O`quv – tarbiyaviy ishlar bo`yicha direktor o`rinbosarining imzosi
Download 206.62 Kb. Pdf ko'rish
|
1487069280 kimyo-7-sinf-namuna
O`quv – tarbiyaviy ishlar bo`yicha direktor o`rinbosarining imzosi: ________________
1 Sana: Sinf : 7- sinf Fan : Kimyo.
Darsning maqsadi:
1.Ta’limiy maqsad: O’quvchilarga berilgan mavzu yuzasidan ilmiy asoslangan, Davlat Ta’lim Standarti talablariga javob beradigan bilimlar berib , ularda amaliy ko’nikmakarni hosil qilib, tegishli malakalarini shakllantirish. 2.Tarbiyaviy maqsad:O’quvchilarimizni Ona-Vatanga , tarixiy va madaniy merosimizga , O’zbek xalqining buyuk siymolariga , Ota-onaga muhabbat va milliy iftihor tuygusi ruhida tarbiyalash. Ularda ekologok madaniyatni shakllantirish va tarbiyalash. 3.Rivojlantiruvchi maqsad: Ilimni amaliyotga tatbiq etish. O’quvchilarning bilim va tafakkurini, kitobxonlik malakasini oshirish, mustaqil fikrlash ko’nikmalarini shakllantirish va rivojlantirish, kimyo fani va shu sohadagi kasblarga qiziqishlarini shakllantirish. Darsning jihozlari : Plakatlar , kimyoviy moddalardan na’munalar , Plakatlar , kimyoviy moddalardan na’munalar , kimyoviy jihozlar Darsda qo’llaniladigan metod : Aralash , Interfaol metodlar. Mashg’ulot bosqichlari: № Bosqichlar Vaqti 1 Tashkiliy qism 3 daqiqa
O’tilgan mavzuni takrorlash 12 daqiqa
Yangi mavzuni bayoni 12 daqiqa
Mustahkamlash 15 daqiqa
Mashg’ulot yakuni. Uyga vazifa berish 3 daqiqa Foydalanilgan adabiyotlar : Kimyo 7.Toshkent-2009. R.Asqarov,N.X.To’xtaboyev,K.G’.G’opirov. Darsning borishi : Tashkiliy qism: 1. O’quvchilar bilan salomlashish. 2. O ’quvchilar davomadini aniqlash. 3. Darsga tayyorgarlik ko’rish. Uyga vaziufani tekshirish: Konspektni tekshirish , savol-javob tariqasida uyga vazifani so’rash. Yangi mavzuni bayoni: • Kimyo moddalar, moddalarning xossalari va ularning bir-biriga aylanishi to‘g‘risidagi fandir.
Kimyo tabiatdagi barcha mavjudot turli ko‘rinishdagi kimyoviy moddalardan tarkib topganligiga asoslangan holda ularni bir turdan boshqa turga o‘zgarish qonuniyatlarini hamda xossalarini o‘rganuvchi aniq fan hisoblanadi.
Kimyo fanining predmeti barcha tabiiy va sintetik moddalardir. Moddalar hozirgi vaqtda ma'lum bo‘lgan 118 ta kimyoviy elementning u yoki bu tarzda o‘zaro birikishi natijasida hosil bo‘lgan birikmalardir. Shuning uchun moddalarning kimyoviy va fizik xossalarini o‘rganish kimyo fanining asosiy vazifalaridan biri hisoblanadi. Kimyoviy moddalar va ulardagi o‘zgarishlardan insoniyat o‘z ehtiyojlari uchun qadimdan foydalanib kelgan. Xitoyda, Misrda, Markaziy Osiyoda qishloq ho‘jaligi zararkunandalariga qarshi kurashda, turli xil bo‘yoqlar ishlab chiqarishda, me'moriy obidalarni barpo etishda, kiyim-kechaklar tayyorlashda kimyoviy moddalar va hodisalardan keng foydalanganlar. Jahonga tanilgan buyuk ajdodlarimiz Ahmad al-Farg‘oniy, Abu Bakr Muhammad ibn Zakariyo ar-Roziy, Abu Nasr Forobiy, Abu Rayhon Beruniy, Abu Ali ibn Sino VIII—X asrlardayoq o‘zlarining ilmiy asarlarida kimyoviy moddalardan turmush ehtiyojlarida va turli xil xastaliklarni davolashda foydalanish yo‘llari haqida dastlabki qimmatli ma'lumotlarni keltirganlar.Abu Ali ibn Sino dorivor moddalarni ma'lum tarkibda bo‘lishini ta'riflash orqali tarkibning doimiylik qonuniga, ularni sodda va murakkab dorilarga toifalash orqali atom-molekulyar ta'limotning dastlabki tushunchalarini shakllanishiga asos solganligi yurtimizda kimyoviy bilimlar bilan shug‘ullanish tarixi chuqur ildizlarga ega ekanligidan dalolat beradi. O‘rta asrlarga kelib, Yevropadagi rivojlanish kimyo sohasida ham o‘z aksini topdi. 1869-yilda rus olimi D.Mendeleyev tomonidan o‘sha davrgacha ma'lum bo‘lgan kimyoviy elementlarni sinflash muvaffaqiyatli amalga oshirilib, elementlar Davriy jadvali yaratildi. XX asr oxirlariga kelib, kimyo fani yanada jadal sur'atlar bilan rivojlandi. Yangi mavzuni mustahkamlash : O’quvchilar bilan savol-javob qilish. Uyga vazifa berish : Atrofdagi olam tuzilishi haqida tasavvurlar to‘g‘risida hikoya tayyorlash. Darslikdagi §1 ni o‘qish. Keyingi mavzuga tayyorgarlik ko‘rish. Mazkur xujjatni to’liq holda olish uchun +998902295952 telefon raqamiga qo’ng’iroq qiling yoki telegram orqali bog’laning va arzon narx evaziga unga ega bo’ling! Xujjatni e-mailingizga yoki telegram orqali olishingiz mumkin. Narxi: 15000 sum www.sadikov.uz O`quv – tarbiyaviy ishlar bo`yicha direktor o`rinbosarining imzosi: ________________
2 Sana: Sinf : 7- sinf Fan : Kimyo.
Mavzu : 2-§. O‘ZBEK KIMYOGAR OLIMLARNING KIMYO FANIGA QO‘SHGAN HISSALARI Darsning maqsadi: 1.Ta’limiy maqsad: O’quvchilarga O’zbekistondagi kimyogar olimlarning kimyo faniga qo’shgan hisssalari haqida tushuncha berish. 2.Tarbiyaviy maqsad: O’quvchilarning ilmiy dunyoqarashini kengaytish,axloqiy, ekologik tarbiya berish. 3.Rivojlantiruvchi maqsad: O’quvchilarning kimyogar olimlar haqidagi bilimlari,darslik, qo’shimcha adabiyotlar bilan ishlash ko’nikmalarinirivojlantirish. Darsning jihozlari : Plakatlar , kimyoviy moddalardan na’munalar , kimyoviy jihozlar Darsda qo’llaniladigan metod : Aralash , Interfaol metodlar. Mashg’ulot bosqichlari: № Bosqichlar Vaqti 1 Tashkiliy qism 3 daqiqa
O’tilgan mavzuni takrorlash 12 daqiqa
Yangi mavzuni bayoni 12 daqiqa
Mustahkamlash 15 daqiqa
Mashg’ulot yakuni. Uyga vazifa berish 3 daqiqa Foydalanilgan adabiyotlar : Kimyo 7.Toshkent-2009. R.Asqarov,N.X.To’xtaboyev,K.G’.G’opirov. Darsning borishi : Tashkiliy qism: 1. O’quvchilar bilan salomlashish. 2. O ’quvchilar davomadini aniqlash. 3. Darsga tayyorgarlik ko’rish. Uyga vazifani tekshirish: Konspektni tekshirish , savol-javob tariqasida uyga vazifani so’rash. Yangi mavzuni bayoni:
Jahon kimyogar olimlari qatorida o‘zbekistonlik kimyogar olimlar ham kimyo fani va sanoatining rivojlanishiga o‘z xissalarini qo‘shib kelmoqdalar. O‘zbekistonda Fanlar Akademiyasining Umumiy va anorganik kimyo instituti, Polimerlar kimyosi va fizikasi instituti, Bioorganik kimyo instituti, O‘simlik moddalari kimyosi instituti hamda bir qator ilmiy-tadqiqot laboratoriyalarida, oliy o‘quv yurtlarining kimyo fakultetlari va kafedralarida kimyo sohasining turli yo‘nalishlari bo‘yicha ilmiy tadqiqotlar olib borilmoqda.
Ahmedov K.S., Parpiyev N.A., Solihov Sh.L, Yusupbekov N.R., Asqarov M.A., Ne'matov S.N., Abduvahobov A.A., Salimov Z.S., Rashidova S.Sh., Obidova M.O., Mirkomilov T.M., Beglov B.M., Iskandarov S.I., Rustamov X.R., Toshpo‘latov Y.T., Tolipov Sh.T., Aslanov H.A., Abdurasulova R.A.., Maxsumov A.G‘., Shohidoyatov X.M., Tillayev K.S., Musayev O‘.N., Yusupov D.Y., Sirliboyev T.S., Yo‘lchiboyev A.A., Muftaxov A.G., Ahmerov Q.A., Hakimov G‘.H. va boshqa taniqli o‘zbek kimyogar olimlarining olib borgan va bugungi kunda amalga oshirayotgan ilmiy tadqiqotlarining natijalari O‘zbekistonda kimyo fani va sanoatining rivojlanishida va jahonga tanilishida muhim ahamiyatga egadir. Kimyo fanlari tizimidagi «Tovarlarni kimyoviy tarkibi asosida sinflash va sertifikatlash» nomli yangi ixtisoslik 1997-yilda o‘zbek olimlari I. R. Asqarov va T.T.Risqiyev tomonidan asoslab berildi. Ushbu yangi kimyo fanining shakllanishida o‘zbek olimlari. S.A.Alimboyev, A.A.Ibragimov, G‘.X.Hamroqulov, M.A.Rahimjonov, M.Y.Isaqov, Q.M.Karimqulov, O.A.Toshpo‘latov, A.A.Namozov, B.Y.Abdug‘aniyev, Sh.M.Mirkomilov, M.Shodiyev, N.X.To‘xtaboyev va boshqalar tomonidan amalga oshirilgan va olib borilayotgan ilmiy tadqiqot natijalari muhim ahamiyatga ega bo‘ldi .
Darslikdagi §2 ni o‘qish. Keyingi mavzuga tayyorgarlik ko‘rish. O`quv – tarbiyaviy ishlar bo`yicha direktor o`rinbosarining imzosi: ________________
3 Sana: ____________________________________________________________________ Sinf : 7-Sinf Fan: Kimyo.
Tashkiliy qism 3 daqiqa
O’tilgan mavzuni takrorlash 12 daqiqa
Yangi mavzuni bayoni 12 daqiqa
Mustahkamlash 15 daqiqa
Mashg’ulot yakuni. Uyga vazifa berish 3 daqiqa Foydalanilgan adabiyotlar : Kimyo 7.Toshkent-2009. R.Asqarov,N.X.To’xtaboyev,K.G’.G’opirov. Darsning borishi : Tashkiliy qism: 1. O’quvchilar bilan salomlashish. 2. O ’quvchilar davomadini aniqlash. 3. Darsga tayyorgarlik ko’rish. Uyga vaziufani tekshirish: Konspektni tekshirish , savol-javob tariqasida uyga vazifani so’rash. Yangi mavzuni bayoni: Dars quyidagi reja asosida tashkil etiladi: O‘quvchilarning botanika, fizika fanlaridan olgan bilimlari va kundalik turmushdan olgan amaliy ko‘nikmalari asosida suhbat. O‘quvchilarga bir xil moddadan iborat bo‘lgan turli jismlar va har-xil moddalardan iborat bo‘lgan turli jismlar namunalarini hamda osh tuzi, shakar, ko‘mir, oltingugurt namunalarini tarqatish. Moddalarni ta’riflash. Moddalarning xossalarini nima uchun bilish kerak? Kimyo, biologiya, fizika — tabiatni o‘rganuvchi fanlar bo‘lib, tabiat esa, bu — havo, suv, Yer, Quyosh, Oy, o‘simliklar, hayvonlar va odamlardir. Yer, Quyosh, uy, avtomobil, qoshiq, kitob —jismlardir. Kimyoviy stakan, kolba, probirka ham jismga kiradi. Bu idishlar shishadan tashkil topgan. Qoshiq alyuminiy, kumushdan yasalishi mumkin. Alyuminiy, kumush, shisha, suv, oltingugurt, bo‘r, shakar, kislorod, azot, temir — moddalardir. • Jismlar moddalardan tashkil topgan. Tabiatda juda ko‘plab moddalar uchraydi va ularning mavjudligi insonga bog‘liq emas. Biz havodagi suvni ko‘rmaymiz, u daryo va dengizlarda mavjuddir. Biz kislorodni ko‘rmaymiz va u haqida o‘ylamaymiz, lekin u havo tarkibida mavjud, biz kislorodni nafas bilan olamiz. Shuning uchun moddalar jismga bog‘liq bo‘lmagan ravishda mavjud deb aytish mumkin. Modda xossalari. Bizga shakar, bo‘r, tuz, oltingugurt, suv, spirt, sulfat kislotasi berilgan (bular kundalik turmushda ishlatiladi). Shakar, tuz, bo‘r, oltingugurt — qattiq moddalar bo‘lsa, suv, spirt, sulfat kislotasi — suyuq moddalardir. Yuqorida sanab o‘tilgan qattiq moddalarni qanday farqlash mumkin? Shakar, tuz, bo‘r — oq rangli, oltingugurt — sariq rangli, demak, bu moddalar turli rangga ega. Bir xil rangli shakar, tuz, bo‘r suvga solinsa, bo‘r erimasdan qoladi, shakar va tuz erib ketadi. Shakar va tuz bir- biridan ta'mi bilan farqlanadi. Suv, spirt, sulfat kislotasi suyuq moddalar bo'lib, ular rangga ega emas. Ularni qanday farqlash mumkin? Spirt — o‘tkir hidga ega, suv va sulfat kislotasi hidga ega emas. Suv va sulfat kislotasi turli zichlikka ega, psuv = 1000 kg/m 3 va psulfat kislota = 1840 kg/m3 . Suv, spirt va sulfat kislotasi turlicha qaynash haroratiga ega: tq suv = 100°C, tq spirt = 78°C, tq sulfat kislota = 338°C . Yangi mavzuni mustahkamlash : O’quvchilar bilan savol-javob qilish.
ro‘yxatini tuzing. Xossalarini yozing. Tayanch iboralarni izohlash. Savol va topshiriqlarni bajarish. .Keyingi mavzuga tayyorgarlik ko‘rish
O`quv – tarbiyaviy ishlar bo`yicha direktor o`rinbosarining imzosi: ________________
4 Sana: Sinf : 7- Sinf Fan : Kimyo. Mavzu : 1-AMALIY MASHG‘ULOT. KIMYO XONASIDAGI JIHOZLAR BILAN ISHLASHDA MEHNAT XAVFSIZLIGI QOIDALARI BILAN TANISHISH Darsning maqsadi: 1.Ta’limiy maqsad:kimyo xonasida jihozlr va reaktivlar bilan ishlashda xavfsizlik qoidalariga rioya qilish. 2.Tarbiyaviy maqsad:o’quvchilarni xavfsizlik qoidalari billan tanishtirib, ularni tajriba qilish haqidagi bilimlarini kengaytirish. 3.Rivojlantiruvchi maqsad: o’quvchilarningmustaqil islash ko’nikmalarini rivojlantirish.
Darsda qo’llaniladigan metod : Aralash , Interfaol metodlar. Mashg’ulot bosqichlari : № Bosqichlar Vaqti 1 Tashkiliy qism 3 daqiqa
O’tilgan mavzuni takrorlash 12 daqiqa
Yangi mavzuni bayoni 12 daqiqa
Mustahkamlash 15 daqiqa
Mashg’ulot yakuni. Uyga vazifa berish 3 daqiqa
stolida ortiqcha narsalar bo‘lmasligi va zarur buyumlargina toza holda bo‘lishi kerak. Har bir mashg‘ulot maxsus daftarga quyidagi tartibda qayd qilib borilishi lozim: Mashg‘ulot o‘tkazilgan kun, soat va ishning tartib raqami; Mashg‘ulot mavzusi; Ish bajarilgan asbob sxemasi; Tajriba bajarilishining qisqacha tavsifi; Reaksiya tenglamalari; Reaksiyalar davomida moddalarda kuzatilgan o‘zgarishlar; Yakuniy xulosalar. Tajribalar tugagach, foydalanilgan moddalarni topshirish, shisha idish va asboblarni tozalash, yuvish va laborantga topshirish lozim.Kimyodan laboratoriya ishlari va amaliy mashg‘ulotlar olib borganda e'tiborsizlik bilan ishlash oqibatida ko‘ngilsiz hodisalar ro‘y berishi mumkin, ularning kelib chiqishi sabablari asosan me'yoridan ortiq qizdirish natijasida idishdan suyuqlikning otilib chiqishi, shisha idish va tayoqchalarning toza bo‘lmasligi, ularning sinishi, natriy metaliga nam va suv tegishi, o‘zaro tutashgan naylar orqali bosim o‘zgarishida suyuqliklarning idishdan boshqa idishga o‘tib ketishi, moddalar bilan noto‘g‘ri munosabatda ehtiyotsiz muomala qilish kabilar bilan bog‘liqdir. Ko‘ngilsiz hodisalarning oldini olish uchun quyidagi mehnat xavfsizligi qoidalariga rioya qilinishi kerak: Ish bajarish tartibini puxta o‘zlashtirmasdan va tajriba o‘tkazish uchun asboblarning to‘g‘ri yig‘ilganligiga ishonch hosil qilmasdan tajribani boshlamaslik kerak. Moddalarni bevosita hidlash, ushlash, ta'mini totish mutlaqo mumkin emas. Tajribalarni iloji boricha mo‘rili shkafda o‘tkazish kerak. Tajriba davomida termometr sinib qolsa, undagi simobni maxsus usullar bilan tezda yig‘ishtirib olish va simob to‘kilgan joyga oltingugurt sepish kerak. Natriy metalini kerosin ostida saqlash va ortib qolgan bo‘lakchalarini spirtda eritib bartaraf etish lozim. Yonuvchan va uchuvchan moddalarni tajriba stolida ortiqcha miqdorda saqlamaslik, ularni elektr plita va ochiq alanga manbasidan uzoqda saqlash kerak. Qizdirish maqsadida imkon boricha usti berk isitgich asboblaridan foydalanish lozim. Yong‘in chiqqan taqdirda avvalo o‘t chiqishiga sabab bo‘lgan manba o‘chiriladi, so‘ngra qum sepiladi yoki yopqich yopiladi. Alangani yoyilish xavfi bo‘lsa o‘t o‘chirgichdan foydalanish kerak. Probirka va boshqa shisha idishlarni ehtiyotlik bilan qizdirish va bunda ularning og‘zi odam ishlamayotgan tomonga qaratilgan bo‘lishi kerak. Kislota va ishqorlar eritmalarini qizdirishda himoya vositalarini kiyib olish, maxsus ko‘zoynak taqib olish zarur. Reaksiya olib borilayotgan va qizdirilayotgan idishlarga engashib qarash mumkin emas. Kislotalarni suyultirishda kislotani oz- ozdan idish devori bo‘ylab suvga quyish kerak. Konsentrlangan kislota va ishqorlarni kimyoviy pipetka bilan o‘lchash man etiladi. Ularni faqat tomizgich yordamida o‘lchab olish lozim. Kislotalar saqlanadigan idishlarni to‘kilmaydigan va sachramaydigan qilib ushlash kerak. Yangi mavzuni mustahkamlash : O’quvchilar bilan savol-javob qilish. Uyga vazifa berish : Amaliy mashg‘ulot yuzasidan hisobot yozish.Alanganing tuzilishini chizish. O`quv – tarbiyaviy ishlar bo`yicha direktor o`rinbosarining imzosi: ________________
5 Sana: _____________________________________________ Sinf: 7- sinf. Fan : Kimyo. Mavzu:
2-AMALIY MASHG‘ULOT. LABORATORIYA JIHOZLARI BILAN ISHLASH . ALANGANING TUZILISHINI O‘RGANISH. Gulxan
Tashkiliy qism 3 daqiqa
O’tilgan mavzuni takrorlash 12 daqiqa
Yangi mavzuni bayoni 12 daqiqa
Mustahkamlash 15 daqiqa
Mashg’ulot yakuni. Uyga vazifa berish 3 daqiqa Foydalanilgan adabiyotlar : Kimyo 7.Toshkent-2009. Asqarov,N.X.To’xtaboyev,K.G’.G’opirov. Darsni borishi : Tashkiliy qism: 1. Salomlashish. 2. Davomadini aniqlash. 3. Darsga tayyorlanish. Yangi mavzuni bayoni: Ishni bajarish tartibi: O‘tkaziladigan ushbu amaliy mashg‘ulot kimyo fanini o‘rganish davomida o‘quvchilarning dastlabki mustaqil ishlaridan biri bo‘lganligi uchun o‘qituvchi unga puxta tayyorgarlik ko‘rishi, ishni bajarish uchun tegishli yo‘riqnoma tayyorlagan bo‘lishi kerak, hamda o‘quvchilarning yetarlicha tayyorgarlik ko‘rganliklarini ham tekshirib olish zarur. Oldingi darsda o‘quvchilarga berilgan topshiriqni bajarilganligini tekshirib ko‘riladi. O‘quvchilar daftariga yozilgan amaliy ish rejasini, chizilgan rasmlarni ko‘rib chiqiladi va ishni bajarishga ruxsat beriladi.Laboratoriya shtativi, uning qismlari haqida ma'lumot beriladi. O'quvchilar mustaqil ravishda laboratoriya shtativlarini yig'adilar va qanday maqsadda ishlatilishini rasmlarini chizgan holda amaliy ish daftarlarida qayd qiladilar. Bug'latuvchi kosachaga sham yoki quruq yoqilg'i bo'lagini o'rnatib, yondiriladi. Alanganing tuzilishiga e'tibor beriladi. Ekranga tushirilgan proyeksiya yordamida alanga tuzilishini taqqoslanadi va quyidagi reja asosida xulosa chiqariladi. Alanganing umumiy ko'rinishi.Alanganing qismlari.Qismining tarkibi. Sham alangasi bilan quruq yoqilg'i alangasini taqqoslash. Dars mobaynida xavfsizlik texnikasiga rioya qilmaslik ta'kidlanadi. O'qituvchi shamning tarkibi parafin ekani yonganida asosan uglerod va yonuvchi gazga ajralishi, uglerod ko'mir holda xosil bo'lib cho'g'langan zarrachalar alanga yorug'ligini hosil qiladi,-degan ma'lumotni beradi. O'quvchilar alangaga sovuq shisha plastinkani biroz tutib qurim hosil bo'lishi, ingichka cho'pni alanga o'rtasini kesib o'tadigan qilib 1-2 soniya ishlab turib, aianganing shu qismi eng issiq joyi ekanini aniqlaydilar. Spirt lampasi bilan ishlash.Amaliy ishning bu bo‘limida spirt lampasining tuzilishi, uni ishga tayyorlash, yondirish, qizdirish va o‘chirish haqida tushunchalar beriladi.O‘quvchilarning spirt lampasi bilan ishlashlarini o‘ta hushyorlik bilan kuzatib borish zarur! Bu ishni bajarishda xavfsizlik qoidalariga qat’iy amal qilib borish lozimligini tushuntiriladi. Sodir bo‘lishi mumkin bo‘lgan salbiy hodisalarning oldini olish choralari eslatib boriladi.Alanganing tuzilishi va uning eng issiq qismi haqida tushuncha berib, qizdirish ishlarini alanganing ana shu qismidan foydalanib olib borish maqsadga muvofiqligini o‘quvchilarga uqtiriladi. Yangi mavzuni mustahkamlash : O’quvchilar bilan savol-javob qilish. Uyga vazifa berish :
O`quv – tarbiyaviy ishlar bo`yicha direktor o`rinbosarining imzosi: ________________
6 Sana: ______________________________________________________ Sinf: 7- sinf, Fan : Kimyo. Mavzu : 4-§ ATOM-MOLEKULYAR TA’LIMOT. ATOM VA MOLEKULALARNING MAVJUDLIGI. KIMYOVIY ELEMENT, KIMYOVIY BELGI .
Darsning maqsadi: 1.Ta’limiy maqsad.: kimyoviy element , belgi hqida tushuncha berish. Atom molekulyar ta’limot ,kimyoviy asosiy qonuniyati haqida tushuncha berish. 2.Tarbiyaviy maqsad:o’quvchilarga atom molekulyar ta’limotni tushuntirish orqali ularning ilmiy dunyoqarashini kengaytirish,axloqiy ekologik tarbiya berish 3.Rivojlantiruvchi maqsad: o’quvchilarning atom molekulyar ta’limotni tushuntirish orqali kuzatish, darslik ustida mustaqil ishlash ko’nikmalarini rivojlantirish. Darsning jihozlari : Plakatlar , kimyoviy moddalardan na’munalar , kimyoviy jihozlar Darsda qo’llaniladigan metod : Aralash , Interfaol metodlar. Mashg’ulot bosqichlari: № Bosqichlar Vaqti 1 Tashkiliy qism 3 daqiqa
O’tilgan mavzuni takrorlash 12 daqiqa
Yangi mavzuni bayoni 12 daqiqa
Mustahkamlash 15 daqiqa
Mashg’ulot yakuni. Uyga vazifa berish 3 daqiqa Foydalanilgan adabiyotlar : Kimyo 7.Toshkent-2009. R.Asqarov,N.X.To’xtaboyev,K.G’.G’opirov. Darsning borishi : Tashkiliy qism: 1. O’quvchilar bilan salomlashish. 2. O ’quvchilar davomadini aniqlash. 3. Darsga tayyorgarlik ko’rish. Uyga vaziufani tekshirish: Konspektni tekshirish , savol-javob tariqasida uyga vazifani so’rash. Yangi mavzuni bayoni: Dars quyidagi reja asosida tashkil etiladi: Atom-molekulyar ta’limotning rivojlanish tarixi; Atom-molekulyar ta’limotning asosiy holatlari; Atom va molekulalarning realligi; Kimyoviy element; Kimyoviy element belgilari.
Qadimgi grek faylasuflari atrofdagi borliq juda mayda bo‘linmas zarralar — atomlardan (grekcha atomos — bo‘linmas) tashkil topgan degan g‘oyani ilgari surganlar. Ulug‘ ajdodlarimiz Jobir ibn Xayyon (Gaber), Ahmad al-Farg‘oniy (Alfraganus), Abu Bakr Muxammad ibn Zakariyo ar-Roziy (Razes), Abu Nasr Forobiy, Abu Rayhon Beruniy, Abu Ali ibn Sino (Avisenna) kabi mutafakkirlar o‘z dunyoqarashidan aks etgan bir qator buyuk asarlar yoib qoldirganlar. Hozirgi vaqtda atom-molekulyar ta’limotning asosiy holatlari quyidagicha izohlanadi: Moddalar ularning kimyoviy xossalarini o‘zida saqlovchi eng kichik zarralar bo‘lgan molekulalardan tashkil topadi; Molekulalar atomlardan tashkil topadi; Atomlar murakkab tuzilishga ega bo‘lib, elektron, proton, neytron va boshqa mikrozarralardan tashkil topgan; Molekula va atomlar doimiy harakatda bo‘ladi; Molekulalar orasida tortishish va itarilish kuchlari mavjud. Molekulalar massa, o‘lcham, kimyoviy xossalarga ega. Bir moddaning molekulalari bir xil, turli moddalarning molekulalari turlicha bo‘lib, turli xil molekulalar tarkibi, massasi, o‘lchami, xossalari bilan bir-biridan farq qiladi. Molekula — moddaning kimyoviy xossalarini namoyon qiluvchi eng kichik bo‘lagidir Molekula — o‘zaro bog‘langan atomlar guruhidan iborat zarrachadir. Atomlar esa kimyoviy reaksiyalarda deyarli o‘zgarishsiz qoladi. Atomlardan molekulalar hosil bo‘ladi. Atom→molekula→modda → materiya harakati turlaridir. Kimyoviy reaksiya (o‘zgarish) — atomlar harakatining o‘ziga xos turidir. Bu materiya harakatining kimyoviy shaklidir.
Uyga vazifa berish :
Darslikdan §4 ni o‘qish. Tayanch iboralarni izohlash. Savol va topshiriqlarni bajairish. .Keyingi mavzuga tayyorgarlik ko‘rish. Download 206.62 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling