Reja: Fransiyada Birinchi imperiya

Farg’ona viloyati Bag’dod tumani XTB 11-umumta’lim maktabi tarix fani o’qituvchisi Mamadumarova Muhayyoxonning “Fransiyada Birinchi imperiya va uning halokati” mavzusida tayyorlagan

TAQDIMOTI
REJA:

• Fransiyada Birinchi imperiya.
• Istilochilik urushlari.
• Imperiyaning zaiflashuvi
• Fransiya – Rossiya o’rtasidagi 1812-yilgi urush
• Imperiyaning qulashi
• Burbonlar sulolasi hokimiyatining tiklanishi
• Vaterloo jangi
• Vena kongressi
• Muqaddas ittifoq.

Fransiyada Birinchi imperiya.

• 1799-yilgi davlat to’ntarishidan so’ng Napoleon Bonapart o’zini Fransiyaning umrbod konsuli deb e’lon qildi. 1804-yilda u Senatdan o’zini "Fransuzlar imperatori Napoleon I" deb e'lon qilinishini talab etdi.

• Shu tariqa Fransiyada monarxiya qayta tiklandi.
• Bu monarxiya yirik burjuaziyaga, qo’shin va davlat amaldorlariga tayanuvchi xarbiy monarxiya edi.

Istilochilik urushlari

N. Bonapart katta istilochilik urushlari olib bordi.
Avstriya poytaxti Vena va Prussiya poytaxti Berlin ishg’ol etildi.
Buyuk Britaniyaga nisbatan qit'a qamali e'lon qilinganligi haqidagi dekretni imzoladi.
Rossiya 1807-yilda Napoleon bilan tinchlik xamda ittifoq to’g’risida shartnoma imzolashga majbur bo’ldi.
Bu shartnoma tarixga "Tilzit shartnomasi" nomi bilan kirdi

Imperiyaning zaiflashuvi

Buyuk Britaniya xarbiy flotining g’oyatda qudratliligi Napoleonga qit'a qamali siyosatidan ko’zlangan maqsadiga erishish imkonini bermadi.
Rossiya Qit'a qamali siyosatiga qo’shilgan bo’lsa-da, amalda shartnomani bajarmadi
AQSh kemalarida o’z tovarlarini Buyuk Britaniyaga yuborishni davom ettirdi.
Fransiya axolisi xam uzluksiz urushlardan charchadi
Bosib olingan mamlakatlarda bosqinchilarga qarshi milliy ozodlik kurashi kuchaydi.
Rossiya-Fransiya o’rtasidagi
1812-yil urushi.
1812-yilning 24-iyunida Napoleon armiyasi Rossiyaga xujum boshladi.
Rossiya tarixida bu urush “Vatan urushi” nomi bilan kirgan.
1812-yilning 7-sentabrida Moskva yaqinidagi Borodino qishlog’ida bo’lib o’tdi.
Rus qo’mondoni M. J. Kutuzov va rus qo’shini matonati va qish fransuz qo’shinini yengdi.
Oqibatda Napaleonning "Buyuk qo’shin"i buyuk talofatdan so’ng o’zini qayta tiklab ololmadi.

Imperiyaning qulashi

Xalqlar jangi
Rossiya
Buyuk Britaniya
Prussiya
Avstriya

1813-yil oktabrda Leypsig ostonasida bo’lib o’tdi.

• 1813-yil oktabrda Leypsig ostonasida bo’lib o’tdi.
• 1814-yilda ittifoqchi davlatlar armiyasi Parij shaxriga kirib keldi.
• Napoleon taxtdan voz kechishga majbur bo’ldi.
• Ittifoqchilar uni Elba oroliga surgun qildilar. Shu tariqa imperiya quladi.

Burbonlar sulolasining tiklanishi
Inqilob yillari qatl etilgan qirol Lyudovik XVI ning ukasi Lyudovik XVIII Senatning qarori bilan taxtga o’tqazildi
Qirol konstitutsiya e'lon qilishga majbur bo’ldi.
Ittifoqchilar Fransiya bilan sulx shartnomasini imzoladilar.
Fransiya Napoleon davrida bosib olgan barcha xududlardan maxrum etildi

Vaterloo jangi

• Lyudovik XVIII ning Napoleonga qarshi yuborgan 30 ming kishilik qo’shin xam Napoleon tomoniga o’tib ketdi.

Napoleon 1815-yilning mart oyida Elbadan Fransiyaning janubiga yetib keldi.

• Biroq u bu safar xokimiyatni atigi 100 kun egallab turdi, xolos.

Napoleon 20-mart kuni Parij shaxrini egallab, yana imperatorlik taxtiga o’tirdi.

• Napaleon Bonapart Muqaddas Yelena oroliga surgun qilindi.

Vaterloo jangi 1815-yil 18-iyun

Vena kongressi. 1814-yil

Buyuk Britaniya
Avstriya
Prussiya
Rossiya
Ispaniya
Shvetsiya
Portugaliya
Fransiya

Buyuk Britaniya

• 300 dan ortiq mayda davlatlarga bo’linib ketgan Germaniya o’rnida 39 ta davlatdan iborat Germaniya ittifoqi tuzildi.
• Bu ittifoqqa Avstriyaning yetakchi roli e'tirof etildi.

Malta, Seylon orollariga, Afrikaning janubidagi Kap yeriga ega bo’lib olgan.

Reyn viloyati, Vestfaliya Prussiyaga qo’shib berildi.
Polshaning g’arbiy yerlari ham Prussiya mulki deb tan olindi.
Rossiya Polshaning katta qismiga ega bo’ldi
Fransiya
700 mln frank oltin hisobida kontributsiya to’laydigan bo’ldi
Ikkinchi darajali davlat maqomiga tushib qoldi.
Kontributsiya to’langunicha shimoliy qismi ittifoqchilar tasarrufida qoldirildi.
Kontributsiya - urushdagi yerkazilgan zarar o’rnini qoplash uchun mag’lub davlat to’laydigan tovon.

"Muqaddas Ittifoq"

Rossiya
Avstriya
Prussiya

Unutilmas sanalarni eslaymiz.

• 1804-yil………………..
• 1806-yil………………..
• 1812-yil………………..
• 1814-yil………….….....
• 1815-yil……………......
• 1821-yil.……………….

E’tiboringiz uchun rahmat!!!

• E’tiboringiz uchun rahmat!!!