Reja: Bank tavakkalchiligi klassifikatsiyasi va tavsifi

Bank tavakkalchiligi va uni boshqarish
Reja:

1. 
   Bank tavakkalchiligi klassifikatsiyasi va tavsifi
   
2. 
   Kredit riski va unga ta’sir qiluvchi omillar
   
3. 
   Bank balansi tahlili va uni bank risklarini pasaytirishga ta'siri
   
4. 
   O'zbekiston Respublikasi tijorat banklarida risklami boshqarish muammolari va istiqbollari
   
5. 
   Valyuta risklari va ularni xedjinglash
   

Bank tavakkalchiligi klassifikatsiyasi va tavsifi

Risk - bu malum maqsadni kuzlagan holda olib borilaetgan faoliyat natijasiga bo‘lgan ishonchsizlik, ba'zan qoniqarsiz tugashi natijasidagi yuqotishlardan iboratdir. Risklar bank faoliyatida o'lchash mumkin bo'lgan ko'rsatgichdir va ular doim bankning bajaractgan operatsiyalardan olgan zarariga, yo'qotgan daromadiga teng bo'ladi. Risk va foydalilik o'rtasidagi bog'liqlikga etibor beradigan bo'lsak, bank operatsiyalarining risklilik darajasi ortgan sayin uning foydaliligi ham ortib boradi va aksincha riski kam jarayonlar o'z navbatida kam daromad beruvchi operatsiyalar hisoblanadi.
Tijorat banklari o'z faoliyatlari bilan bog'liq bo'lgan risklami boshqalaiga nisbatan ko'proq o'rganishlari talab etiladi. Chunki Tijorat banklari o'z faoliyati bilan bir tomondan o'z aksiyadorlari oldida javobgar bo'lsalar, ikkinchi tomondan o'z mablag'larini ishonib topshirgan va bank xizmatlaridan foydalanayotgan mijozlar oldida majburiyatga egadirlar.
Quyidagi jadvalda (jadval 5) operatsiyalar o'tkazganda paydo bo'ladigan xavf -xatar nuqtai nazaridan bank mahsulotlari xilma-xilligi ko'rsatilgan. Siyosiy risklar - bo'lar korxonalar va xo'jaliklar faoliyatiga siyosiy ahvoldagi o'zgarishlar ta’siridir, Bunga chegaralaming bekilishi, boshqa davlatlarga mahsulot xom ashyo olib chiqish taqiqlanishi. Boshqa davlatlardan mahsulot, xom ashyo olib kirilishning taqiqlanishi. Siyosiy stabillik natijasida mamlakatimiz bilan bog'liq siyosiy riskni kamaytirmoqda. Natijada bugungi kunga kelib respublikamizda chet el kapitali ishtirokidagi korxonalar soni kundan-kunga ortib bormoqda. Iqtisodiy risklar - bo'lar Mamlakat yoki bankning iqtisodiy ahvolidagi salbiy o'zgarishlar oqibatida yuzaga keladigan risklardir. Eng kup tarqalgan iqtisodiy risk turiga balanslanmagan likvidlik riski kiradi, ya'ni majburiyatlar bo'yicha to'lovlarni o'z vaqtida bajara olmaslik. Tarmoq riski - ma'lum bir tarmoqning iqtisodiy-moliyaviy faoliyatidagi boshqa tarmoqlarga nisbatan o'zgarib turish darajasi bilan to'g'ridan to'g'ri bog'liqdir.
Tarmoq riskini boshqarishda quyidagilami etiborga olish kerak bo'ladi:

• 
  Alternativ tarmoqlar faoliyati qay darajada. Tarmoqlar natijalari o'rtasidagifarq va sabablari.
  
• 
  Yaxshi faoliyat ko'rsatib kelayitgan tarmoqda keskin o'zgarishlar bor bo'lsa, sababinimadan iborat.
  
• 
  Bank mablag'idan foydalanmokchi bo'lgan korxonaning moliyaviy natijasi bilan o'ztarmogi ichidagi o'xshash korxonalar moliyaviy natijalari o'rtasidagi farq.
  

Foiz riski. Banklar o'z faoliyatlari davomida doimo operatsiyalar riski bilan bogMiq bo'lgan foiz riskiga duch keladilar.
Foiz riski- bu foiz stavkalaridagi uzgarishlaming foyda va operatsion xarajatlar o'rtasidagi farqqa ta'siriga aytiladi.