O’zbekiston Respublikasi Toshkent Farmatsevtika Instituti. Dolzarbligi

Dorilarni birga qo’llashda kuzatiladikgan o’zgarishlar. Dorilarni metabolizmi, surilishi va organizmdan chiqishi.
PT401-A Egamnazarova Nasiba
O’zbekiston Respublikasi Toshkent Farmatsevtika Instituti.
Dolzarbligi:
Dori moddalari (substansiyalar) – farmakologik, immunologik yoki metabolik faollikka ega bo’lgan yoxud tashxis qo’yish maqsadi uchun foydalaniladigan, tibbiyot amaliyotida qo’llanilishiga ruxsat etilgan, kelib chiqishi tabiiy yoki sintetik moddalar.Dori preparatlari – dozalangan, idishga joylangan-o’ralgan, qo’llanish uchun tayyor dori vositalari
Tadqiqotning maqsadi:
Hamma dorilar ham vitaminlar bilan yaxshi “chiqisha olmaydi”: ba’zi hollarda ularni birga qabul qilish dorilar ta’sirini kuchaytirishi, susaytirishi yoki butunlay bekor qilishi mumkin. Bu holat o‘simlik preparatlariga ham tegishli. Odatda ko‘pchilik dorivor o‘tlarni zararsiz deb hisoblaydi. Ammo ko‘plab dorivor o‘simliklardagi faol moddalar tarkibi shu kabi ta’sir ko‘rsatadigan dorilarga qaraganda ancha yuqori bo‘ladi. Shu sababli tabletka yoki tomchi dorilarni o‘tli damlamalar bilan bir vaqtda qabul qilish yomon oqibatlarga olib kelishi mumkin.
Usul va uslublar:
Bemorning ahvoliga,dorilarnin fizik kimyoviy xossalariga qarab dorilar organizmga enteral va parenteral yól bilan yuboriladi. 1.Enteral usulga dorilarning oshkozon-ichak yo'li orkali yuborishga aytiladi: til ostiga, oqiz orkali, zond bilan 12 barmokli ichakka va to'qri ichakka xukna kilish.
2.Parenteral usulga dorilarni oshkozon-ichakdan tashkari yo'llar orkali yuborishga aytiladi. Teri orasiga, shillik kavatlarga, teri ostiga, bo'shliklarga, mushaklar orasiga, venalarga, arteriyalarga, orka miya kanaliga, suyaklar orasiga, yurak mushagiga, bo'qim larga, ionaforezlar kiradi.
3.Ingalyatsion yo'l bilan nafas orkali yuborishga aytiladi.
Xulosa: Xulosa shuki,dorilar organizmga kaysi yo'l bilan kiritilsin, ularning farmakologik ta'siri ishlatilayotgan dorilaring tanadagi, tugimalardagi yoki teri ustidagi kontsyasiga boglikdir: Bemor tanasi yoki uning malum kismlaridagi dorilarning biz xoxlagan darajadagi kontsentratsiyasini yaratish dorilarning doriformasiga boqlikdir.Masalan: teriga, yaralarga dorilarni eritma formasida ishlatilgan (primochka va x.k.) shu erda dorini yukori konts-yasini tashkil kilish mumkin. Agar shu dorini yumshok dor formalariday. (malxam, emulsiya va plastir forman) ishlatilsa, yara yoki teriga tegib turgan dori molelekulalarining mikdori kam bo'lib u erda yukori konts-ya tashkil kilolmaydi. Shuning uchun xam bunday xollarda yum shok dori formalari yukori konts-yalarda ishlatishga to'g’ri keladi.