Орзугаайбйук. О. Умаров


Download 24.63 Kb.
bet1/2
Sana13.04.2023
Hajmi24.63 Kb.
#1354662
  1   2
Bog'liq
Орзугаайбйук


Орзугаайбйук.
О.Умаров
Хаёт хакикати курсатиб туриптики дунё ахолисининг мехнатга ярокли кисмидан 1 % кишилар катта тадбиркор ёки таникли сиёсатчи булишар экан.Яна 5% лари тадбиркорлар,85 % лари ишчи,колганлари бир марталик ишларни килиб тугри ,нотугри яшаб утишар экан.Ишчи хизматчилар хусусий бизнесга куп хам кизикавермас эканлар. Мехнатигаярашамаошолиб «бошиниогритмай» яшайверарэкан.Ракобат, бозор,бизнес,биржа,банкротликкабимусобакаларгатокатларибулмасэкан.Очкорнимтинчкулогимдеганакидагаамалкилишнитугридеббилишарэкан. Хамманинг уз тушунчаси,узйулибуларэкан. Икки кишинингдунёкарашихечкачонбир хил булмасэкан,дебтугриайтишарэкан.
1997 йили Анкара шахригасоликмаданиятибуйичахалкароконференциягаюборишди. Конференциякунларийигилишлардан буш вактлардаТуркиянингмаданиятиваиктисодиётибиланкизикдим.Чункисоликсиёсатинитаркатмаматериалларданукиббилиболганэдик. Таксигачикдик. Таксичикайтимбераётганидаушаарзимас 5 лираниолибколаверишинитушунтирдик. Лекинтаксичиолмаслигинитушунтирди.Пулингниолдебтуриболди. Эртасигатаржимондансурадим. Таржимонтаксичитугриишлашгамажбурлигисабабиниоддийкилибтушунтирибберди.»ЭхтимолСизлар такси фирмасиэгасинингназоратчиларидирсиз», деди. Туркиядатакси,уйгабуюртмабуйичатаомларетказибберувчилардоимийкаттикназоратостидабулишарэкан. Хатокилганишданхайдалибкетганиетмай, фирманингобрусига хам путретарэкан.Ракобаткучлибулганиучун фирма обрусинисаклашжудамухимсаналаркан. Кечкипайтхиёбонгаайланганичикдик. 5 – 6 жойга10 – 20 таданстоллартузабкуйилганэди. Кейинбилсакбустолларифторликучунтузабкуйилганэкан. Ифторвактибулгачодамларкелибутиришди. Официантлархизматкурсатишди.Одамлар стол тузаганнихакига дуо килибтурибкетаверишди.Ифторликкаалохидатаклифкилинмасэкан.Ифторберган одам кани,дебсурадик.Ишдаэкан.Эхсондастурхонинитузабкуйибкетибди. Туркиядаоилаларузларигакамданкамхоллардахусусийуйларкуришарэканлар. Вазир хам ижарауйдаяшайверарэкан.Мехнаттаксимотияхшийулгакуйилганлигиучунхаттононушта,тушлик, кечкиовнатларни хам умумийовкатланишкорхонасигабуюртмакилишаркан. Дам олганиборишдахохлаганхудудидан далаховлини 2 – 3 хафтагабуюртмакилишарэкан.Нархнисуннийоширибюборган дала ховлиэгасиракобатдаютказиб,банкротбуларэкан.Хулласхамма уз ишибиланихтисослашувасосида банд экан. Хаммасидан хам каттатаъсиркилганмаълумотиктисодиётгаоидахборотбулди. Бир соликходимигасаволбердимваузимгабирумирликвазифаорттириболдим.Хамкасбимнингжавобиоддийдекэди. Туркияиктисодиётинингмустахкамликзахираситоглардааждодларибарпокилганпистаэкан.Туркиябутундунёфармацептлариучунпистамойисотибкаттадаромадоладидедисухбатдошим. Унингайтишичаахолиподишонингбуйругибилан тик ва баланд тогларгатирмашибчикибжудакаттамашаккатларбиланписталарэкиб, ундан хам куп кийинчиликларбиланхуржунгасолинганхумлардасуволибчикибсугорибтуришган,энгкийиникучатлархосилберабошлашини 15 йилгача сабрбиланкутишганэканлар. Хозиргакелибписталарнисугориш хам шартбулмайколибди.Уларгаёмгирсувикифояэкан. Пистахосилберабошлагунигачаахоликийинчиликларниунутмайподишохданхафабулибюрипти.ХосилолинабошлаганйилиподишохФармониолийчикарипти.Унга кура пистадарахтлариваунингхосилипистаэкибустирганоилаларнингхусусиймулкива мул


книмероссмфатидаавлодданавлодгаколдириладиганбулипди. Кардошларимизноэкин ер – тогдантугрифойдаланибоилаларвамамлакатиктисодиётигамустахкамликзахирасияратиболишганэкан.Бугунгиавлодларушазахираданхарйилихаражаткилмасданбепулфойдаланибкаттиккулподишониваутибкетганаждодларихакларигадуоларкилишаяпти.Ушанданбуёнтинимсизизланаман.Тушларимда хам лоихалартузибчикаман. Узбек халкиоилавийиктисодиётинингмустахкамликзахирасинимабулишимумкин? Экинерини банд килмасин. Захирасичекланган ер ости бойлиги хам булмасин.Табиатдасувайланибтурганикабихарйилинафкелтирибтурсин. Излангангатоле ёрдеганларидеккунларданбиридаушазахиранитопдим. Таклифимниилмиймаколаларимдаёздим. Хеч ким эътиборбермади.Виртуалкабулхонагаюбордим. У ердануч марта рагбатлантирувчижавобларниолдим.Инновацияларвазирлигилойихаишлабюборишнитаклифкилди.Вазируринбосарителефонимгакунгирок хам килди. Лекинкандайлоихакилишни (одатдаундайлойихаларсумдаулчанади) билмадим .Мендатаклиф бор эдихолос. Зуречимтопдим (узимча) Маргилонгабордим.Узбекистонтабиийтолаларилмийтадкикотинститутидиректорикабулигакирдим.Рахбарменидиккатбилантинглади.Жавобхатларини хам диккатбиланукибчикди.Менбиланкучага хам чикди.Мустакилликкучасинингхариккикиргогинибиргакурдик. Мен манзаралидарахтларорасидаги буш турганжойларникадамлабкурсатдим.Узимча буш жойлардабиртупдан паст буйли,фойдаланишучункулайтутларбемалолусиб, харйилитакрортакрор 5 – 7 мартаданбаргберишимумкинлигиниисботлаббердим.Директоршахархокимикабулигакирибтажрибатарикасидаманзаралидарахтларорасидаги буш жойларгатутларэкишучунрухсат хам олиб чикди.2018 йилбахоридайулбуйига тут кучатлариэктирдик.Ушатутлардан 2019 йилданбуёнтажрибахужалигидафойдаланибкелишаяпти.Мен 2019 йилданбошлабхамма уз кучасига,купкаватлиуйлариатрофига тут кучатлариэкибфойдаланабошлайдидебхомхаёлкилганэканман.Узимча,дунётарихидабиринчи марта рекреационбизнесгаМаргилондаасоссолинди,эндибутажрибабутунУзбекистонгатаркалибкетадидеббекоруйлаганэканман. Рекреация худудигатутларэкилибфойдаланилаётганлигигахеч ким эътибор хам килмаганэкан.Хает уз йулидадавомэтаверди. Эркаквааёллармардикорбозориэсакенгайишдадавомэтди.Аслида УТТИТИ директори хам мениэшитишга,кучатсотиболибкучагаэкишга хам мажбурзмасэкан. Чунки, у киши бош булганилмийтадкикотинститутиипакчиликмуаммоларибиланшугуланарэканхолос. Ипакчиликнингозукабазасибиланхеч ким шугулланмасэкан.Ипаккаерданкелибколадидебуйламасэканмиз. ТелевизордаМаргилон атлас, адраслариникурсатишади.Хунармандларникурсатишади. Лекинхеч ким улар шунчаипваипакникаерданолишаяптидебуйлаб хам куймайди. Ипакбозорикаерда? Мана нимаучунхалкимизкамбагал. Коррупционерларнинг пул копларитулгачхорижгакучибкетишади.Уердаэсаватангадобулибдунёданутибкетишади.Бунакаларникупиникурдик. Кўп пул топишнингошкора,халолйуллари хам куп. Шу оддийрекреационтутчилик хам жудакатта валюта олибкелаолади.Шахархудудида 5 – 10 минг туп тут экиболган киши энг бой одам булади.Юрганйулида хайр эхсонтаркатибюрадигандаражада бой булади. Унингбойлигихалоллигинихаммабилади. Чункиуша тут кучатлариниергаэкишда узи хам катнашиб кулига пул олганларумрбодгапирибутишади. Биттамахаллаёки квартал худудигасигадиган 10 минг туп тут нимаберади? 50 кути ипаккуртигаетарликозуканийиличида 5 – 7марта такрорберади.(50кути*50 кг.*5марта).12500кг. пилладан 5375 кг. тоза,курук,стандартталабларигажавобберадиганипак олинади.5375 кг. ипакдан 537 та ипакгилам,кулда,хонадонларда,касаначиликйулибилантукилади. 1донаси 10 – 12 минг АКШ доллоритуради. (537 х 10000 доллор=5370000 долл.)Мулкдор,тадбиркорбулса, ипакниосонишларгасарфламайди.Лицензияолибжаррохликипийигиртиради. 12 грамбогламчаситахминан 100 АКШ доллоритуради.Чунки,ипакинсонтанасигаузлашибкетади.Сугириболишкерак эмас.448мингта богламчани 100 доллордан бой давлатлармедицинасигаберибюборади.Даромад тахминан44,8млн. доллорниташкилэтади.Сумгаайлантирилса 500 миллиард сумниташкилэтади.Махалладагибарчаишсизларбанд,даромадлибулишади. Махаллада 10 минг туп, туман вашахарларда 1 млн. тупгача, вилоятларда 10 млн. тупгача,республикабуйича 100 млн. туп,десакдаромадканчабулади?Канча одам ишли,даромадлибулади? Ахолинингкулида пули булсаяратилгантоварларнисотиболади. Товар айланишитезлашади. Пул харбирайланганда 10 – 15 % га купайибборади. Фаровонликортибборади. Асосиймасалани ,асосийшартниунутмаслигимизкерак. Мулкхусусийбулишишарт. Бюджет пулигакучатсотиболинсаишурнидансилжимайтураверади.Давлатниишихечкимнингишиэмас.Чунки, ишвакти 6 – 8 соатхолос . Хусусийбизнесдаишсоатийук. Мухими узи учунишлайди. Оилавадавлатиктисодиётинингмустахкамликзахирасинишакллантиришасосида хам хусусиймулктуришикерак. Давлат тимсолидамахалла,талабгороилаларга, уз худудидагикучатурнилариниочик-ошкорабриктирибберишикерак.Хохламаганоилабошликларидангувохлвролдида рад этишхакидатилхатолибархивгасаклабкуйиш хам зараркилмайди.АмалдорТурклар хам пистаэкишмаганэканлар. Уларнингавлодларикейинчаписталарумумийбойликбиз хам фойдаланишимизкеракдеб куп марта гавгокутаришганбулсакерак. ХарсафарПодишонингФармонимасалагануктабулибхизматкилган.Бизнингватандошлар хам уйлабкуришсин.Лекинхаммабилиболсин:кучалар,богхиёбонлар,купкаватлиуйларатрофи,бюджетташкилотларинингховлилари,бошка но экинерлардавлатники.Оилалар,дарвозасинингичидахужайинлар.Давлат _ махаллакурсатибберганжойданфукарофойдаланаолади. Ер бекортурмаслигишарт.Мободомахаллаберган тут кучатлариурнидавлатрежасибуйичакеракбулибколса, туткаторэгаситовон пули талабкилмайди.Давлат берса олаверади.Адашибтутларэкибкуйганоилаташвишланмаслигикерак.Чунки,тутларниижарагаберишиёкисотиши хам мумкин.Тутлар паст буйли (50 – 80 см.) фойдаланишучункулайбулишикерак. Пиллачилик сер мехнат,кулмехнатини куп талабкиладигансоха.Тутбаргларини хам асосанкулларбилантериб олинади.1 кг. пиллаолишучун 26,666 киши соатмехнатсарфланади. 1 киши соати 15 - 18мингсумлигинихаммабилади. Мехнатданташкарииситиш,совитиш,ёритиш,транспорт ,банк,сугурта,ижараёки амортизация кабихаражатлар хам бор. Пиллаетиштиришучункуртхонаважонлантирилганипаккуртиуруглигикерак.Купкаватлисукичакларибуладиганвапластик материалларданясаладиганкуртхоналартуткаторларякинигаурнатилади.Куртхонаясабсотишёкиижарагаберишбизнеси хам тез кенгайибборадигансохаларданбирибулибколади. 2 кг. пилладанбир кути уруголинади. уругиолингантешикпилла хам ташлабюборилмайди. Уругчиликэнгсерталаббизнесларданбирибулибколади.Пиллачиликдаэнг куп вактбаргларникулдатериболишгасарфланади.Баргнитеришосон, куп вактоладиганиш. 1 кг. баргтерибберганёрдамчига1 – 3 мингсумхактулансаетарли.Экологиктозамехнат.Соликушланмайди. Тутлар узок яшайдилар.Таналарикаттабулибкетса,ёниданусибчикканновданиколдирибкаттатанаолибташланади.Унданмусикаасбоблариясашдафрйдаланадилар. Ипакмужиза товар. Хом ипакни Франция ва Япония энг куп сотиболишади. Францияликтадбиркорлараёллар ички кийимитикишнингхавосиниолишган.Улархарбиркилосини 70 доллорданолганипакларидан 700 доллорлик товар ишлабчикаришади.Ахолисиниишбилан банд килиб, давлатгасолик хам тулашади.Каттафойдаолибдунёмамлакатларинисаёхаткилибюришади.Килганноконунийишлариданкуркиб,америкагакучиб хам кетишмайди.Авлодлариникелгиндиларгаайлантирмайди.Халки хам хурсанддавлати хам рози.Узибахтли.Хусусийбизнесибор.Авлодларикелажагидан хам кунгли тук.
Орзугаайбйук.Юртдошларимукибколармикиндеб шу кораламаниёздим.Канийдиоилабошликларимахаллагакелиббизгакучатэкишмумкинбулган рекреация худудлариникурсатибберинг.кучатниузимизсотиболамиз ,куртхонани хам уз пулимизгаолибурнатамиз,ипаккуртиишлабчикарадиганмутахассисларниузимизтопамиздебколсалар.Кадрлартайёрлашгадавлатёрдамберади.Давлат, эски ,такикданиборатконунларнибекоркилади. Рекреация худудларидахусусий бизнес ривожланади.Орзухаммада бор. Лекин…
Орзуимхамма бой бўлсин.

Download 24.63 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling