Oʼzbekiston respublikаsi аxborot texnologiyalаri vа kommunikаtsiyalаrini rivojlаntirish vаzirligi muhаmmаd аl-xorаzmiy nomidаgi toshkent аxborot texnologiyalаri universiteti rang psoxalogiyasi fanidan Mustaqil ish

OʼZBEKISTON RESPUBLIKАSI АXBOROT TEXNOLOGIYALАRI VА KOMMUNIKАTSIYALАRINI RIVOJLАNTIRISH VАZIRLIGI

MUHАMMАD АL-XORАZMIY NOMIDАGI TOSHKENT АXBOROT TEXNOLOGIYALАRI UNIVERSITETI

Rang psoxalogiyasi fanidan

Mustaqil ish (esse)

Mavzu : Rang median idrok etish omili


Bajardi: O’ralov Abdulhay

Toshkent 2020

Esse

Ranglar inson ongiga kuchli ta’sir o’tkazadi. Shuning uchun ham media da ranglarning to’g’ri tanlanganligi juda muhim. Ranglarni to’g’ri tanlash uchun avvalombor media yo’naltirilayorgan auditoriyaga etibor berish zarur. Keying navbatda esa maqsadning aniqlqnishi muhimdir. Biror bir mahsulotni reklama qilayotganimizda multi mediadan juda keng foydalanamiz. Animatsion roliklar, otkritkalar va vizitka kartslari reklama uchun asosiy manba hisoblanadi. Ularda ishlatilgan ranglar esa odamlarni jalb qilish kayfisentni belgilaydi. Albatta biz servis, obro’ (avtoritet), sifat va boshqa faktorlarni ham hisobga olishimiz shart. Yana bir narsani e’tibordan chiqarmasligimiz zarur, o’ziga jalb qiluvchi hamma stillarni ham qo’llash to’g’ri bo’livermaydi. Chunki qanaqa tavar, qanaqa servis va qaysi sohadagi mahsulotni reklama qilishimizga bog’liq. Masalan oziq ovqat mahsulotlarini reklama qilinganda nafaqat haridorlarni jalb qilish balki ishtahani ochadigan ranglardan keng foydalanish o’rinli bo’ladi. Servis va xizmat ko’rsatish sohalarida esa ishonchni tasvirlaydigan ranglar kolleksiyasi ishlatilishi ayni muddao bo’lar edi. Media reklamalarida ranglarning ishlatilishi mahsulot dizaynini tasvirlashi ham humimdir.

Medianing odamlar tomonidan yaxshi qabul qilinishi o’ziga jalb qiluvchi ranglarni ishlatish bilan cheklanmaydi. Chunki ranglar haddan tashqari yorqin bo’lsa ham odamlarni o’zidan bilamagan holda uzoqlashtiradi. Demak ranglar kompazitsasini to’g’ri tanlash dizaynerdan ham bilim ham fantaziya talab qiladi.

Logotiplarning rangini tanlashda ham yuqridani qoidalarga amal qilish ayni muddao bo’llardi. Logotiplar firma yoki tavarga kayfiyat ham berish mumkin.

Quyidagi rasmda ranglar kompozitsiyasini ko’rib talqin qilib chiqamiz:

Bu rasmda “og’irlik” to’g’ri tanlangan, yani rasmning o’ng va chap tomonida ham malumot beruvchi tasvirlar bor. Asosiy etibor rasmdagi textga qaratishga mo’ljallangan. Shuning uchun ham qora fonda o’ziga jalb qiluvchi rang bo’lgan qizil rang joylashtirilgan. Qizil rang ustida esa e’tibor berilishi kutilgan matn joylangan.

Xulosa:

Yuqoridagi rasmda o’ziga jalb qiluvchi yorqin ranglar, sariq, yashil va pushti ranglar ishlatilmagan. Bundan ko’rinadiki kompazitsiyada ranglarning to’g’ri tanlanishi, shunchaki rang baranglikdan yaxshiroq ekan.

Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati:

1. 
   Wikipedia.org sayti;
   
2. 
   Telegram ijtimoiy tarmog’i;