror yuklarni yuqoriga chiqarishga qiynaldi. B) U kuni bilan bosh ko‘tarmay shu ishni bitirdi. C) G‘oliblarga esdalik sovg‘alari topshirildi. D) Elektr simlariga qaldirg‘ochlar tizilib o‘tirardi. 35. Orttirma nisbatdagi fe’l qatnashgan gapni aniqlang. A) U kuni bilan bosh ko‘tarmay shu ishni bitirdi. B) G‘oliblarga esdalik sovg‘alari topshirildi. C) Biz ertadan kechgacha gavronlar ichida ko‘milib savat to‘qirdik. D) Muhokama qilsangiz, tushunchangiz yanada boyirdi. 36. Qaysi gapda olmoshning ma’nosiga ko‘ra to‘rt turi qatnashgan? A) Sen shuni hech qachon yodingdan chiqarmaki, yillar o‘tgan sari er-xotin oltin va gavharga aylanib boradi. B) Har qaysi millatning o‘ziga xos ma’naviyatini yuksaltirishda oilaning o‘rni va ta’siri beqiyosdir. C) Har birimiz o‘z ustimizda doimo ishlab, butun jamiyatimiz uchun foydali ishlar qilishimiz darkor. D) Hamma gapdan, hatto mening hayotimdan ham, xabardor bo‘lgan mana bu yigit kim? 37. Qaysi gapda fe’ldan yasalgan sifat bilan ifodalangan sifatlovchi aniqlovchi qatnashgan? A) U beg‘ubor yaylov havosida ulg‘aygan kamgap, lekin qaysargina bir bola edi. B) Og‘ir jarohat tufayli qiynalayotgan yigitga doktor tezda yordam ko‘rsatdi. C) Derazaning ochiq tabaqasidan mayin shamol kirib turardi. D) Shogirdim Aminjon, o‘zi yosh bo‘lsa ham, juda pishiq, og‘ir, g‘ayratli. 38. Bostirib kelayotgan qo'shinni to‘xtatish, mag‘lubiyatni zafarga aylantirish va mamlakatni qutqarib qolish uchun goho o‘rnida aytilgan birgina so‘z ham kifoya bo'lgan. Ushbu gapda majhul nisbatdagi fe’l bilan ifodalangan aniqlovchi qaysi gap bo‘lagini aniqlab kelgan? A) to‘ldiruvchini B) egani C) aniqlovchini D) kesimni 39. Tarkibida sifatdan yasalgan sodda yasama ravish qatnashgan gapni aniqlang. A) Yarim tunda ko‘zi ilingan ayol tong saharlab junjikib uyg‘onib ketdi, osmon oqarib kelardi. B) U sevinchini ichiga sig‘dirolmay hamma bilan qadrdonlarcha ko‘risha boshladi. C) Onaxon Mutribni pinhoniy bir mehr bilan suyadi, unga hamisha qalban intiladi. D) G‘ulomjon keyingi vaqtlartda tanholikni yoqtiradigan bo‘lib qoldi. 40. Shunchaki sevilmoq - baxtiqarolik. To‘la tole uchun bu kemtik, bu kam. Mening qalbim shunday sevgiga molik: Bir charsillab yonay, so'ngra so‘nsam ham. Ushbu she’riy parchada qatnashgan yasama fe’l qaysi gap bo‘lagi vazifasida kelgan? A) kesim B) ega C) hoi D) aniqlovchi 41. Shunchaki sevilmoq - baxtiqarolik. To‘la tole uchun bu kemtik, bu kam. Mening qalbim shunday sevgiga molik: Bir charsillab yonay, so‘ngra so'nsam ham. Ushbu she’riy parchada qatnashgan majhul nisbatdagi fe’l qaysi gap bo‘lagi vazifasida kelgan? A) aniqlovchi B) kesim C) hoi D) ega 42. Qaysi gapda kesim vazifasida kelgan ko‘makchi fe’lli so‘z qo‘shilmasi qatnashgan? A) El suygan xonanda o‘zgacha qiyofada televideniyeda chiqar edi. B) So‘zga chiqqan Sodiqjon domla shogirdi haqida faxrlanib gapirardilar. C) 0 ‘yin-kulgi, askiya yarim kechagacha cho‘zilib ketdi. D) Uyiga javob beraylik, o‘n besh-yigirma kunga borib kelsin. 43. U o‘ziga hayratomuz tikila boshlagan Oqbo'yinga boshini и yon-bu yon burib qarab qo'yadi. Mazkur gapdagi ko‘makchi fe’lli so‘z qo‘shilmalari haqidagi qaysi ma’lumot to‘g‘ri? A) Ko'makchi fe’lli so‘z qo‘shilmalari har xil gap bo‘lagi vazifasida kelgan. B) Ko'makchi fe’lli so‘z qo‘shilmalari to‘ldiruvchi va aniqlovchiga tobelangan. C) Ko‘makchi fe’lli so‘z qo‘shilmalaridagi yetakchi fe’llar yasama so‘zlar hisoblanadi. D) Ko‘makchi fe’lli so‘z qo‘shilmalaridagi ko‘makchi fe’llar yasama so‘zlar hisoblanadi. 44. Qaysi gapda yetakchi fe’l qismi qo‘shma fe’l bo‘lgan ko‘makchi fe’lli so‘z qo‘shilmasi qatnashgan? A) Do‘stim, ko‘rgan film va spektakllaringiz haqida hikoya qilib bering. B) Bu gapni eshitib, Bahromning ko‘zi charaqlab ochilib ketdi. C) Ba’zan Mehrixonlar oilasiga ham borib kelardi. D) Sodiqjon, o‘rtog‘ingizga mavzuni aytib berib turing. 45.Ega vazifasida kelgan juft fe’l qatnashgan gapni toping. A) Oyqizning shunchalik yelib-yugurishi ham umuman foyda bermadi. B) Yosh Hakima boshqa o‘rtoqlaridan qolmaslik uchun qizarib-bo‘zarib ishlardi. C) Konspekt daftarini olib, o‘sha yerda ko‘chiraman-qo‘yaman. D) Tog‘asining qo‘llab-quvvatlashi tufayli u tijoratda ulkan yutuqqa erishgandi. 46. Hamma qushlar baland ovozda yayrab-yayrab, to‘lib-toshib sayrashmoqda. Mazkur gapda qatnashgan fe’llar haqidagi to‘g‘ri ma’lumotni toping. A) Gapda fe’lning tuzilishiga ko‘ra to‘rtta turi qatnashgan. B) Gapda ham tub, ham yasama fe’llar qatnashgan. C) Gapda ham bo‘lishli, ham bo‘lishsiz fe’llar qatnashgan. D) Gapda fe’llar hoi va kesim vazifasini bajargan. 47. Qaysi gapda aniqlovchi vazifasini bajargan o‘zlik nisbatidagi fe’l qatnashgan? A) Taklif etilgan mehmonlarning ayrimlari hali kelmadi. B) Lagan-tovoqning bir-biriga teggan tovushi eshitilib turardi. C) Halima har doim juda ozoda kiyinadi. D) Yechishga qiynalgan masalangni menga ko‘rsat. 48. Men ikkoviga uchtadan hil-hil pishgan shaftoli berdim. Mazkur gapda qatnashgan taqsim son haqidagi qaysi ma’lumot to‘g‘ri? A) Taqsim son qo‘shimchasi tarkibida lab undoshi ishtirok etgan. B) Taqsim son tarkibida faqat jarangli undoshlar ishtirok etgan. C) Taqsim son imlosida bir unlining tushib qolishi kuzatiladi. D) Taqsim son asosi yopiq bo‘g‘indan iborat. 49. Qaysi gapda to‘ldiruvchi vazifasida kelgan harakat nomlari qatnashgan? A) Eh, qizaloq, bilmaysan-da, o‘qishning foydasi ko‘p! B) Alisher uyga kirishi bilan qolganlar jim bo‘lishdi. C) Bu xalqni yaxshiroq bilmoq uchun uning urf-odatlari bilan tanishdim. D) Sidiqjon borishni ham, qaytishni ham bilmay qoldi. 50. Alisher uyga kirishi bilan qolganlar jim bo‘lishdi. Mazkur gapda fe’lning otga xoslangan vazifa shakli qaysi gap bo‘lagi vazifasida kelgan? A) aniqlovchi B) hol C) ega D) kesim 51. Bilmagandan bilgan yaxshi, to‘g‘ri ishni qilgan yaxshi. Ushbu gapdagi sifatdoshlar qaysi gap bo‘laklari vazifasida kelgan? A) hoi va aniqlovchi B) to‘ldiruvchi va kesim C) aniqlovchi va ega D) to‘ldiruvchi va ega 52.Qaysi javobda to‘ldiruvchi vazifasida kelgan jamlovchi son qatnashgan? A) Ishchilardan ikkitasini uzoq viloyatga ish safariga jo‘nating. B) Ularning ikkovi bilan ham alohidaalohida gaplashib qo‘yaman. C) Shundan keyin uchalasi o‘rmonda do‘stona yashay boshladi. D) Azim har yelkasiga to‘rttadan odam sig‘adigan yigit bo‘libdi. 53. Qaysi javobda fe’l nisbatlarining barcha turida qo‘llana oladigan fe’llar qatori berilgan? A) ko‘rmoq, qaytmoq, chaqirmoq B) bo‘yamoq, kiymoq, osmoq C) yuvmoq, quvonmoq, uxlamoq D) shovullamoq, kiymoq, aytmoq 54. Qaysi javobda otlashgan sonlar to‘ldiruvchi vazifasida kelgan? A) Beshovining ham fikri bir yerdan chiqdi. B) To‘qqizida bo‘lmagan aql to‘qsonida ham bo‘lmas. C) Oltovlon ola bo‘lsa, og‘zidagin oldirar. D) Tayog‘i yo‘g‘on birni urar, so‘zi yo‘g‘on mingni urar. 55. Men doirn o‘zimni o'zim tergayman: «Maslahatlarim yetarlicha to‘g‘rimikin? D o‘stlarimga yetarlicha sadoqatlimanmi?» Mazkur parchadagi otlar qaysi bo‘lak vazifasida kelgan? A) ega, hoi B) ega, to‘ldiruvchi C) to‘ldiruvchi, kesim D) ega, aniqlovchi 56.Qaysi javobda yasama holat ravishi bilan ifodalangan hol qatnashgan? A) Choi va kampir amallab uyga yetib olishibdi. B) U o‘z xatti-harakati va fidokorona mehnati bilan xalqqa tanilgan. C) Do‘stona yig‘inlar ham munosabatlarni mustahkamlab turuvchi vositalardan biridir. D) U barcha qiyinchiliklarni mardlarcha yengib o‘tdi. 57. Qaysi qatorda o‘zlik va majhul nisbatdagi fe’llar juftligi berilgan? A) ajraldi-ajratdi, maqtadi-maqtandi B) tarandi-taraldi, kiyindi-kiyildi C) yuvindi-yuvundi, chaqirdi-chaqirildi D) eshitdi-eshitildi, tashladi-tashlandi 58.Qaysi gapda fe’l nisbatlarining ikki turi qo‘llangan? A) Giloslar ostidagi panjaralari ko‘k bo‘yoq bilan sirlangan yog‘och karavotda uxlab yotardi. B) Hovliga suvlar sepilgan, xontaxta atrofiga duxoba ko‘rpachalar to‘shalgan. C) Bir kuni chol bechora qo‘li titrab, osh suzib berilgan kosani tushirib sindiribdi. D) Shamol toy ekan, kuchga boy ekan, yengil ko‘charkan, ko‘kka ucharkan. 59. Qaysi gapda aniq va o‘zlik nisbatdagi fe’l qatnashgan? A) Ular yashikdagi shaftolining ezilganla ajratib bolalarga berishdi. B) Qor qalin yog‘ayotgani uchun atrof zo‘rg‘a ko‘rinar edi. C) Ular yana besh qadam bosishgach, o‘t labiga kelishdi. D) Hovliga suvlar sepilgan, xontaxta atrofiga duxoba ko‘rpachalar to‘shalgan 60. Qaysi gapda majhul nisbatdagi va birgalik nisbatidagi fe’llar qatnashgan? A) Ozoda gilamlar to‘shalgan past-baland chorpoyalar ustida odamlar choy ichishi ish yuzasidan maslahat qilishadi. B) Botayotgan quyoshning horg‘in nuri qorli tog‘ cho‘qqisini, uning tepasida uvadaday osilib turgan bulutni bir lab qizartirdi-da, so‘ndi. C) Ko‘zni quvnatadigan gulzor yonidagi yam-yashil daraxt tagiga qo‘yilgan kattagina so‘rida miriqib dam olish mumkin. D) Bolalar uni yaxshi ko‘rishib, unga yordam berishibdi. 61. Qaysi javobda fe’l nisbatlarining ikki turi qatnashgan? A) Biror mamlakatda jabr-zulm, fisq-faso kuchayib ketsa, podshoh adolatli siyos bilan zulmning ildizini yo‘qotishi lozin B) Mehmonlar qorovulning qistashiga qaramay ichkariga kirishmadi. C) Men yashikdagi shaftolilarni o‘ynab yurgan bolalarga berdim. D) Hovliga suvlar sepilgan, xontaxta atrofiga duxoba ko‘rpachalar to‘shalga 62. Quyida berilgan qaysi fe’llarning asosida ifodalangan o‘timli-o‘timsizlik ma’nosi nisbat qo‘shimchasi ta’sirida o‘zgargan? 1) ko‘rsatmoq; 2) ajratmoq; 3) qiynalmoq; 4) o‘qitmoq; 5) tomizmoq; 6) supurishmoq A) 2, 3, 5 B) 2, 3, 4, 5 С) 1, 4, 5, 6 D) 1, 4, 6 63. Qaysi javobda olmosh o‘zi ishora qilgan so‘z bilan o‘zaro bir xil gap bo’lagi vazifasini bajargan? A) Tog‘am - tajribali shifokor. Ular ko‘p insonlarning hayotini saqlab qolganlar. B) Haqiqiy shoir o‘z tuyg‘ularining tarjimonidir. C) Yigitcha qo‘rquvdan dir-dir titrar, uning lablari pir-pir uchar edi. D) Kitoblar - insoniyatning eng bebaho ma’naviy mulki. Ulardan hamisha foydalanishimiz mumkin. 64. U bilimi va iste’dodi tufayli fan-texnika yutuqlari ko‘rgazmasida oltin medalni qo‘lga kiritdi. Ushbu gapdagi sodda yasama so‘zlar haqida berilgan to‘g‘ri ma’lumotni aniqlang. A) Yasama so‘zlarning barchasi fe’ldan yasalgan. B) Ushbu gapda ot va sifat turkumiga oid yasama so‘zlar qatnashgan. C) Yasama so‘zlar ega va aniqlovchi vazifasini bajargan. D) Ushbu gapdagi yasama otlarning barchasi o‘rin-joy otlariga mansub. 65. Qaysi gapda ega vazifasida kelgan belgilash olmoshi qatnashgan? A) Agar otaxon guzardan hassasini do‘qillatib o‘tib qolsa, hamma barobar qalqib turardi va to o‘tib ketguncha ta’zim qilardi. B) Har birining navkarlari o‘zlariga qarashli yuklarni tuya qo‘shilgan . og‘ir aravalarga ortib kelmoqda edilar. C) Shu tariqa hech kim hech qachon adashib ketmas, hamma ishtirokchilar sahnaga o‘z vaqtida chiqardi. D) Har qaysi millatning o‘ziga xos ma’naviyatini shakllantirish va yuksaltirishda, hech shubhasiz, oilaning o‘rni va ta’siri beqiyosdir. 66. Qaysi javobdagi olmoshlar haqida berilgan ma’lumot to‘g‘ri emas? A) Ko‘rsatish olmoshlariga egalik va jo‘nalish, o‘rin-payt, chiqish kelishigi qo‘shimchalari qo‘shilganda tovush orttirilishi kuzatiladi. B) So‘roq olmoshlariga alia- yoki -dir qo'shimchasini qo‘shish yo‘li bilan hosil qilingan olmoshlar bo‘lishsizlik olmoshlari hisoblanadi. C) To‘pdan ajratilgan yoki jamlab ko‘rsatilgan shaxs, narsa, belgi, harakat-holatlarni ifodalaydigan olmoshlar belgilash olmoshlari sanaladi. D) Uch shaxsdan biriga ishora qiluvchi olmoshlar kishilik olmoshlari hisoblanadi. Ayrim kishilik olmoshlariga -ni, -nine, -niki qo‘shimchalari qo‘shilganda tovush tushishi kuzatiladi. 67. Qaysi javobda o‘zaro bir xil turkumga oid so‘zlar bilan ifodalangan uyushiq ravish holi qatnashgan? A) U hayajon bilan, tez-tez, bo‘g‘ilib so‘zlar edi. B) Osmonda, daraxtlarda, tomlarda, bo‘g‘otlarda chumchuqlar chirqillashadi. C) Podsho goh kulib, goh jiddiy, goh o‘y bilan quloq soldi. D) Qush goh ko‘tarilib, goh pastlab bir joyda uchib turdi. 68. Qaysi javobda o‘zi ishora qilgan so‘z bilan o‘zaro bir xil gap bo‘lagi vazifasini bajargan olmosh qatnashgan? A) Vatan sajdagoh kabi muqaddas sanaladi. Uni hamisha asrab-avaylaymiz. B) Do‘stimdan juda minnatdorman: undan irodali bo‘lishni o‘rgandim. C) Kitoblar - insoniyatning eng bebaho ma’naviy mulki. Ulardan hamisha foydalanishimiz mumkin. D) Yigitning lablari pir-pir uchar edi, u qo‘rquvdan atrofga alanglar edi. 69. Kitoblar - insoniyatning eng bebaho ma’naviy mulki, mislsiz xazinasi. Ulardan har birimiz foydalanishimiz, aqlimizni xohlaganimizcha ularning dur-u javohirlari bilan to‘ldirishimiz mumkin. Ushbu parchada qatnashgan olmoshlarga oid to‘g‘ri ma’lumotni aniqlang. A) Ushbu parchadagi olmoshlarning to‘ldiruvchi vazifasidagi so‘zga ishora qilishi kuzatiladi. B) Ushbu parchadagi olmoshlar to‘ldiruvchi va hoi vazifasini bajargan. C) Ushbu parchadagi olmoshlarning barchasi tuzilishiga ko‘ra o‘zaro bir turga oiddir. D) Ushbu parchadagi olmoshlar olmoshning ikki ma’noviy turiga oiddir. 70. Shu sevinch ikkovlariga ham kuch-g‘ayrat, ham dadillik baxsh etardi. Mazkur gapda qatnashgan mavhum otlar haqidagi qaysi ma’lumot to‘g‘ri emas? A) Gapdagi barcha mavhum otlar hokim qismga bitishuv usulida birikkan. B) Gapdagi mavhum otlar otlarning tuzilishiga ko‘ra ikki turiga oiddir. C) Gapdagi mavhum otlar ikki xil gap bo‘lagi vazifasida kelgan. D) Gapdagi yasama mavhum otlar har xil turkumga oid so‘zdan yasalgan. 71. Biroz yurishgandan so‘ng mulozimlar shoirning qabristonga yaqinlashganda otdan tushishi sababini so'rabdilar. Ushbu gapda qatnashgan fe’llar haqidagi to‘g‘ri ma’lumotni aniqlang. A) Gapdagi barcha fe’llar o‘timsiz fe’llar sanaladi. B) Gapda fe’l nisbatlarining ikki turi qatnashgan. C) Gapdagi barcha fe’llar tub fe’llar sanaladi. D) Gapda fe’l vazifa shakllarining ikki turi qatnashgan. 72. Nafis chayqaladi bir tup na’matak Yuksakda shamolning belanchagida, Quyoshga ko‘tarib bir savat oq gul, Viqor-la o ‘shshaygan qoya labida. Ushbu she’riy parchada qatnashgan fe’llar haqidagi to‘g‘ri ma’lumotni aniqlang. A) Ushbu gapda barcha fe’llar o‘timsiz fe’llar sanaladi. B) Ushbu gapda fe’l vazifa shakllarining to‘rt turi qatnashgan. C) Ushbu gapda fe’l nisbatlarining ikki turi qatnashgan. D) Ushbu gapdagi barcha fe’llar sodda yasama fe’llar sanaladi. 73. U giloslar ostiga qo‘yilgan panjaralari ko‘k bo‘yoq bilan sirlangan katta yog‘och karavotda yonboshlab o'tirar edi. Ushbu gapda qatnashgan fe’llarga oid to‘g‘ri ma’lumotni aniqlang. A) Ushbu gapda fe’l vazifa shakllarining faqat bir turi qatnashgan. B) Ushbu gapda o‘timli va o‘timsiz fe’llar qatnashgan. C) Ushbu gapda fe’l nisbatlarining ikki turi qatnashgan. D) Ushbu gapdagi barcha fe’llar sodda yasama fe’llar sanaladi. 74. Haqiqat tikanli gulga o‘xshaydi, shuning uchun ham и hidlashni bilmaganlarning burniga sanchiladi. Ushbu gapda qatnashgan fe’llarga oid to‘g‘ri ma’lumotni aniqlang. A) Ushbu gapda fe’l nisbatlarining ikki turi qatnashgan. B) Ushbu gapdagi barcha fe’llar o‘timsiz fe’llar sanaladi. C) Ushbu gapdagi barcha fe’llar sodda tub fe’llar sanaladi. D) Ushbu gapda fe’l vazifa shakllarining ikki turigagina oid fe’llar qatnashgan. 75. Haqiqat tikanli gulga o‘xshaydi, shuning uchun ham и hidlashni bilmaganlarning burniga sanchiladi. Ushbu gapda qatnashgan fe’llarga oid qaysi ma’lumot to‘g‘ri emas? A) Ushbu gapda o‘timli va o‘timsiz fe’llar qatnashgan. B) Ushbu gapdagi tobe bog‘lanishda fe’lning fe’lga bog‘lanishi kuzatiladi. C) Ushbu gapdagi barcha fe’llar tobe bog‘lanishlarda faqat hokim qism vazifasini bajargan. D) Ushbu gapda fe’lning otga bog‘lanishi kuzatiladi. 76. Ajoyib milliy urf-odatlarimiz odamlarni hamjihatlikka, birodarlikka va samimiyatga chorlaydi. Ushbu gapda ishtirok etgan otlarga oid to‘g‘ri ma’lumotni aniqlang. A) Ushbu gapdagi otlar aniqlovchi, ega, to‘ldiruvchi vazifasini bajargan. B) Ushbu gapdagi barcha otlar mavhum otlar sanaladi. C) Ushbu gapdagi so‘z birikmalarida yasama otlar hokim qism va tobe qism vazifasini bajargan. D) Ushbu gapda tub va yasama otlarning qatnashishi kuzatiladi. 77. Ajoyib milliy urf-odatlarimiz odamlarni hamjihatlikka, birodarlikka va samimiyatga chorlaydi. Ushbu gapda ishtirok etgan otlarga oid qaysi ma’lumot to‘g‘ri emas? A) Ushbu gapda aniq va mavhum otlar qatnashgan. B) Ushbu gapdagi barcha otlar tuzilishiga ko‘ra o‘zaro bir turga oid hisoblanadi. C) Ushbu gapdagi so‘z birikmalarida hokim qism vazifasini bajargan ot qatnashgan. D) Ushbu gapdagi otlar ega va to‘ldiruvchi vazifasini bajargan. 78. Hayot go‘zal, hayot maroqli, Shuning uchun erka ko‘ngil shod. Ushbu she’riy parchada qatnashgan sifatlar haqidagi qaysi fikr to‘g‘ri emas? A) Ot turkumidan yasalgan asliy sifat ishtirok etgan. B) Tub va yasama sifatlar ishtirok etgan. C) Aniqlovchi vazifasida qo‘llangan yasama sifat ishtirok etgan. D) Kesim vazifasini bajargan sifatlar ishtirok etgan. 79. Hayot go'zal, hayot maroqli, Shuning uchun erka ko‘ngil shod. Ushbu she’riy parchada qatnashgan sifatlar haqidagi qaysi fikr to‘g‘ri? A) Asliy va nisbiy yasama sifatlar ishtirok etgan. B) Tub sifatlar tobe bog‘lanishlarda faqat hokim qism vazifasida qo‘llangan. C) Tub va yasama asliy sifatlar ishtirok etgan. D) Ikkinchi darajali bo‘lak vazifasida qo‘llangan nisbiy sifat ishtirok etgan. 80. Hayot go‘zal, hayot maroqli, Shuning uchun erka ko'ngil shod. Ushbu she’riy parchada qatnashgan sifatlar haqidagi qaysi ma’lumot to‘g‘ri emas? A) Otdan yasalgan sifat ishtirok etgan. B) Faqat oddiy darajadagi sifatlar ishtirok etgan. C) Egani aniqlab kelgan nisbiy sifat ishtirok etgan. D) Tub va yasama asliy sifatlar ishtirok etgan. 81. Qaysi gapda kesim vazifasida kelgan ko‘makchi fe’lli so‘z qo‘shilmasi qatnashgan? A) 0 ‘ym-kulgi, askiya yarim kechagacha cho‘zilib ketdi. B) So‘zga chiqqan Sodiqjon domla shogirdi haqida faxrlanib gapirardilar. C) El suygan xonanda o‘zgacha qiyofada televideniyeda chiqar edi. D) Uyiga javob beraylik, o‘n besh-yigirma kunga borib kelsin. 82. So‘ri oldida chiroyli, xushbo‘y, kо‘т-kо‘k, sariq gullar o‘sib yotardi. Mazkur gapdagi sifatlar haqida berilgan qaysi ma’lumot to‘g‘ri emas? A) Otlashgan sifat qatnashgan. B) Sifatlar uyushiq aniqlovchi vazifasini bajargan. C) Tub va yasama sifatlar qatnashgan. D) Sifatlar ma’noviy jihatdan uch turga oid. 83. Qaysi gapda 2 o‘rinda buyruq-istak maylidagi o‘timsiz fe’l qatnashgan? A) « O‘rningdan tura qol, do‘stim, tashqariga chiqaylik», - dedi u. B) Yomg‘ir tezroq tinsa edi, qishloqqa qiynalmay yetib olardik. C) Akangni chaqir, bugungi ishi uchun javob bersin. D) «Qani, qo‘lni bering, bir tabriklab qo‘yay», - dedi zavqi oshib. 84. Hosildan bo‘shagan kuzgi dalalarda ishlash maroqli. Ushbu gapdagi yasama so‘zlar haqida berilgan qaysi ma’lumot to‘g‘ri emas? A) Fe’l yasovchi qo‘shimchaning otga qo‘shilishi kuzatiladi. B) Yasama sifat 2 o‘rinda qatnashgan. C) Sifat yasovchi qo‘shimchalarning otlarga qo‘shilishi kuzatiladi. D) Yasama fe’l faqat bir o‘rinda qatnashgan. 85. Uyning qiya ochiq eshigi oldida turgan bolakay sekingina ichkariga kirdi. Ushbu gap haqidagi qaysi ma’lumot to‘g‘ri emas? A) Gapda asosi o‘z shakldoshi bilan turli turkumga oid bo‘la oladigan kesim vazifasidagi fe’l qatnashgan. B) Gapda asosi fe’l bilan shakldosh bo‘la oladigan ega vazifasidagi ot qatnashgan. C) Gapda asosi fe’l bilan shakldosh bo‘la oladigan qaratqich aniqlovchi vazifasidagi ot qatnashgan. D) Gapda asosi ot bilan shakldosh bo‘la oladigan sifatdosh qatnashgan. 86. Charchamang, ko‘zlarim, boqay to'yguncha, Bu zavq daryosidan shimir, ey ko'ngil. Ushbu parchada qatnashgan fe’llar haqidagi qaysi fikr to‘g‘ri emas? A) Ushbu gapdagi kesim vazifasida kelgan fe’llar buyruq-istak maylida qo‘llangan. B) Ushbu gapda hokim qismga bitishuv usulida tobelangan fe’l qatnashgan. C) Asosi o‘z shakldoshiga ega bo‘lgan ravishdosh qatnashgan. D) Sifatdosh shaklidagi o‘timsiz fe’l qatnashgan. 87. «Institutni bitirgan yilim meni aspiranturaga qabul qilishdi va men yana shaharda qoldim», - deb so‘zini davom ettirdi и biroz o'ylangandan so‘ng. Ushbu gapda qatnashgan fe’llar haqidagi qaysi fikr to‘g‘ri emas? A) Gapdagi sifatdoshlar 2 xil nisbatda. B) Sof fe’llarning faqat 2 tasi xabar maylidagi fe’l sanaladi. C) O‘timli fe’llarning 1 tasi birgalik nisbatida. D) 1 o‘rinda orttirma nisbatdagi sof fe’l qatnashgan. 88. Sovuqqon odamlardan qo‘rq: ular o'ldirmaydilar va xiyonat qilmaydilar, ammo ularning indamay qilgan razilliklari tufayli, afsuski, yer yuzida haligacha sotqinlik va qotillik yashamoqda. Ushbu gapda qatnashgan mustaqil so‘zlar haqidagi qaysi ma’lumot to‘g‘ri emas? A) Kesim vazifasida kelgan fe’l + fe’l tipidagi qo‘shma fe’l qatnashgan. B) Sifatlovchi aniqlovchi vazifasida kelgan qo‘shma sifat qatnashgan. C) Kesim vazifasida kelgan sodda yasama so‘z qatnashgan. D) Uyushiq ega vazifasida kelgan sodda yasama otlar qatnashgan. 90. Qaysi qatordagi gapda yasama ravish berilgan? A) Qabristondan ancha uzoqlashgandan keyin yana otlariga minib yo‘rtib ketishdi. B) Choyni naridan-beri ichib, oshxonaga yugurdim. C) Yig‘ilishga faollardan vakillar kirib kelishdi. D) Bayramga taraddud hozirdanoq qizib ketdi. 91. Qaysi gapda to‘pdan ajratilgan shaxsni ifodalagan olmosh qo‘llangan? A) Kim ko‘p o‘qisa, u ko‘p biladi. B) Rostini aytsam, o‘zim ham unchalik yomon bola emasman. C) Vatan har bir inson uchun aziz va muqaddasdir. D) Men kelajagi buyuk Vatanning farzandiman. 92. Qaysi qatorda aqliy faoliyat fe’llari keltirilgan? A) fikrlamoq, sevinib ketmoq, chaqirmoq B) fahmlamoq, pichirlamoq, ma’qullamoq C) imzolamoq, susaymoq, sergaklanmoq D) ijod qilmoq, tushunmoq, o‘ylamoq 93. Ko‘makchi fe’lni qabul qiluvchi ravishdosh shakli… A) qo‘shma fe’l sanaladi B) ko‘makchi fe’lli so‘z qo‘shilmasi sanaladi C) qo‘shma fe’l hosil qiluvchi yetakchi fe’l sanaladi D) yetakchi fe’l sanaladi 94. Men vazifani bajaray. U hovlisini ancha kengaytirdi. Ushbu gapdagi fe’llar tarkibida kelgan -ay qo‘shimchasi qaysi javobda to‘g‘ri izohlangan? A) bu qo‘shimcha shakldosh bo‘lib, 1-gapda fe’l yasovchi, 2-gapda buyruq-istak mayli qo‘shimchasi B) bu qo‘shimcha shakldosh bo‘lib, 1-gapda buyruq-istak mayli, 2-gapda fe’l yasovchi qo‘shimcha C) har ikkala gapda buyruq-istak mayli qo‘shimchasi D) bu qo‘shimcha shakldosh bo‘lib, 1-gapda ravishdosh shakli, 2-gapda fe’l yasovchi qo‘shimcha 95. Bu gapni eshitib, Bahromning ko‘zi charaqlab ketdi. Ushbu gapdagi fe’llar qaysi javobda to‘g‘ri izohlangan? A) 2 ta ravishdosh shaklidagi mustaqil fe’l, 1 ta ko‘makchi fe’l B) 3 ta ravishdosh shaklidagi mustaqil fe’l, 1 ta ko‘makchi fe’l C) 3 ta ravishdosh shaklidagi mustaqil fe’l, 1 ta qo‘shma fe’l D) 2 ta ravishdosh shaklidagi mustaqil fe’l, 1 ta qo‘shma fe’l 96. Fe’llarning vazifa shakli qo‘shimchalari fe’lning qaysi lug‘aviy shaklini hosil qilganda, bir unli tovush boshqasiga almashishi mumkin? A) harakat nomi B) ravishdosh C) ravishdosh, sifatdosh, harakat nomi D) ravishdosh va sifatdosh 97. Ikki fe’l juftligidan tashkil topgan qaysi birliklar fe’l turkumiga oid so‘zlar hisoblanadi? A) keldi-ketdi B) bordi-keldi C) aytdi-qo‘ydi D) ur-yiqit 98. Otasini hovlining chekkasidan zax uyga ko‘chirdi. Ushbu gapdagi fe’lning nisbatini aniqlang. A) o‘zlik nisbat B) aniq nisbat C) orttirma nisbat D) majhul nisbat 99. Qaysi gapda sifatdan yasalgan fe’l bor? A) Peshonangiz devorga qarsillab urilganidan keyin esingiz kiradi. B) Bir-birimiz bilan tezda eski qadrdonlardek suhbatlashdik. C) Dunyoda pok odamlar qanchalik ko‘paysa, nopok odamlar shunchalik kamayadi. D) Ko‘klam. Butun mavjudot qaytadan yasharmoqda. 100. Qaysi qatorda orttirma nisbat shakli yetakchi fe’lga qo‘shilgan? A) Bir mahal charchab, suvsab, holdan toyib o‘tirib qolibman. B) Tushga yaqin dadam bizga ovqat keltirib berdi. C) U eng avval malikalar-u nabiralarini Samarqandga jo‘natdi. D) Birdan bozor boshida dod-faryod ko‘tarilib qoldi. 101. Ichkari tarafdan keksa bir xodima – eshikochar xola ko‘rinib, Gulshanga salom berdi va “Xush keldilar!” – dedi. Ushbu gapda ostiga chizilgan birlikning shaxs-soni haqida keltirilgan to‘g‘ri hukmni aniqlang. A) III shaxs ko‘plik shakli II shaxs birlik ma’nosida B) III shaxs ko‘plik shakli II shaxs ko‘plik ma’nosida C) III shaxs birlik shakli III shaxs birlik ma’nosida D) III shaxs ko‘plik shakli III shaxs birlik ma’nosida 102. Odobli va adolatli inson qo‘lidagi qalam baxt-saodat uchun xizmat qilib yurgan odamlarni zavqlantiradi, bir-biriga yaqinlashtirib, do‘stlikni mustahkamlaydi. Berilgan gapdagi sodda fe’llar qaysi turkumdan yasalgan? A) sifat B) sifat, ot C) ot, sifat, ravish D) ot 103. Otam so‘zimni eshitdi. Yelkasi osha qaradi-da: – Ha! – deb to‘ng‘illab qo‘ydi. Mazkur gapdagi fe’llarning ma’noviy guruhlari qaysi qatorda to‘g‘ri izohlangan? A) eshitmoq –nutqiy harakat fe’li; to‘ng‘illab qo‘ymoq – holat fe’li; qaramoq – jismoniy faoliyat fe’li B) eshitmoq, to‘ng‘illab qo‘ymoq – nutqiy harakat fe’llari; qaramoq – jismoniy harakat fe’li C) eshitmoq, qaramoq, to‘ng‘illab qo‘ymoq – jismoniy faoliyat fe’llari D) eshitmoq, to‘ng‘illab qo‘ymoq – jismoniy faoliyat fe’li; qaramoq – nutqiy faoliyat fe’li 104. Bajaruvchining harakat va holat jarayonida qay darajada ishtirok etishini bildiruvchi fe’l shakllari qaysi qatorda to‘g‘ri ko‘rsatilgan? A) -guncha, -la, -in, -il, -gan B) -gach, -t, -ir, -n, -i C) -in, -t, -ir, -ish, -il D) -gach, -guncha, - gani, -ib 105. Qaysi nisbat qo‘shimchasi qo‘shilsa ishla fe’li o‘timli fe’lga aylanadi? A) majhul nisbat qo‘shimchasi B) o‘zlik nisbat qo‘shimchasi C) orttirma nisbat qo‘shimchasi D) birgalik nisbat qo‘shimchasi 106. Faqat ko‘makchi fe’llar tarkibida qo‘llanuvchi shakllarni toping. 1) nisbat; 2) bo‘lishsizlik; 3) zamon; 4) shaxs-son; 5) fe’lning vazifa shakllari A) 3, 4, 5 B) 3, 4 C) 1, 2, 3, 4 D) 1, 2, 3, 4, 5 107. Boshlamoq ko‘makchi fe’li ravishdoshning qaysi shakliga qo‘shiladi? A) -a (-y) B) -i (-b) C) -i (-b), -a (-y) D) -gach 108. Quyidagi shakllardan qaysi biri ko‘makchi fe’lli so‘z qo‘shilmasida faqat ko‘makchi fe’lga qo‘shiladi? 1) zamon; 2) nisbat; 3) fe’lning vazifa shakllari; 4) shaxs-son; 5) bo‘lishsizlik A) 3, 4, 5 B) 2, 4, 5 C) 1, 3, 4 D) 1, 2, 4 109. -ay qo‘shimchasi qaysi so‘z turkumlaridan fe’l yasaydi? A) ravishdan B) sifatdan C) ot, sifat, ravishdan D) sifat va ravishdan 110. Fe’lning zamon, shaxs-son qo‘shimchalarisiz qismi… A) fe’lning noaniq shakli sanaladi B) o‘tgan zamon shakli sanaladi C) buyruq-istak mayli shakli sanaladi D) sof fe’l shakli sanaladi 111. 1. Oqibati nima bilan tugashini o‘ylab ham ko‘rmadi. 2. Bu sirni hech kimga ayta ko‘rma. Har ikkala gapdagi ko‘rma fe’lini izohlang. A) ikkala gapda ham ko‘makchi fe’l B) ikkala gapda ham yetakchi fe’l C) birinchi gapda – yetakchi fe’l, ikkinchi gapda – ko‘makchi fe’l D) ikkala gapda ham qo‘shma fe’lning tarkibiy qismi 112. Quyidagi shakllardan qaysi biri kelasi zamon hosil qiladi? 1) -(a)y; 2) -(a)r; 3) -di; 4) -moqda; 5) -ajak; 6) -gandi; 7) -moqchi A) 3, 5, 6, 7 B) 2, 3, 6, 7 C) 1, 2, 5, 7 D) 1, 4, 5, 7 113. Eshitib tursam, hadeb bir xil gapni takrorlayotibdi. Ushbu gapdagi fe’llar kesimga xos qaysi qo‘shimchalarni olgan? A) -di, -sa, -m, -yotib B) -ib, di, -m C) -ib, -la, -yotib, -di D) -ib, -yotib, -m, -di 114. Qaysi ko‘makchi fe’l harakatning tez va oson bajarilishini ifodalaydi? A) qo‘ymoq B) yurmoq C) chiqmoq D) yotmoq 115. U yuziga belbog‘ini tashlab ko‘rpachaga cho‘zildi. Lag‘mon ingichka qilib cho‘zildi. Ushbu gaplardagi cho‘zildi so‘zining nisbatini aniqlang. A) 1-gapda o‘zlik nisbat, 2-gapda majhul nisbat B) 1-gapda majhul nisbat, 2-gapda o‘zlik nisbat C) har ikkala gapda majhul nisbat D) 1-gapda aniq nisbat, 2-gapda majhul nisbat 116. Nisbat hosil qiluvchi quyidagi qo‘shimchalardan qaysilari doim o‘timli fe’llarga qo‘shiladi? 1) -in; 2) -t; 3) -sh, -ish; 4) -tir. A) 2, 4 B) 1, 2, 3, 4 C) 1 D) 3 117. O‘timsiz fe’llar qaysi vositalar yordamida o‘timli fe’lga aylanadi? A) o‘zlik va majhul nisbat shakli B) tushum kelishigi shakli C) orttirma nisbat shakli D) bosh kelishik shakli 118. Bo‘lmoq so‘zi qaysi gapda lug‘aviy ma’noga ega emas? A) Erkak odam bir so‘zli bo‘ladi. B) Bugun bir qiziq voqea bo‘ldi. C) Hozir unga qo‘ng‘iroq qilsam bo‘larmikin? D) Samarqadda bir necha marta bo‘lganman. 119. Qani qo‘lni bering, bir tabriklab qo‘yay gapidagi fe’llar kesimga xos qaysi qo‘shimchalarni olgan? A) -la, -b B) -b, -ay C) -ing, -b D) -ing, -ay 120. To‘liqsiz fe’llar mustaqil (yetakchi) fe’lning qanday sahkllaridan so‘ng keladi? A) zamon shaklari mavjud bo‘lgan fe’llardan so‘ng B) munosabat shakllari mavjud bo‘lmagan fe’l asoslaridan so‘ng C) nisbat, zamon va shaxs-son shakllari mavjud bo‘lgan fe’llardan so‘ng D) shaxs-son shakllari mavjud bo‘lgan fe’llardan so‘ng 121. O‘timli fe’llar qaysi qatorda berilgan? A) ko‘rsatmoq, jiringlamoq, ko‘rmoq B) quvontirmoq, yozmoq, almashmoq C) ichmoq, tanishmoq, yurmoq D) o‘qimoq, qaramoq, uxlamoq 122. 1. Gul ochildi. 2. Yig‘ilish ochildi. Ushbu gaplardagi fe’lning nisbatini aniqlang. A) 1-gapda majhul nisbat, 2-gapda o‘zlik nisbat B) 1-gapda o‘zlik nisbat, 2-gapda majhul nisbat C) har ikkala gapda majhul nisbat D) 1-gapda aniq nisbat, 2-gapda majhul nisbat 123. Yetakchi fe’l tarkibida ham, ko‘makchi fe’l tarkibida ham kelishi mumkin bo‘lgan qo‘shimchalarni toping. A) -gan, -ma, -in B) -di, -dir, -sh C) -il, -ma, -ish D) -man, -(i)m, -ma 124. Ikkita mustaqil fe’l asosining birikishidan hosil bo‘lgan so‘zlarni aniqlang. A) aytib yubormoq, kulib qo‘ymoq B) chaqirib kelmoq, qaytarib olmoq C) tuzatib qo‘ymoq, ko‘rib qolmoq D) kelishib olmoq, oqib kelmoq 125. Fe’lning zamon, shaxs-son qo‘shimchalarisiz qismi fe’lning qaysi munosabat shaklini ifodalashga xizmat qiladi? A) shart mayli B) xabar mayli C) III shaxs buyruq-istak mayli D) II shaxs buyruq-istak mayli 126. Yo‘q demang, aka. Biz ham tushunadigan odammiz. Xafa qilmaymiz, – Alimardonning o‘ylanib turganini o‘zicha tushundi. Ushbu gapda ostiga chizilgan birlikning shaxs-soni haqidagi ifodalangan to‘g‘ri hukmni aniqlang? A) I shaxs ko‘plik shakli II shaxs birlik ma’nosida B) I shaxs ko‘plik shakli I shaxs birlik ma’nosida C) I shaxs ko‘plik shakli III shaxs birlik ma’nosida D) I shaxs ko‘plik shakli II shaxs ko‘plik ma’nosida 127. Qaysi qatorda fe’llar ma’noviy guruhlariga ko‘ra to‘g‘ri izohlangan? A) gapirmoq – jismoniy faoliyat fe’li; ijod qilmoq – aqliy faoliyat fe’li; ekmoq – holat fe’li; muzlamoq – holat fe’li B) gapirmoq – nutqiy faoliyat fe’li; ijod qilmoq – aqliy faoliyat fe’li; ekmoq – jismoniy faoliyat fe’li; muzlamoq – holat fe’li C) gapirmoq, ekmoq, muzlamoq – jismoniy faoliyat fe’llari; ijod qilmoq – nutqiy faoliyat fe’li D) gapirmoq – holat fe’li; ijod qilmoq – nutqiy faoliyat fe’li; ekmoq va muzlamoq – jismoniy faoliyat fe’llari 128. Fe’l asosiga zamon va shaxs-son qo‘shimchalarini qo‘shish bilan shakllanadigan maylni belgilang. A) shart B) xabar C) barcha fe’l mayllari zamon va shaxs-son qo‘shimchalarini qo‘shish bilan shakllanadi D) buyruq-istak 129. Quyidagi qaysi qo‘shimchalar ishla fe’liga qo‘shilib uni o‘timli fe’lga aylantiradi? 1) -t; 2) -tir; 3) -dir; 4) -giz; 5) -sh A) 1, 2, 3, 4 B) 1, 2, 3, 4, 5 C) 1 D) 1, 2, 4 130. Qaysi qatordagi fe’llar tarkibida munosabat shakllar qo‘llangan? A) ko‘paydi, kelayotgan, kiyinmoq B) ko‘rding, chiqsin, qichqirmoqda C) aytgani, kuylashadi, qarasa D) o‘ylandim, ketguncha, kiribsan 131. Qaysi ko‘makchi fe’l harakatni bajarishga imkoniyat mavjudligi ma’nosini ifodalaydi? A) yurmoq B) yotmoq C) olmoq D) boshlamoq 132. Fe’lning qaysi vazifa shakli zamon, bo‘lishli-bo‘lishsizlik, nisbat ma’nolarini ifodalaydi? A) sifatdosh B) harakat nomi C) sifatdosh va ravishdosh D) ravishdosh 133. Morfologiyada so‘zning qaysi ma’nosi o‘rganiladi? A) atash ma’nosi B) leksik ma’nosi C) ko‘chma ma‘nosi D) grammatik ma’nosi 134. Har ikkala qismi o‘zining lug‘aviy ma’nosini saqlagan fe‘llarning o‘zaro birikuvidan qanday birliklar hosil bo‘ladi? A) ko‘makchi fe‘lli so‘z shakli B) qo‘shma fe‘l C) qo‘shma fe‘l, ko‘makchi fe‘lli so‘z shakli D) gap 135. Ravishdoshlar qanday holatda gapda hol bo‘lib kela oladi? A) bir mustaqil ma’noli fe‘lni ko‘makchi fe‘l bilan bog‘lab kelganda B) harakat tarzi shakllari tarkibida bo‘lganda C) harakat tarzi shakllari tarkibida yoki mustaqil fe‘lni ko‘makchi fe‘l bilan bog‘lab kelganda D) bir mustaqil ma’noli fe‘lni ikkinchi mustaqil fe’l bilan bog‘lab kelganda 136. 1. Bu xatda nima yozilganligini o‘qib ham ko‘rmadi. 2. Bu sirni hech kimga ayta ko‘rma. Har ikkala gapdagi ko‘rma fe‘li qaysi qatorda to‘g‘ri izohlangan? A) birinchi gapda — ko‘makchi fe‘l, ikkinchi gapda mustaqil fe‘l B) birinchi gapda — mustaqil, ikkinchi gapda — ko‘makchi fe‘l C) ikkala gapda ham — ko‘makchi fe‘l D) ikkala gapda ham — mustaqil fe‘l 137. Qanday fe‘llar qo‘shilib yoziladi? A) tarkibli fe‘llar B) qo‘shma fe‘llar C) sanalgan barcha fe‘llar ajratib yoziladi D) harakat tarzi fe‘llari 138. Ot+fe‘l birikuvidan qanday birliklar hosil bo‘lmaydi? A) gap B) so‘z birikmasi C) ko‘makchi fe‘lli so‘z shakli D) qo‘shma fe‘l 139. Quyidagilardan qaysi biri fe‘llarning lug‘aviy shakllari hisoblanadi? A) to‘liqsiz fe‘llar B) ko‘makchi fe‘llar C) harakat tarzi fe‘llari D) sifatdoshlar 140. Quyidagi zamon hosil qiluvchi qo‘shimchalardan qaysi biri harakat yoki holatning takrorlanuvchanligini ifodalaydi? A) -di B) -gan C) -gandi (-gan edi) D) -ardi 141. Hazillashmoq, odatlanmoq fe‘llari qaysi nisbat shaklida ekanligini aniqlang. A) hazillashmoq - birgalik nisbat; odatlanmoq - majhul nisbat B) hazillashmoq - birgalik nisbat; odatlanmoq - o‘zlik nisbat C) hazillashmoq - aniq nisbat; odatlanmoq -aniq nisbat D) hazillashmoq - aniq nisbat; odatlanmoq -o‘zlik nisbat 142. Fe‘llarning lug‘aviy shakllari hisoblanadigan so‘zlarni toping. A) ol, yur, qal B) o‘sayotgan, yozish, o‘qib C) esa, bo‘ldi D) edi, ekan, emish 143. Qaysi ko‘makchi fe‘l harakatni bajarishga imkoniyat mavjudligi ma’nosini ifodalaydi? A) yubormoq B) olmoq C) boshlamoq D) tashlamoq 144. Fe‘llar nimani atab kelishiga ko‘ra qanday turlarga bo‘linadi? A) harakat va holat fe‘llariga B) o‘timli va o‘timsiz fe‘llarga, C) tub va yasama fe’llarga D) mustaqil va yordamchi fe‘llarga 145. III shaxs birlik son shaklidagi birgalik nisbat fe‘li qanday shakldagi fe‘lga ma’nodosh (sinonim) bo‘lib keladi? A) III shaxs birlik son shaklidagi aniq nisbat fe‘liga B) harakat nomi shaklidagi fe‘lga C) II shaxs birlik son shaklidagi aniq nisbat fe‘liga D) III shaxs ko‘plik son shaklidagi aniq nisbat fe‘liga 146. -ir orttirma nisbat qo‘shimchasi haqida bildirilgan qaysi hukm noto‘g‘ri? A) undosh bilan tugagan ko‘p bo‘g‘inli fe’llarga qo‘shiladi. B) undosh bilan tugagan bir bo‘g‘inli fe’llarga qo‘shiladi. C) vazifasiga ko‘ra shakl yasovchi qo‘shimcha hisoblanadi. D) fe’l yasovchi qo‘shimcha bilan omonimlik hosil qiladi. 147. Fe’l zamonlarini belgilash qaysi zamonga nisbatan amalga oshiriladi? A) kelasi zamonga nisbatan B) hozirgi zamonga nisbatan C) o‘tgan va kelasi zamonga nisbatan D) o‘tgan zamonga nisbatan 148. Qaysi qatordagi ravishdosh holat ma’nosini ifodalagan? A) Bobur gulni yana bir hidlab, boshidagi sallasining qatiga qistirib qo‘ydi. B) Toqqa chiqqach, osmonning pastligini his qildi. C) Murodxonlarnikiga qarab sekin yo‘lga tushdim. D) Gapni bilib-bilmay gapirmaslik kerak. 149. Insonning ichki kechinmalarini ifodalovchi fe’llar nimani atab kelishiga ko‘ra qanday nomlanadi? A) o‘timli fe’llar B) o‘timsiz fe’llar C) harakat fe’llari D) holat fe’llari 150. O‘timli va o‘timsiz fe’llarni hosil qilishda qaysi nisbat shakllari o‘zaro zidlanadi? A) orttirma nisbat va birgalik nisbat B) majhul nisbat va birgalik nisbat C) o‘zlik nisbat va majhul nisbat D) o‘zlik nisbat va orttirma nisbat 1. Darhaqiqat, agar voqealarning kechishini diqqat bilan kuzatsak, hatto Abu Yusuf bilan Zuhrabegi og‘a ham uning niyatidan xabardorligini tushunib yetamiz. Ushbu gapdagi mustaqil so‘z turkumlariga mansub bo‘lmagan so‘zlarning turkumini aniqlang. 1) ko‘makchi; 2) bog‘lovchi; 3) yuklama; 4) undov so‘z; 5) taqlid so‘z; 6) modal so‘z. A) 2, 3, 5 B) 3, 4, 6 С) 1, 4, 5, 6 D) 1, 2, 3, 6 2 . Darhaqiqat, buyuk bobomiz faqat turkiy emas, forsiy, arabiy, urdu, xitoy, m o‘g‘ul va boshqa tillardagi so‘zlardan ham mahorat bilan foydalangan. Ushbu gapda yordamchi so‘z turkumlariga mansub so‘zlar soni nechta? A) 5 B) 2 C) 3 D) 4 3. Balki, sizda ham shunday hollar bo‘lgandir: tun yarmidan og‘ganda birdan uyg'onib ketasiz. Ushbu gapdagi mustaqil so‘z turkumlariga mansub bo‘lmagan birliklarning turkumini aniqlang. 1) ko‘makchi; 2) bog‘lovchi; 3) yuklama; 4) undov so‘z; 5) taqlid so‘z; 6) modal so‘z. A) 2, 3, 5 В) 1, 3, 4 C) 3, 6 D) 2, 6 4. Quyida berilganlardan qaysilari modal so‘z hisoblanadi? 1) xullas; 2) faqat; 3) darhaqiqat; 4) xayriyat; 5) chunki; 6) biroq. A) 2, 3, 6 B) 3, 4, 5, 6 С) 1, 3, 4 D) 1, 2, 4, 5 5. Quyida berilganlardan qaysilari vazifadosh modal so‘z bo‘la oladi? 1) shubhasiz; 2) koshki; 3) aftidan; 4) chamasi; 5) shekilli; 6) ehtimol; 7) xullas. A) 1, 2, 3, 4 В) 1, 3, 4, 6 C) 4, 5, 6, 7 D) 2, 3, 5, 7 6. Berilganlardan qaysilari sof ko‘makchi hisoblanadi? 1) singari; 2) bilan; 3) ammo; 4) uzra; 5) keyin; 6) xayriyat; 7) qadar. A) 1, 3, 6, 7 B) 2, 4, 5, 6 C) 1, 2, 4, 7 D) 2, 3, 5, 7 7. Berilgan so‘zlardan jo‘nalish kelishigi shaklidagi ismlarga qo‘shilib kela oladigan vazifadosh ko‘makchilarni aniqlang. 1) ko‘ra; 2) buyon; 3) tomon; 4) qaramay; 5) boshlab; 6) ko‘rib; 7) qadar. A) 2, 4, 6, 7 B) 2, 3, 5, 6 C) 1, 4, 5, 7 ; D) 1, 3, 4 8. Qaysi gap tarkibida qaratqich kelishigi shaklidagi ismga qo‘shilib kelgan ko‘makchi qatnashgan? A) Yomonlarning qoshida yalinish mardning ishi emas. B) Dard ila g‘amdan qiz bechoraning rangi somon yanglig‘ sarg‘aygan edi. C) Kozimbek mashinani yo‘lga chiqarib, qishloq tomon yurdi. D) To‘g‘ri so‘z o‘zining egasini najot sari yetaklaydi. 9. Tarkibida sof ko‘makchi qatnashgan gapni aniqlang. A) Qorong‘ilik quyuqlasha borar, ko‘kdagi yulduzlar ham yorqinroq chaqnar edi. B) Bitmas-tuganmas bilim tagida mashaqqatli mehnat yotadi. C) Kozimbek mashinani yo‘lga chiqarib, qishloq tomon yurdi. D) Har bir ona singari Halima opa ham o‘z jigarining baxtli bo‘lishini istardi. 10. Qaysi gap tarkibida qaratqich kelishigi shaklidagi so‘zga qo‘shilib kelgan ko‘makchi qatnashgan? A) Dard ila g‘amdan qiz bechoraning rangi somon yanglig‘ sarg‘aygan edi. B) Kozimbek mashinani yo‘lga chiqarib, qishloq tomon yurdi. C) Ertalabki choy ustida biroz hangomalashgach, hammamiz yo‘lga otlandik. D) Axir baliq ham suvga intiladi, ko‘kat yorug‘lik sari bo‘y cho‘zadi. 11. Tarkibida sof ko‘makchi qatnashgan gapni aniqlang. A) 0 ‘rtancha botir voqeani aytib, nishona uchun tasmani o‘rtaga tashladi. B) Qish o‘tib, yana Samarqand tomon yo‘limiz tushdi. C) «Yomonlar qoshida yalinish yaxshilar ishi emas», - dedi shunda otam. D) Ertalabki choydan keyin biroz hangomalashgach, hammamiz yo‘lga otlandik. 12. Tarkibida ham vazifadosh ko‘makchi, ham sof ko‘makchi qatnashgan gapni aniqlang. A) Hasharchilar tushlikdan keyin yana dalaga qarab yo‘l oldilar. B) Majlis boshlanishidan avval ma’ruzasini yana bir bor diqqat bilan o‘qidi. C) Ustoz bir necha soniyalik sukutdan so‘ng do‘sti tomon yuzlanib gap boshladi. D) Axir baliq ham suvga intiladi, ko‘kat yorug‘lik sari bo‘y cho‘zadi. 13. Bilimdonlikning sir-и asrori g‘ayrat hamda matonat bilan o ‘qish va o‘rganishdadir. Ushbu gapdagi yordamchi so‘zlar haqidagi qaysi ma’lumot to‘g‘ri? A) Gapda 2 ta vazifadosh bog‘lovchi ishtirok etgan. B) Gapda 2 ta ko‘makchi ishtirok etgan. C) Gapda faqat bog‘lovchilar ishtirok etgan. D) Gapda ko‘makchi va bog‘lovchilar ishtirok etgan. 14. Qaysi gapda vazifadosh biriktiruv bog‘lovchisi ishtirok etgan? A) To‘satdan eshik taraqlab ochildi-yu, ostonada Ertoyev paydo bo‘ldi. B) Uning so‘zlari jonli chiqdi-yu, ko‘plab savollarga javob berolmadi. C) Oyim gapiryaptilar-u, mening ko‘zlarim Kimsan akamda. D) Eh do‘stim, umrlar o‘tar-u, kitoblar yashar. 15. Qaysi javobda ayiruv bog‘lovchisi qo‘shma gap tarkibidagi sodda gaplarni bog‘lashga xizmat qilmagan? A) Yo zardo‘zi to‘ning to‘zibmi qoldi, Yoki so‘kildimi suvsar telpaging? B) Dasturxon ustida dam o‘zbek kuylari yangraydi, dam hind qo‘shiqlari ijro etiladi. C) Ba’zan qurbaqalarning qurullashi quloqqa chalinardi, ba’zan itning akillashi eshitilardi. D) Nuri goh sevinib, goh ma’yus holda o‘y la r girdobiga botardi. 16. Buyruq-xitob undovi qatnashgan gapni aniqlang. A) Oh, qanday go‘zal bu olam! B) Iya, sen mehmonga kelasan-u, ovoragarchiligi bormi? C) Ey Luqmoni Hakim, sening dong‘ing tutdi olamni. D) Voy, sen hali yalpiz nimaligini bilmaysanmi? 17. Qaysi javobdagi gapda aniqlovchi vazifasida kelgan tovushga taqlidni bildirgan so‘z qo‘llangan? A) Namoz g‘azabi oshib, dag‘-dag‘ qaltiray boshladi. B) Yetti qaroqchi yulduzi tik kelganda g‘o‘ng‘ir-g‘o‘ng‘ir ovozdan uyg‘onib ketdim. C) Kimdir ertalabdan darvozani taq-taq urardi. D) Shoikrom onasining barmoqlari tars-tars yorilib ketganini endi payqadi. 18. Qaysi gapda holatga taqlidni bildirgan so‘z qatnashgan? A) Jimirlab oqayotgan suvga tikilib xayollarga berildi. B) Allakim ship-ship qadam bosib, ayvon labiga kelayotgandek bo‘lardi. C) Olisda yilt-yilt nur sochayotgan chiroqlar tunga o‘zgacha shukuh berardi. D) Tongda ari gulga so‘zlar g‘uv-g‘uv-g‘uv, Guljonim, asaling ber, sog‘indim-ku! 19. Qaysi gapda quvonch ma’nosini bildirgan modal so‘z ishtirok etgan? A) Xayriyat, odamlarimizga insof va diyonat qaytib kelmoqda. B) Xullas, biz ulug‘ ajdodlarning davomchilar imiz. C) Ehitimol, ertaga o‘ziga isitib berish uchun shunday deyayotgandir. D) Haqiqatan ham, ko‘rshapalaklar qushlar bilan hayvonlar o‘rtasidagi jonivorlardir. 20. Qaysi gapda achinish mazmunini bildirgan modal so‘z ishtirok etgan? A) Ularga qarshi kurashish hammamizning burchimizdir, albatta. B) Afsuski, besh qo‘l barobar emas. C) Masalan, o‘zbeklar va qozoqlar tarjimonsiz ham bir-birlarini tushuna oladi. D) Balki, ustoz Oybekdek to‘lib, yozajaksan yangi bir doston. 21. Qaysi gapda yordamchi so‘zlarning har bir turkumiga oid birliklar ishtirok etgan? A) Ey farzand, aqlli, farosatli va ilm-hunarli kishilar bilan do‘st bo‘l. B) E’tibor berganmisiz yoki yo‘qmi, bilmadim-ku, sizning sadoqatda tengsiz do‘stiningiz bor. C) Ma’naviyat ham insonga ona suti, ota namunasi va ajdodlar o‘giti bilan singadi. D) Kun botgan, biroq hali atrof yorug‘ edi-da! 22. Qaysi gapda yordamchi so‘zlarning har bir turkumiga oid birlik ishtirok etgan? A) Buyuk bobomiz faqat turkiy emas, forsiy, arabiy, xitoy, mo‘g‘ul va boshqa tillardan mahorat bilan foydalangan. B) Axir, men uning chinakam sehrli qalpoq ekanligini sinab ko‘rishim kerak edi-da ... C) Bir kuni tongda to‘satdan bahor jarchilari, ya’ni qaldirg‘ochlar ham paydo bo‘lishibdi. D) Ba’zan o‘zing bilan ovora bo‘lib, kunning qanday o‘tganini ham bilmay qolasan. 23. Qaysi javobda faqat vazifadosh ko‘makchilar berilgan? A) sababli, sari, bo‘ylab, qarab, uchun B) to‘g‘risida, qarshi, qadar, kabi, ost C) ko‘ra, deb, avval, boshqa, ilgari D) keyin, sayin, boshida, maqsadida, uzra 24. Qaysi javobda sof zidlov bog‘lovchisi ishtirok etgan? A) Biz o‘sha o‘yinlarda faqat jismonan emas, balki ma’naviy jihatdan ham chiniqar ekanmiz. B) Yosh Farhodning fikri quyosh kabi yorug‘, lekin ko‘ngildagi ravshanlik undan ham ortiq. C) Nega endi natijalarga baho berishadi-yu, sababini tekshirib ko‘rishmaydi? D) Bir kuni kechasi bir hiyla o‘ylab chiqdim-da, erta turgach eski maktab sari jo‘nadim. 25. Qaysi gapda biriktiruv bog‘lovchisi qatnashgan? A) Cho‘lquvarlarni na issiq, na suvsizlik yenga oladi. B) Shundan so‘ng ishlarim yurishib ketdi ham yerim yonimga qoldi. C) Qish kirib keldi-yu, kunlar sovimadi. D) Shuni bilginki, haromning kasri yo farzandga, yo davlatga urar. 26. Qaysi gapda ayiruv-chegaralov yuklamalari qatnashgan? A) Nuqtadan bir qush uchar, g o ‘ y o k i behush uchar. B) Axir, bu muqaddas dargohda ko‘plab buyuk kishilar ishlab ketganlar. C) Uka, bu gaplar kitobdagina bor, xolos. D) Bu yer mol o‘tlaydigan, bolalar chillak o‘ynaydigan yer-da! 27. Qaysi gapda mazmuniy munosabatni ro‘yobga chiqarishiga ko‘ra turli guruhga oid bo‘lgan teng bog‘lovchilar qatnashgan? A) Daraxtni gullata bilishgina emas, balki undan mo‘l va shirin hosil yetkaza bilish ham san’atdir. B) Oqmoya ozg‘in va chayir, oyoqlari uzundan kelgan, qarilig-u og‘ir yukdan hali toliqmagan bebaho tuya edi. C) Bu xabar unda hech qanday norozilik tug‘dirmadi, chunki ertaroq qaytishga juda ham orzumand emas edi. D) Agar havoda chang va tutun bo‘lmasa edi, odam ming yil yashagan bo‘lardi. 28. Qaysi gapda vazifadosh biriktiruv bog‘lovchisi qatnashgan? A) Nega endi natijaga baho berishadi-yu, sababini tekshirib ko‘rishmaydi? B) Shuncha harakat qildi-yu, biror natijaga erisha olmadi. C) 0‘sha kuni qo‘liga chelakni oldi-yu, anhor tomon yo‘l soldi. D) U bir narsa demoqchiday og‘iz juftladiyu, hayajonlanganidan gapirolmay qoldi. 29. Qaysi javobda ko‘makchi vazifasida qo‘llai oladigan fe’l turkumiga mansub so‘zlar keltirilgan? A) avval, boshlab B) doir, uchun C) bo‘ylab, qarab D) o‘zga, muvofiq 30. Qaysi javobda modal, undov va taqlid so‘zlarning har biriga misol berilgan? A) qars-qurs, kisht, dod B) yilt-yilt, shekilli, albatta C) dag‘-dag‘, g‘a-g‘a, haqiqatan D) oh, g‘iyq, avvalambor 31. Salimjon - nihoyatda ziyrak, keng mushohadali, qiziquvchan, uquvli, bilimt chanqoq bola, shu fazilatlari bilan и maktabda ham hurmatga sazovor. Ushbu qo‘shma gapdagi yordamchi so‘zlai sonini aniqlang. A) 3 ta B) 1 ta C) 2 ta D) 4 ta 32. Qaysi javobda faqat teng boglovchilar berilgan? A) bir ... bir, va, toki, ya’ni B) lekin, yoki, goh...goh, hamda C) chunki, ammo, hamda, na ... na D) bilan, yo ... yo, na ... na, agar 33. Yana ular futbol haqida nazariy bilimlarga ega bo’lishimizni talab qiladilar. Ushbu gapdagi ko’makchining ma’no turini aniqlang. A) chegara ma’nosi B) fikr mavzusi ma’nosi C) yo’nalish ma’nosi D) maqsad ma’nosi 34. -dek qo’shimchasi qaysi ko’makchi bilan ma’nodoshlik hosil qiladi? A) yarasha B) yanglig’ C) asosan D) bo’ylab 35. Ko’makchilar qaysi kelishik shakllaridagi ismlar bilan qo’llanishi mukin? 1) bosh kelishik; 2) qaratqich kelishigi; 3) jo’nalish kelishigi; 4) tushum kelishigi; 5) o’rin payt kelishigi; 6) chiqish kelishigi A) 1, 2, 3, 6 B) 2, 3, 4, 5, 6 C) 1, 2, 3, 4, 5, 6 D) 3, 4, 5 36. Faqat vazifadosh ko’makchilar ishtirok etgan qatorni toping. A) qarab, keyin, ust B) so’ng, singari, bo’ylab C) tufayli, avval, to’g’risida D) tomon, haqida, ko’ra 37. Faqat sof ko’makchilar berilgan qatorni toping. A) sayin, uzra, qadar B) sari, yarasha, tomon C) uchun, doir, so’ng D) kabi, bo’ylab muvofiq 38. O’xshatish, qiyoslash ma’nosini ifodalovchi ko’makchini toping. A) to’g’risida B) qadar C) qarab D) yanglig’ 39. Qaysi gapda ko’makchi mavjud emas? A) Yomonlarning qoshida yalinish yaxshilar ishi emas. B) Otni soy bo’yiga bog’ladi-da, o’zi yuqoriga chiqib ketdi. C) Badia bilan Ma’suma beka arava tagiga kirib yashirindi. D) Fursat g’animatdir, shoh satrlar-la bezamoq chog’idir umr daftarin. 40. Qanday so’zlar vazifadosh bog’lovchilar bo’lishi mumkin? 1) ko’makchilar; 2) yuklamalar; 3) modal so’zlar; 4) taqlid so’zlar; 5) bog’lovchlar A) 1, 2 B) 1, 2, 3, 4 C) 1, 2, 3, 4, 5 D) 1, 2, 3 41. Qaysi gapda ham yuklamasi bog’lovchi vazifasida qo’llangan? A) Sekin unga yaqin bordim, bu manzara bizning ko’ngilga yaqin-da, qarindosh. B) O’zi balo tog’ining boshida o’tirarmish, kun-u tun, yoz ham qish. C) Barcha gaplarda yuklama sifatida qo’llangan. D) Men ham eshitgan va ko’rganimni aytaman-da, jo’ra. 42. Yozuvda qaysi bog’lovchilardan oldin doim vergul qo’yiladi? 1) sabab bog’lovchilari; 2) aniqlov bog’lovchilari; 3) shart bog’lovchilari; 4) biriktiruv bog’lovchilari; 5) zidlov bog’lovchilari A) 2, 3, 5 B) 1, 2, 5 C) 1, 2, 3, 4, 5 D) 1, 2, 3, 5 43. Polvonlar epchillikda bir-biridan o’tadi, kurashda goh unisi, goh bunisi yutadi. Ushbu gapdagi ayiruv bog’lovchisi nimaga xizmat qilgan? A) qo’shma gaplar qismlarini bog’lash uchun B) uyushgan bo’laklarni bog’lash uchun C) o’zaro tobe bo’laklarni bog’lash uchun D) qo’shma gap qismlari va uyushiq bo’laklarni bog’lash uchun 44. Qaysi gapda zidlov bog’lovchisi uyushiq bo’laklarni bog’lab kelgan? A) Hamma gullarning hidi bor, ammo rayhonning hidi bo’lakcha. B) U nafaqat kattalarga, balki kichiklarga ham shunday muomalada bo’lar edi. C) Dunyoda kasblar ko’p, biroq odamiylik kasbi hammasidan ulug’dir. D) U turmushidan, o’tgan kunidan rozi, lekin ana shu roziligini tushuntirib berolmas edi. 45. Gap bo’laklari va gaplarni tobelantirib bog’lovchi, ular orasidagi shart ma’nosini ifodalovchi bog’lovchini toping. A) balki B) negaki C) ya’ni D) garchi 46. Qaysi gapda teng bog’lovchi qo’llangan? A) El netib topgay menikim, Gar o’zimni topmasam. B) Haqiqat tikanli gulga o’xshaydi, shuning uchun ham u hidlashni bilmaganlarning burniga sanchiladi. C) Menga Pushkin bir jahon-u, Menga Bayron bir jahon, Lek Navoiydek bobom bor. Ko’ksi qalqon o’zbegim. D) Barcha gaplarda teng bog’lovchi mavjud. 47. Qaysi gapda vazifadosh bog’lovchgi ishtirok etmagan? A) Choy qaynatib ichishni-da unutdi. B) Bulut bo’ldi-da, yomg’ir yog’madi. C) Birov kirdi-da, chiqib ketdi. D) O’tin chars-churs uchqun sochdi-da, axiyri gurillab ketdi. 48. Qaysi javobda vazifadosh bog’lovchi berilgan? A) Yer bilan suv egizak, bir-birisiz yashay olmaydi. B) Balki, ertalab o’ziga isitib berish uchun shunaqa deyayotgandir. C) Go’yo sharpa o’tganday bo’ldi. D) Pokiza kishi hamisha shodlik ustida, gunohkor esa hamma vaqt qayg’u ostida bo’ladi. 49. Gaplarning qaysi birida yuklama ishtirok etmagan? A) Nihoyat, unday inson ham ko’rindi. B) Taraqqiyot tasodif emas, balki zaruratdir. C) U o’z ishini sira vaqtida qilmaydi. D) Haykal ham qo’yingiz bamisli xayol. 50. Quyidagilardan qaysi biri yuklama? 1) balki; 2) nahotki; 3) nihoyat; 4) axir; 5) agar; 6) hech; 7) sira A) 2, 4, 6, 7 B) 2, 3, 5, 6 C) 2, 3, 4, 7 D) 1, 2, 4, 7 51. Yuklama qatnashgan gapni toping. A) Vatanimiz poytaxtida, ya’ni Toshkentda diqqatga sazovor joylar ko’p. B) Abdumalik ota nevaralarim yeyishar deb, bahorda ko’chat ekadi. C) Bu xabar unda hech qanday norozilik tug’dirmadi. D) Ahmad bu gapni sira kutmagandi, tok urgandek eti jimirlashib ketdi. 52. Qaysi bog‘lovchilar teng bog‘lovchilarga mansub emas? A) zidlov bog‘lovchilar B) ayiruv bog‘lovchilar C) bog‘lovchi yuklamalar D) sabab bog‘lovchilar 53. Yozma nutqda biriktiruv bog‘lovchilarni nima almashtirishi mumkin? A) vergul B) yarim to‘xtam C) vergul, tire D) tire 54. Fozil ham bu savolni kutmaganligi uchun hatto ancha vaqtga qadar javob berolmay qolgan edi. Ushbu gapda mustaqil lug‘aviy ma’no anglatmaydigan nechta so‘z bor? A) 4 ta B) 3 ta C) 6 ta D) 5 ta 55. Qaysi gapda sof ko‘makchi ishtirok etmagan? A) Toshbaqa uyasi tomon sudraldi. B) Vatan ham Ona kabi qadrlidir. C) Bu uchun hammamiz ancha gap eshitamiz. D) Yangiliklarni xat bilan ma‘lum qilib turamiz. 56. Ko‘makchilar asosan qaysi kelishiklar bilan vazifadosh hisoblanadi? A) tushum, jo‘nalish, chiqish, o‘rin-payt kelishiklari bilan B) jo‘nalish, chiqish, o‘rin-payt kelishiklari bilan C) barcha kelishiklar bilan D) jo‘nalish va chiqish kelishiklari bilan 56. Qaysi qatordagi ko‘makchi chegara ma’nosini ifodalagan? A) Kechga qadar tinimsiz ishladik. B) Uygacha suhbatlashib bordik. C) Maktab tomon yo‘l oldik. D) Shu kichik yo‘lak orqali o‘tasiz. 57. Uchun ko‘makchisi qanday ma’noga ega emas? A) yo‘nalganlik B) atalganlik C) maqsad D) vosita. 58. Ko‘makchilar vazifasiga ko‘ra qaysi birliklarga o‘xshash? A) to‘liqsiz fe‘llarga B) ko‘makchi fe‘llarga C) nisbat hosil qiluvchi qo‘shimchalarga D) kelishik qo‘shimchalariga 59. Qaysi qatorda o‘xshatish qo‘shimchasini ko‘makchi bilan almashtirish mumkin? A) Qanday xislatlarni rivojlantirish lozimligini kishi yaxshi bilmog‘i va shunga intilmog‘i zarur. B) - Jinday kuting, hozir majlis tugaydi, - dedi kotiba mehmonga. C) Bunday befarosatlar onda-sonda uchrab turadi. D) Unday demang, hamma ham birday emas. 60. Tarkibida sof modal so‘z ishtirok etgan gapni toping. A) Men, shubhasiz, bu haqda do‘stimga xabar beraman. B) Onajonim, balki bir kun Men ham shoir bo‘larman. C) Aftidan, G‘ulomjon bu g‘alvalarni ataylab boshlagan. D) Ota-onam, avvalo, bu ishni boshlashdan ilgari men bilan maslahatlashishadi. 61. Quyidagi gapda ostiga chizilgan so‘z to‘g‘ri izohlangan javobni belgilang. Ha, mayli, buni hozircha ochiq qoldiramiz. A) tasdiq so‘z B) undov so‘z C) modal so‘z D) kirish so‘z 62. Qaysi qatorda vazifadosh modal so‘zlar berilgan? A) attang, albatta, balki B) ehtimol, aftidan, shubhasiz C) afsuski, taxminan, attang D) chamasi, darhaqiqat, avvalo 63. balki modal so‘zi yana qanday vazifani bajarishi mumkin? A) ko‘makchi B) yuklama C) gumon olmoshi D) bog‘lovchi 64. Qaysi so‘zlar o‘zidan oldingi so‘zning tarkibiy qismi hisoblanadi? 1) ko‘makchi fe’llar; 2) to‘liqsiz fe’llar; 3) ko‘makchilar; 4) bog‘lovchilar A) 1, 2, 4 B) 1, 2, 3 C) 1, 2, 3, 4 D) 3, 4 65. Bilan qanday hollarda ko‘makchi vazifasini bajaradi? A) uyushiq bo‘laklar va qo‘shma gaplar tarkibidagi sodda gaplarni bog‘laganda B) uyushiq bo‘laklarni bog‘lab kelganda C) bosh kelishikdagi so‘zlarni boshqa kelishikdagi otlar bilan bog‘lab kelganda D) o‘zaro tobe bog‘lanuvchi so‘zlarni bog‘lab kelganda 66. Vazifadosh ko‘makchilar berilgan qatorni toping. A) tomon, orqa, qosh, atab B) ost, ro‘para, bilan, kabi C) so‘ng, qarab, orqali, sari D) avval, qadar, bo‘ylab, deb 67. Qaratqich kelishigi shaklidagi ismlarga qo‘shilib keladigan vazifadosh ko‘makchilarni aniqlang. A) old, ost, ust B) qadar, sayin, biri C) haqida, to‘g‘risida, qarshisida D) bilan, kabi, tomon 68. Sof ko‘makchilar berilgan javobni toping. A) singari, misoli, haqida, bo‘ylab B) sari, sayin, so‘ng, boshida C) uzra, tufayli, haqida, qadar D) tomon, boshida, uchun, orqali 69. Qaysi ko‘makchilar maqsad ma’nosini ifodalaydi? A) uchun, bo‘ylab, sari B) sababli, tufayli, uchun C) tufayli, qadar, tomon D) tomon, uchun, sababli 70. Qaysi javobda sof ko‘makchilar berilgan? A) qadar, uzra, sari B) bilan, uchun, atab C) kabi, tufayli, bo‘ylab D) sayin, ko‘ra, qadar 71. old, ost, ust singari vazifadosh ko‘makchilar qaysi kelishik shaklidagi so‘zlarga qo‘shiladi A) qaratqich kelishigi B) bosh kelishik C) chiqish kelishigi D) jo‘nalish kelishigi 72. Atash ma’nosini tamoman yo‘qotib, faqat o‘zi birikkan so‘zni boshqa so‘zga tobelantirib bog‘lash uchun xizmat qiladigan so‘zlarni toping. A) uchun, singari, kabi, tufayli B) lekin, shuning uchun, hamda C) tomon, keyin, misoli, qadar D) axir, nahotki, menimcha, chamasi 73. chog‘li, bo‘ylab kabi ko‘makchilar qaysi kelishik shaklidagi so‘zlarga qo‘shiladi? A) qaratqich kelishigidagi B) bosh kelishikdagi C) chiqish kelishigidagi D) jo‘nalish kelishigidagi 74. Qaysi gapda ham bog‘lovchisi uyushiq kesimlarni bog‘lagan? A) Husayn Boyqaro hazratlari ham shoir, ham ilmparvar emishlar. B) Qalam ham daftar bo‘lsin yo‘ldoshing C) Ishim to‘g‘rilanib ketdi ham yerim o‘zimga qoldi D) Haftalar o‘tdi ham tugadi savdo 75. Vazifadosh bog‘lovchilar yana qanday vazifada kelishi mumkin? 1) yuklama; 2) ko‘makchi; 3) modal so‘z; 4) undov so‘z A) 1, 2, 3 B) 1, 2, 3, 4 C) 1 D) 1, 2 76. Balki so‘zi vazifadosh bog‘lovchi sifatida qo‘llangan gapni toping. A) Balki, ertalab o‘ziga isitib berish uchun shunaqa deyayotgandir. B) Xalqni qo‘rqitgan emas, balki xalq dardiga sherik bo‘lgan odam marddir. C) Balki so‘zi vazifadosh bog‘lovchi sifatida qo‘llanilmaydi. D) Bo‘lib o‘tgan voqea, balki seni shoshirib qo‘ydi? 77. O‘zaro tobe munosabatda bo‘lgan gap bo‘lagi va gaplarni bog‘lash uchun ishlatiladigan bog‘lovchilarni belgilang. A) shuning uchun, hamda, ya’ni, -ki B) hamda, bilan, chunki, agar C) balki, chunki, bilan D) negaki, basharti, garchi, agar Download 445.66 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling