O'zbekiston Respublikasi Oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi Toshkent irrigtsiya va qishloq xo'jaligini mexanizatsiyalsh muhandislari institute Yer resurslarini boshqarish fakulteti Geodeziya va geoinformatika kafedrasi

O'zbekiston Respublikasi

Oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi

Toshkent irrigtsiya va qishloq xo'jaligini mexanizatsiyalsh muhandislari institute

Yer resurslarini boshqarish fakulteti

Geodeziya va geoinformatika kafedrasi

203-guruh talabasi

MUSTAQIL ISH-2

Fan: Kartashunoslik

Mavzu: Kartada malumotlarni tasvirlashda Nuqtalar usilini qo’llash

Bajardi: Anarkulov.A
Tekshirdi Oymatov R

Toshkent 2019

1. Xaritalashning "boshlang'ich pozitsiyasi" yaratilganidan so'ng: xaritaning mavzusi, uning maqsadi, mo'ljallangan tarkibi, o'lchovi va boshqalar, uni tuzish uchun manbalar doirasi aniqlanadi. Ular orasida umumiy geografik xaritalar yaratishda ishlatiladigan turli xil materiallar, shuningdek aholi va iqtisodiyot haqida ma'lumot beruvchi ko'pgina maxsus ma'lumotlar keltirilgan. Ijtimoiy-iqtisodiy xaritalarning uzluksiz rivojlanishi va takomillashtirilishi, yangi, borgan sari murakkab uchastkalarning paydo bo'lishi yangi ma'lumotni xaritalash, qidirish va ishlatish uchun axborot bazasini muntazam ravishda kengaytirish zarurligini talab qiladi.

https://bookonlime.ru/lecture/glava-3-istochniki-dlya-sozdaniya-socialno-ekonomicheskih-kart

2. Maqsad va vazifalar: o'quvchilarni xaritalarni yaratishning asosiy bosqichlari bilan tanishtirish; ular tasvirlangan hodisalarni bilish uchun xaritalardan foydalanishning asosiy usullarini o'rganish; xaritani axborot manbai sifatida tahlil qilishni o'rgatish.

http://topography.ltsu.org/kartography/k12_sozdanie.html

3. Geografik xaritalar (yunoncha jadvallar, ro'yxat) - tabiiy va ijtimoiy hodisalarning joylashuvini, holatini va o'zaro bog'liqligini ko'rsatuvchi Yer yuzasining matematik jihatdan aniqlangan, umumlashtirilgan, majoziy qiyofasi

Manba: https://geographyofrussia.com/plan-mestnosti-i-geograficheskaya-karta-ix-osnovnye-parametry-i-elementy-aerokosmicheskie-i-geoinformacionnye-istochniki/

https://geographyofrussia.com/plan-mestnosti-i-geograficheskaya-karta-ix-osnovnye-parametry-i-elementy-aerokosmicheskie-i-geoinformacionnye-istochniki/

4. Oddiy usul habitat uslubiga o'xshaydi. Farq shundaki, ko'rsatilgan hodisaning soni qiymati muayyan son bilan ifodalanadi, masalan: 1 nuqta 1000 hayvonlar yoki 100 gektar ekinlar va boshqalar.

https://geographyofrussia.com/plan-mestnosti-i-geograficheskaya-karta-ix-osnovnye-parametry-i-elementy-aerokosmicheskie-i-geoinformacionnye-istochniki/

5.
Tematik xarita faqatgina joylarni ko'rsatibgina qolmay, balki ma'lum bir sohaga mos keladigan turli xil atributlar yoki statistika, turli xil mekansal naqsh va joylar o'rtasidagi o'zaro bog'liqlikni ko'rsatadi. Misol uchun, agar fizik xaritada shaharning joylashuvi ko'rsatilgan bo'lsa, unda shaharning aholisi ham anikroq xaritani ko'rsatishi mumkin. Bir holatda, biz boshqa ma'lumotlarda erni xaritamiz. Ushbu qo'llanmada anik xarita, ularning turli xil turlari va asosiy tuzilish tamoyillari bayon etilgan.

https://habr.com/ru/post/268877/

6. Umumiy geografik xaritalarda sirt me'yorlari, daryolar, ko'llar, dengizlar, aholi punktlari, yo'llar va davlat chegaralari ko'rsatilgan. Ob'ektlarning hech biri boshqalar orasida farq qilmaydi. Okean, okean, dengiz, orol, daryolar va boshqa tabiat ob'ektlarini tasvirlaydigan xaritalar jismoniy xaritalar (yunon tilidan) deb ataladi.

https://www.yaklass.ru/p/geografiya/5-klass/izobrazheniia-zemnoi-poverkhnosti-i-ikh-ispolzovanie-131512/geograficheskie-karty-159192/re-633abfd2-6042-47ae-a9d6-7390e66211cc