Psixoterapevtik masalalarni ifodalash Reja

Psixoterapevtik masalalarni ifodalash
Reja:
1.psixoterapevtik masalalari haqida umumiy tushuncha
2. Psixoterapiya oʻzi nima
3.Foydalangan adabiyotlar roʻyxati

Psixoterapevtik masalalar, odamlarning o'zlarini yaxshi tushunish, his qo'llash, salomatlik, odamning o'zini boshqalar bilan muomalada tajriba etish, o'z xayol va istaklarini aniqlash va boshqa ko'plab bor ishlar bilan bog'liq bo'lishi mumkin bo'lgan muammolardir. Psixoterapevtik masalalar o'z ichiga nevrologik, jismoniy va ma'naviy o'zgarishlarni o'z ichiga oladi.

Psixoterapevtik masalalar ifodalash uchun quyidagi yo'lga borish mumkin:
1. Tushunchalar va hislar: Odamning o'zini tushunish va his qilish usullarini o'rganish. U shaxsiy tushunchalarini va hislarini boshqalar bilan bo'lish, ularga qanday ta'sir ko'rsatishlariga e'tibor berish, va o'zini boshqalar bilan solishtirish jarayonida nimalarni his qilishini tahlil qilish.
2. Maqsad va mazmun: Psixoterapevtik masala haqida tafsilotli ma'lumot to'plash. Masalaning qanday holatda paydo bo'lganligini, u haqida qanday o'ylab ko'rishni xohladi, nima sabab qo'yilganini tushuntirish.
3. Gaplashish va muhokama: Masala haqida ochiq gapirish, psixoterapevtga o'z tajribalarini, o'ylarini va ehtimol kelgusi hollarni batafsil bayon qilish. Bu, masalani tahlil qilish va yechish uchun yordam bera olishga yordam beradi.
4. Psixologik va fiziologik holat: Psixoterapevtik masalalar odatda nevrologik va jismoniy o'zgarishlar bilan bog'liq bo'ladi. Ular haqida tafsilotli tahlil qilish, masala sabab bo'lgan jismoniy va ma'naviy o'zgarishlarni tushunish, va ularga qanday yordam bera olish kerakligini aniqlash.
5. Yechim topish: Masalani yechish uchun yengillik va ilmiy tadqiqotni amalga oshirish. Masalani hal qilish uchun mos yechimlarni olish va ulardan foydalanish, boshqacha yo'llar bilan sinash, natijalarni baholash va yechishni yaxshi tajribalash.
6. Mustaqillik va o'zodlik: Masalani yechishda odamga mustaqil ish qilishga yordam bera olish. O'zini tahlil qilish va o'zining o'zini qanday yaxshi his qilishiga yordam bera olish. Psixoterapevtik masalalar o'z ichiga o'zodlik va mustaqil ishni o'z ichiga oladi.
Psixoterapevtik masalalarni ifodalashda sabrli va ehtiyotkor bo'lish, o'z fikrlarini ochiqroq bayon qilish va o'z ichiga o'zodlikka ega bo'lish juda muhimdir. Psixoterapevt yordam bera olish uchun eng yaxshi vositadir, chunki ular masalalarni tahlil qilish va yechishda mutaxassislar.
Tabii, davom etamiz. Psixoterapevtik masalalarni ifodalash uchun boshqa muhim nuqtelar quyidagilardir:
7. Odamni tushunish va tanqid qilish: Psixoterapevtik masalalar o'z ichiga odamning o'zini tushunish, o'z xatti-harakatlarini va o'z munosabatlari haqida to'liq tushuncha sahib bo'lishni talab qiladi. Psixoterapevt odamni o'z isyonlarini, yo'llashuvlarini va qattiqliklarini tahlil qilishi, ularga e'tibor qilishi va ularni yengil, nazariy va amaliy ravishda tahlil qilishi kerak.
8. Mazmun va simvollar: Psixoterapevtik masalalar o'z ichiga mazmun va simvollarni olishi mumkin. Bu, odamning o'z hayotiga, o'z o'lkasiga, o'z oilasiga va boshqalarga o'xshash paydo bo'lgan tahlillar yordamida masalaning o'z mahsulotini olishiga olib keladi.
9. Nechun va aniqni topish: Psixoterapevtik masalalar aniqlik va o'zodlik talab qilar. Odamlar o'z masalalarini o'zaro taqqoslash, muhokama qilish va ularning echimini aniq va tushunarli shaklda bayon qilish lozim. Nechun tahlili o'z-o'zini, uning o'zining jismoniy va ma'naviy o'zgarishlariga olib kelishi, masala va uning charesiz vaqtida paydo bo'lishi mumkin bo'lgan sabablarni tushunishiga yordam beradi.
10. Empatiya va qo'ng'iroq qilish: Psixoterapevtik masalalar yechishda, psixoterapevtning odamga empatiya ko'rsatishi va uning hissiyatlarini qo'ng'iroq qilishi juda muhimdir. Odamning o'zining hissiyotlari va o'zining masalasini tushunish, uning emosional holatini tushunish va unga yo'l qo'ymoq, uning ma'lumotlari va tajribalarini qadrlash juda muhimdir.
11. Yordam va qo'llab-quvvatlash: Psixoterapevtik masalalar o'zida o'zgarish yaratish, yangi o'rganishlarni shakllantirish va o'zlashtirishni o'z ichiga oladi. Bu jarayonda psixoterapevt odamga o'zini o'zlashtirish, o'zining mafkurasi, qadriyat va qadriyatini o'zini qanday yaxshi his qilishi kerakligini o'rgatishda yordam beradi.
12. Tavsiya va vazirlik: Psixoterapevt, masalani yechish jarayonida odamga masala yechish uchun qanday yo'llarni topishida yordam bera olishi kerak. Bunda odamga tajribalarini, qarorlarini va harakatlarini baholash, yangi o'rganish va muvofiqliklar yaratish uchun tavsiyalar berish juda muhimdir.
Psixoterapevtik masalalar ifodalashda amalga oshirilgan yuqori darajada empatiya, tushunish va yordamning ko'rsatilishi yordam beradi. Bu psixoterapevtik jarayonning samarador va muvofiqlikli bo'lishida juda muhim roli bajaradi.
Psixoterapevtik masalalar ifodalash, odamning psixologik va ma'naviy muammolari yoki hislarini tahlil va bayon qilish jarayonidir. Bu usul psixoterapevtik davr, kognitiv-davrlar terapiya, yaxshi his qilish va boshqa terapevtik yondashmalarga asoslangan bo'lishi mumkin.
Psixoterapevtik masalalar ifodalashda psixologik ravishda yordam bera olish uchun quyidagi muhim nuqtelar mavjud:
1. Ishonch va ishona qat'iyligi: Psixoterapevtning odamga ishona qat'iyligi va ishonasizligi juda muhimdir. Odam psixoterapevtga ishonchini o'zlashtirishi, unga ishonishini qanday ko'rsatishini tushunish va ishonasizligini orqaga qo'yishda yordam bera olishi kerak.
2. Aniq va ochiq muloqot: Psixoterapevt o'z ishini odamga tushunish uchun aniqlik va ochiqlik bilan so'z qo'yishni va e'tiroz qilishni o'rganishi kerak. Odamning masalasini boshqalarga tushuntirish va yaxshi his qilish uchun odamning tushunchalarini va hislarini o'rganish juda muhimdir.
3. Empatiya va qo'ng'iroq qilish: Psixoterapevt, odamning hissiyatlarini, o'ylarini va maqsadlarini tushunish va unga qo'ng'iroq qilishga tayyormi bo'lishi kerak. Bu empatiya va qo'ng'iroqni qanday ko'rsatish, odamning muammo va hislariga qanday qarab tushunishni o'rgatishni o'rganishni o'z ichiga oladi.
4. Fokus va yordam bera olish: Psixoterapevtik masalalar ifodalashda odamni masala yechishga fokuslanish juda muhimdir. Psixoterapevt odamni masalasiga fokuslanishi, uning muammo va istaklariga qanday qarab qarashni o'rgatishi, unga o'zining masalasini yaxshi his qilish va uning uchun yordam bera olishni o'rgatishi kerak.
5. Yechim topish va yechish uchun yo'llarni topish: Psixoterapevt odamning masalasiga mos yechimni topish, masalaning muqobilini o'rganish va yechish uchun boshqa yo'llarni topishga yordam bera olishi kerak. Bu unga o'zlashtirishni o'rganish, qarorlarini o'rganish va boshqa yechimlarni aniqlashda yordam beradi.
6. Mustaqil ish va rivojlanish: Psixoterapevt, odamga o'zini o'zining masalasi bilan o'zlashtirish uchun mustaqil ish olib kelishga yordam bera olishi kerak. Bu odamning o'zini mustaqil ravishda o'zini o'zlashtirishini o'rgatishga yordam beradi.
Bu muhim nuqtelar psixoterapevtik masalalar ifodalashda yordam bera olish uchun asosiy asosdir. Psixoterapevt o'z kasbiy bilimini va tajribasini qo'llab-quvvatlash, empatiya bilan ishlash va odamga yordam bera olishda mahoratli bo'lishi kerak.
Tabii, davom etamiz. Psixoterapevtik masalalarni ifodalashning boshqa muhim ko'nikmalaridan biri ham odamlarning "to'g'ri" va "noto'g'ri" hislarini o'rganishdir. Bu hislar masalalarni kashf etishda va masalani yechishda katta roli o'ynaydi
1. To'g'ri hislar: Psixoterapevtik masalalar tahlil qilishda, odamning "to'g'ri" hislarini o'rganish kerak. Bu hislar, odam o'zini baxtli, yaxshi his qiladi, o'ziga ishonadi, va o'zining hayoti va xarakteriga ishonadi. Psixoterapevt odamni o'ziga ishonadiganini o'rgatishi, undagi to'g'ri his qilishlarni qanday yaxshi his qilish uchun ishlatishi kerak.
2. Noto'g'ri hislar: Boshqa yondashmalarning qo'ng'iroq qilish va oshkor etishida, psixoterapevt odamning "noto'g'ri" hislarini ham o'rganish kerak. Bu hislar, odamning xayol va o'z umrlariga ishonmaganligi, o'zini yaxshi his qilmaganligi, o'zining o'zini sevmasligi yoki qadriyat berilmaganligi bilan bog'liq bo'lishi mumkin. Psixoterapevt odamni noto'g'ri hislarini tahlil qilishi va ularni yaxshi his qilish uchun qanday bartaraf etishiga yordam bera olishi kerak.
3. O'zini qadrlash va o'zodlik: Psixoterapevt odamga o'zini o'zodlik va o'zini qadrlashni o'rgatishi kerak. O'zini qadrlash, odamning o'ziga hurmat qilish, o'zini qadrlash va o'zini sevishga olib keladigan jiddiy tushunchadir. Psixoterapevt odamni o'zining qadriyatini o'rgatishi va undagi o'zini qanday yaxshi his qilishini o'rganish uchun usullarni o'rgatishi kerak.
4. Maqsad va manzillar: Psixoterapevt odamga hayotida maqsadlar va manzillar qo'yishni o'rgatishi kerak. Maqsadlar, odamning hayotida o'lishini istagan nolalar va amaldorlikni qo'ymoqni ma'nosini beryotgandir. Psixoterapevt odamga maqsadlar qo'yishda va ularni erkinlik va o'zgalarlik bilan qanday erkinlashtirishni o'rgatishi kerak.
Psixoterapevtik masalalarni ifodalashda bu muhim nuqtelarni o'rganish va tahlil qilish, odamni o'zini yaxshi his qilishga olib kelish va o'zini qanday yaxshi his qilishga o'rgatishda yordam bera olish uchun juda muhimdir. Bu jarayon odamning o'zining hayotida yaxshi o'zini his qilish va muvaffaqiyatga yetishishiga yordam bera olishi mumkin bo'lgan mahoratni o'rgatishiga yordam bera olishi mumkin bo'ladi.
Psixoterapiya (psixo... va terapiya) — ruhiy kasal bemorlarni davolash maqsadida soʻz, xushmuomala bilan hamda qulay sharoit yaratish orqali ular ongiga psixik taʼsir etish. Umu-miy va xususiy (yoki maxsus) P. farqlanadi. Umumiy P. bu vrachning bemor bilan boʻlgan muloqotlari jarayoni, bunda turli ruxiy taʼsirotlar bemor shaxsiga, uning tuzalishiga ishonch hosil qilish, uni tinchlantirishga tibbiy xodimlarning (vrachlar) notoʻgʻri hara-katlari tufayli paydo boʻladigan holatlarni (yatrogeniya) oldini olishga qara-tiladi. Bu barcha davolash choralari ichida yordamchi tadbir hisoblanadi.
Xususiy P.ning tushuntirish, suhbat oʻtkazish, ishontirish (bedorlik va gipnoz holatlarida), oʻz-oʻzini ishontirish (autogen mashq) va boshqa xillari bor. P.da asosiy qurol soʻz hisoblanadi. Soʻzning qudrati, uning shifobaxsh taʼsiri qadim zamonlardan maʼlum. I. P. Pavlov soʻzning oliy nerv faoliya-tida qudratli qoʻzgʻatuvchi taʼsir eka-nini ilmiy jihatdan asoslab berdi. Gipnoz vaqtida psixoterapevtning soʻzi bosh miya poʻstloq qismining maʼlum bir yerida kuchli qoʻzgʻalish oʻchogʻini vujudga keltiradi va bu turlicha ifodalangan tormozlanish holatiga olib keladi. Bemor bilan vrach oʻrtasida olib boriladigan tushuntirish suhba-ti P.ning yetakchi usuli boʻlib u toʻgʻri olib borilganda har qanday bemor ham tinchlanadi, ham dardi yengillashadi. Ishontirish usuli eng keng tarqalgan. Muhimi bemorni ishontirish, suh-bat oqilona va mulohaza bilan olib borilishi lozim. Tushuntirish va ishontirish, odatda, birgalikda olib boriladi. Bunda vrach bilan bemor oʻrtasida oʻrnatilgan munosabat muhim oʻrin tu-tadi. Taʼsir qilish va oʻz-oʻziga taʼsir etish P.ning muhim usullaridan hisoblanadi. Bedorlik holatida taʼsir etishdan maqsad u yoki bu kasallik holatini bartaraf etishgina emas, balki bemorni bu holatdan tuzalib ketishiga ishontirish va bunda oʻz organizmining kuchiga ishonchini mustahkamlashdan iborat. Ayrim psixoterapevtlar ruhiy taʼsir etishni uxlatadigan vositalar (dorilar)dan foydalanib ba-jaradilar. Gipnoz P.ning koʻp qoʻlla-nadigan usulidir.
P. nevrasteniya va boshqa shunga oʻxshash holatlarda, jumladan, jinsiy ojizliqsa (impotensiya), miyadan ketmaydigan holatlar nevrozida, isteriya nevro-zida, psixopatiyalarda, alkogolizm va narkomaniyalarda keng qoʻllanadi.
Psixoterapiya nevrasteniya va shunga oʼxshash holatlarda, jumladan, jinsiy ojizliqtsa (impotentsiya), miyadan ketmaydigan holatlar nevrozida, isteriya nevrozida, psixopatiyalarda, alkogolizm va narkomaniyalarda keng qoʼllanadi.
Tibbiy psixologiya va psixoterapiya
depressiya psixodiagnostikasi va psixoterapiyasi
• psixasteniya psixodiagnostikasi va psixoterapiyasi
• nevrasteniya psixodiagnostikasi va psixoterapiyasi
• hulq-atvor buzilishlari psixodiagnostikasi va psixoterapiyasi
• qoʼrquv, xavotir va fobiya psixodiagnostikasi, psixoterapiyasi
• psixogen bosh ogʼriqlar psixodiagnostikasi va psixoterapiyasi
• uyqu buzilishlari psixodiagnostikasi va psixoterapiyasi
• psixogen bosh aylanishlar psixodiagnostikasi va psixoterapiyasi
• neyrorespirator sindrom (havo yetmayotgandek fikr-hayollar)
• yurak sohasidagi psixogen ogʼriqlar diagnostikasi va psixoterapiyasi
• tanadagi psixogen ogʼriqlar diagnostikasi va psixoterapiyasi
• jinsiy zaiflik psixodiagnostikasi va psixoterapiyasi
• klimakterik nevroz psixodiagnostikasi va psixoterapiyasi
• tugʼruqdan keyingi psixozlarda tibbiy-psixologik yordam
• boshqa turdagi psixosomatik sindromlar psixodiagnostikasi va psixoterapiyasi
Psixoterapiya – qalb va ruhni davolash, degan maʼnoni anglatadi. Tibbiyot paydo boʼlibdiki, psixoterapiya qoʼllab kelingan. Psixoterapiya usullari asli Sharqda keng tarqalgan boʼlib, bemorlarni davolashda koʼp qoʼllaniladigan usullardan biri boʼlgan.
Аbu Аli Ibn Sino, Аbu Bakr ar-Roziy, Ismoil Jurjoniy, Аl-Karvakiy Xazoraspiy kabi buyuk allomalar oʼzlarining davolash usullarida giyohlardan tashqari, psixoterapiya usullarini ham qoʼllashgan. Аsab va ruhiy xastaliklar bilan yotib qolgan bemorlar ularning tashrifidan va ishlatgan soʼzlardan tuzalib, oyoqqa turib ketganlar. Soʼz buyuk kuchdir!.

TAVSIYA ETILAYOTGAN ADABIYOTLAR ROYXATI
1.American Psychological Association. Ethical principles of Psychologists /American Psychologist, 1990. Vol. 45. P. 390-395.
2.An Introduction to Consulting Psychology: Working With Individuals, Groups, and Organizations, by R. L. Lowman.
3.Осипова, А.А. Общая психокоррекция / А.А. Осипова. – М.: ТЦ «Сфера», 2001.
4..Елизаров, А.Н. Основы индивидуального и семейного консультирования / А.Н. Елизаров. – М.: Ось-83, 2003.
5.Немов, Р.С. Основы психологического консультирования / Р.С.
6.Немов. - М.: ВЛАДОС, 2003.