O’quv fanlaridagi integratsiya jarayonlarining rivojlanish bosqichlari

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY TA’LIM, FAN VA INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI MIRZO ULUG‘BEK NOMIDAGI O‘ZBEKISTON MILLIY UNIVERSITETI FIZIKA FAKULTETI 2-bosqich F-2102 guruh talabasi Jalilov Boburning Fizika o‘qitish metodikasi fanidan “Fizika fanini biologiya bilan integratsiyalash metodikasi” mavzusida bajargan KURS ISHI Qabul qildi: Begmatova D.

Reja:

• Oliy ta’lim tizimida fizika fanini integratsiya asosida takomillashtirish yuzasidan olib borilgan tadqiqotlar tahlili
• O’quv fanlaridagi integratsiya jarayonlarining rivojlanish bosqichlari

hamda fizika darslarida fanlararo integratsiyadan foydalanish

imkoniyatlari

• Fizika fanini biologiya bilan integratsiyalab amaliyotga tadbiq qilish

Integratsiyalash – lotincha «integer» - umumiylik, «integera» - umumiylikni tuldirish, yaratish, tiklash demakdir. Ta’lim mazmunidagi uygunliklarni ta’minlash muammolari xam integratsiyalashning shugullanadigan soxasi xisoblanadi. U tushunchalarni umumlashtirishni urgatish. Ta’lim va tarbiyada esa bilimlar, tushunchalar, kunikmalar va malakalarni shakllantirishlarni umumlashtirib, konun yoki koida kurinishiga keltirishni amalga oshiradi.

Integratsiyalash – lotincha «integer» - umumiylik, «integera» - umumiylikni tuldirish, yaratish, tiklash demakdir. Ta’lim mazmunidagi uygunliklarni ta’minlash muammolari xam integratsiyalashning shugullanadigan soxasi xisoblanadi. U tushunchalarni umumlashtirishni urgatish. Ta’lim va tarbiyada esa bilimlar, tushunchalar, kunikmalar va malakalarni shakllantirishlarni umumlashtirib, konun yoki koida kurinishiga keltirishni amalga oshiradi.

Dunyo ta’limidagi innnоvatsiоn oʻzgarishlar boʻlajak mutaxassislarning kasbiy kоmpetentligini shakllantirishda fanlararо integratsiyani ta’minlash, ularning kasbiy ta’limining metоdik ta’minоtini bоyitishning ilmiy asоsini ishlab chiqishni taqоzо etmоqda. Bu esa turli sohalardagi fizik hоdisalar oʻrtasidagi oʻzarо bоgʻliqlikni izchil tarzda yoritish, fizikani mutaxassislik fanlari integratsiyasi asоsida oʻqitishda talabalarning kasbiy kоmpetentligini rivоjlantirish bugungi kundagi dоlzarb masalalardan hisоblanadi.

Dunyo ta’limidagi innnоvatsiоn oʻzgarishlar boʻlajak mutaxassislarning kasbiy kоmpetentligini shakllantirishda fanlararо integratsiyani ta’minlash, ularning kasbiy ta’limining metоdik ta’minоtini bоyitishning ilmiy asоsini ishlab chiqishni taqоzо etmоqda. Bu esa turli sohalardagi fizik hоdisalar oʻrtasidagi oʻzarо bоgʻliqlikni izchil tarzda yoritish, fizikani mutaxassislik fanlari integratsiyasi asоsida oʻqitishda talabalarning kasbiy kоmpetentligini rivоjlantirish bugungi kundagi dоlzarb masalalardan hisоblanadi.

1.Bosim va uning birliklari. Tabiatda va texnikada bosim. 2.Molekulyar kinetik nazariya. Diffuziya. Broun harakati. 3.Kondensatorlar. Zaryadlanish va razryadlanish. 4.Elektr. Elektr zaryadlari. Potensial. Elektr sig’imi. 5.Ultratovushlar.

VENN DIAGRAMMASI METODI

1.Turli hayvonlar oyoq tuyoqlarining tuzilishi, ularning qumda, botqoqlikda va qorda harakatlanish xususiyatlari.
2.O’pka va to’qimalarda gazlar almashinuvi jarayoni.
3.Elektr ilonbaliqlar.
4.Tirik organizmlarning hujayra va to’qimalarida bioelektrik potensial yoki biotoklarning hosil bo’lish jarayonlari.
5.Temperatura. Akustiktermografiya davolash usuli.
1.Bosim.
2.Diffuziya hodisasi.
3.Kondensatorlar.
4.Elektr toki.
5.Chastota va tebranishlar.

Turli hayvonlar oyoq tuyoqlarining (ot, sigir, bug’u) tuzilishi, ularning qumda, botqoqlikda va qorda harakatlanish xususiyatlarini fizikaning “Bosim va uning birliklari. Tabiatda va texnikada bosim” mavzusi bilan bog’lash mumkin.

O’pka va to’qimalarda gazlar almashinuvi jarayoni ham diffuziyaga asoslangan.Bu kabi mavzularda “Molekulyar – kinetik nazariya. Diffuziya. Broun harakati”,“Aerodinamika” mavzulariga murojaat qilish mumkin. Daraxtlarning tanasi, o’simliklarning shoxlari va ildizlari juda ko’p kapillyarlardan (naylar, elaksimon naylar va tolalar) tuzilgan bo’lib, suv oziq moddalar shu kapillyarlar orqali o’simlik tanasi bo’ylab harakatlanadi.

Xulosa

Fizikani o'qitish jarayonida fanlararo aloqalarni amalga oshirish ixtisoslashtirilgan ta'limga o'tish jarayonida mahalliy ta'lim oldida turgan bir qator muammolarni hal qilish imkonini beradi. Maktab fanlari tomonidan hal qilinadigan o'quv vazifalarining birligini ko'rsatishga imkon beradi. O`quvchilarning ish yukini optimallashtiradi. Ta'limni o`quvchiga yo'naltirilgan shaklda amalga oshirish imkonini beradi. Ishda fanlararo aloqador darslardan foydalanish talabalarda fizikani o'rganishga ijobiy motivatsiyani ta'minlash, fanga barqaror kognitiv qiziqishni shakllantirish, bilim sifatini oshirish va rivojlanish uchun pedagogik shart-sharoitlarni yaratishning eng real usuli bo'ladi.

E’tiboringiz uchun rahmat!