Prinsipiga doir mantiqiy masalalarni yechish

---

5-§.ENG YOMON HOLNI KO`RISH VA DIRIXLE 
PRINSIPIGA DOIR MANTIQIY MASALALARNI YECHISH 
USULLARI 
 
Bu turdagi masalalarni yechishda talab etilayotgan tasdiq eng 
yomon (noqulay) holat uchun to`g`ri ekanligi isbotlansa, u holda qolgan 
boshqa barcha hollar uchun u albatta doimo o`rinli bo`lishiga 
asoslanadi. Shuning uchun bunday masalalarni yechishda eng muhimi- 
bu eng yomon holatni to`g`ri aniqlashdan iborat bo`ladi. 
1- 
masala. Xaltada 6 ta oq va 3 ta qora shar bor. Xaltadan eng 
kam sondagi nechta sharlar olinganda, ular orasida, albatta:
1) hech bo`lmaganda, bitta oq shar; 
2) hech bo`lmaganda, bitta qora shar; 
3) hech bo`lmaganda, bitta oq va bitta qora shar bo`ladi. 
Yechish. 1) Ravshanki bu erda eng yomon hol biz xaltadan doimo 
qora sharlarni tortib olishimiz bo`ladi. Bunda 3 ta sharni tortib 
olganimizdan keyin ham biz oq sharni tortib ololmaymiz. Lekin 4 ta 
sharni tortib olsak, u holda bu 4 ta sharlardan hech bo`lmaganda bittasi 
oq shar bo`ladi. 
2) Bu erda eng yomon hol biz haltadan doimo oq sharni tortib 
olishimiz bo`ladi. Bunda 6 ta sharni tortib olganimizdan keyin ham 
biz qora sharni tortib ololmaymiz. Lekin 7ta sharni tortib olsak, bu 7 ta 
sharlardan hech bo`lmaganda bittasi qora shar bo`ladi. 
2-masala. Xaltada bir xil o`lchamdagi 10 ta qo`ng`ir rang va 10 ta 
qora rang paypoqlar bor. Xaltadan nechta paypoqni olgandan so`ng, 
ular orasida bir juft bir xil rangdagi paypoqlar bo`ladi?
Yechish. Bu holda eng yomon hol biz xaltadan turli rangdagi 
paypoqlarni olishimiz bo`ladi. Bunda 2 ta paypoqni olganimizdan keyin 
ham biz bir xil rangdagi paypoqlarni ola olmaymiz (bunda biri qo`ng`ir 
rang ikkinchisi qora rang paypoq bo`ladi). Lekin 3-olishda qanday 
rangdagi paypoqni tortib olishimizdan qat’iy nazar, bu 3 ta paypoqlar 
ichida bir xil rangdagi bir juft paypoq bo`ladi.