Referat tuzdi;Pernayeva Sabrina Tekshirdi;To`raxonov Ixtiyor

O`zDJTSU ning Tibbiyot fakulteti 56-22 guruh talabasidan


REFERAT

Tuzdi ;Pernayeva Sabrina

Tekshirdi;To`raxonov Ixtiyor

MAVZU; Patsient bilan muloqat ko`nikmalari.Patsient bilan noverbal va verbal muloqat.

REJA;
1)Shifokor bilan Patsientning alo`qasi.
2)Patsient bilan muloqatning axamiyati.
3)Patsient turi va uning ruhiy holati.
4) Bemor bilan noverbal va verbal muloqat.
Shifokorning muloqat qilish san`ati uning bemor bilan o`zaro munosabatlarida namoyon boladi,bemorning unga nisbatan qanchalik ishonch bildirishi darajasi bilan aniqlanadi.Shifokor bemorni ruhiy jihattan ham uni davolaydi,unga komak beradi.Nima bo`lsa ham bemorni dardini oxirigacha eshitish zarur.To`dri bemor biroz gapirgach uning dardi doktorga ayon bo`lib qolishi mumkin.Ammo u hali so`zini tugatgani yo`q, o`zini bezovta qilayotgan barcha narsalar haqida axborot berishi kerak .Muntazam ravishda o`tkaziladigan suhbat kata axamiyatga ega . Bu o`rinda bemorlarga tanbex berish usuli singari xususiy masala to`grisida ham aytish kerak . Tanbeh berish zaruriyati kopchilik hollarda bemor shifoxonadagi bo`lim tartibi , intizomni buzganda yuzaga keladi. Shifokor, hamshira bunday hollarda bemor bilan juda ravshan gaplashishi , tushunarli ,aniq, ishontirib gapirishi kerak boladi. Bu suhbatning natijasi juda muhumdir, bemor tanbexni to`gri tushunishi , shifokor va hamshira saboqlarini to`liq qabul qilishi lozim.

Shu bilan birga , bunday suhbat bemorning ahvoliga hech ham yomon munosabatda ekannini, yotsirash yoki ziddiyat vujudga kelmaganini sezishi zarur. O`zora muloqat chog`ida bemorning oldin boshidan kechirgan kasalliklariga ham katta ahamiyat berish zarur. Kasallik xususiyatalridan qattiy nazar , bemor uchun xastalik bu baxtsizlik va azob uqubattir . Shu bilan birga talabalar bemor bilan gaplashishda o`ta ehtiyotkor bo`lishi zarur; xasta odam talabaning gaplarini butunlay boshqacha tushunishi mumkin , bu esa bemorning aaxvoliga yomon tasir qiladi. Shu bilan birga talaba –shifokor ning avvalo ,tashqi qiyofasi va orastaligi bilan ajralib turishi zarur. To`zalik va sarishtalik kasallikning oldini olishning birinchi yo`li . Shunday ekan patsient bilan muloqatda qoydalarga amal qilish zarur. Patsientlarning xarakteri va ruhiy holati ular bilan muloqat qilishda asosiy e`tiborga olinadigan jihat hisoblanadi. Shaxs xarakterini 10 tipga ajratish mumkin ; Namoyishkor shaxs, qotma,rasmiyatchi, distimik, xavotirli .. v.h larga bo`linadi

Temperament odamning tevarak –atrofdagi voqealarga munosabati va hissiyotining ayrim xususiyatlarini belgilap beradi. Temperament ong , xotira , aql –zakovat va qobilyatlarni aks ettirmaydi. Emotsianal hissiyotlarga tez beriladigan bemor lar bilan ishlash ta juda extiyotkorlik zarur. Ruhiy siqilgan va ma`yuslik bor bemorlarga alohida e`tabor berib davolash kerak boladi. Chunki xodimlar ning keskin oxanda gapirishi, va qovog`I soliq holda yurishi tashvishli kechinmalari vujudga kelishiga sabab boladi. Patsient bilan muloqatning verbal va noverbal turlari bor . Bemor bilan munosabatda so`z orqali (verbal) va so`zsiz (noverbal) muloqoq ko`nikmalari mavjud . Suhbatdosh bilan muloqat quyidagi olchamlarda yuz beradi. Bir tarafdan muloqatda verbal nutq rejasi;suhbatdoshlar bir birlariga aytmoqchi bo`lgan so`zlar; 2 tarafdan esa inson be ixtiyor o`zining harakatlari bilan suhbatdoshiga bo`lgan chin munosabati , kayfiyati, emotsianal holatini bildirishi mumkin .Imo –ishoralar mimika ,intonatsiyalar muloqatning eng asosiy qismidir .

Verbal muloqat elementlari ;Nutq – fikrimiz , bilimimiz munosabatlarimiz so`z orqali ifodalashimizdir . So`z -bu qurol , So`z –bu tig` , so`z bu malham va bizning madaniyatimizdir . Bemor bilan shifokor muloqati ikki doirada kechadi; 1) tashqi doira , shifokorning bemor bilan muloqatga tayorlanishi ,2) ichki doira ,bemor shaxsini , uning kasallik sabablarini belgilovchi dalillar zanjiri kiradi. Noverbal muloqatga asosan xatti- xarakatlar , imo- ishoralar , tana vaziyatlari , mimika bilan yuzaga keladi. Shifokor oz hatti harakatlarini doimo nazorat qila olishi kerak . Mimika orqali inson qanday his tuyg`ularini his qilayotkanligini anglash mumkin . Patsient bilan doimo ochiq chehra bilan samarali muolajaga garovdir . Shuning uchun ham muloqat juda muhim hisoblanadi ,bunda shifokorlar ham jismonan ,ham ruhan bemorga tibbiy va psiholagik yordam berishadi.