Полигонометрия тармоғи лойиҳасининг аниқлигини баҳолаш

1. 
   Полигонометрия тармоғи лойиҳасининг аниқлигини баҳолаш
   

Полигонометрия тармоғи лойиҳасининг аниқлигини баҳолашнинг энг кўп қўлланиладиган усули кетма-кет яқинлаштириш усулидир. Полигонометрия тармоғи лойиҳасини аниқлигини баҳолашни қуйидаги мисолда кўриб чиқамиз.

1-расм. Полигонометрия тармоғи схемаси
Полигонометрия йўлларини (Z₁, Z₂, Z₃, Z_4, Z₅) биринчи яқинлаштириш, полигонометрия йўлларининг ҳар-бирини алоҳида бир тизим, деб олиб уларнинг ҳар-бирини ўрта қвадратик нуқсонини (М_Z) топишдир.
,
бу ерда: - полигонометрия тизимига тасодифий таъсир коэффиценти,
- тизимга систематик таъсир кўрсатувчи омил коэффиценти. (Мисолда ушбу коэффицентлар томонлар сони билан алмаштирилган, чунки томонлар сонининг кўп ёки камлиги тасодифий ва систематик нуқсонлар билан тенгдир).
- томонлар узунлиги, мм ҳисобида.
- бурчак ўлчашнинг ўрта квадратик нуқсони, = ±5
n – томонлар сони; томонларнинг ўлчаш ўрта квадратик нуқсони,
= ±20 мм.
Ҳисоблаш тартиби 1.1. – жадвалда келтирилган.
Жадвал1.1.

Йўл №	км					мм
	1,31	6	2400	756.3	3156.3	56	1:23393
	1.25	6	2400	688.6	3088.6	56	1:22321
	0.87	4	1600	349.7	1949.7	44	1:19773
	1,05	5	2000	431.9	2431.9	49	1:21429
	1,01	5	2000	399.6	2399.6	49	1:20612

Кетма-кет яқинлаштириш тартиби 1.2.- жадвалда келтирилган. Биринчи яқинлаштиришни барча устунларда охиригача тугатмасдан туриб иккинчи иккинчи яқинлаштиришга ўтилмайди. Иккинчи яқинлаштиришни тугатмасдан учунчи якинлаштиришни бошламайди.

Яқинлаштиришни охирги икки яқинлаштиришда бир ҳил ўрта квадратик нуқсон бирдай чиқмагунча давом эттирилади.
Тармоқ лойиҳасини баҳолаш
Жадвал 1.2

Йўл№	Бошл. Пункт№	I – яқинлаштириш				II- яқинлаштириш					III- яқинлаштириш
	А	0	3156	3156	32	0	3156	3156	32	0		3156	3156	32
	В	0	3089	3089	32	0	3089	3089	32	0		3089	3089	32
	II	0	1949	1949	51	847	1949	2796	36	826		1949	2775	36
					115				100					100
				870				1000					1000
					29				32					32
	I	870	1949	2819	35	1000	1949	2949	34	1000		1949	2949	34
	D	0	2432	2432	41	0	2432	2432	41	0		2432	2432	41
	С	0	2400	2400	42	0	2400	2400	46	0		2400	2400	46
					118				121					121
				847				826					826
					29				29					29

; С = 100000


М = 30



Сўнгра ўрта квадратик нуқсонни ва нисбий нуқсон аниқланади.

жадвал1.3

Йўл №	Йўл узунлиги L км	Нуқталар рақами						(мм)	(мм)
		Боши	Охири
	1,31	А	I	0	1000	500	3156	3656	60	45.8	22.9
	1.25	В	I	0	1000	500	3089	3589	60	48	24
	0.87	I	II	1000	826	1000	1949	2949	54	62	31
	1,05	D	II	0	826	413	2432	2845	53	50	25
	1,01	C	II	0	826	413	2400	2813	53	51	25.5

; .
Нисбий нуқсон чеки (жадвал 1.3.) 1:20000 бўлиши керак. Ҳар бир полигонометрия йўлининг ўрта квадратик нуқсони 1:20000 дан кам бўлиши шарт.