Sabablari Nima uchun shok holati paydo bo'ladi?


Download 63.02 Kb.
bet1/7
Sana03.02.2023
Hajmi63.02 Kb.
#1151753
  1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
shok


Shok so’zi tibbiyot sohasida va jamoatchilikda keng qo’llaniladi. Bu mashhur masalan, yomon yangiliklarni qabul qilish kabi stressli vaziyatlarga duch kelganda paydo bo’ladigan kuchli hissiy reaksiyani aniqlash uchun ishlatiladi.
Bunday holda, zarba qonda kislorodning yo'qolishini anglatadi, natijada yurak urish tezligi, chalkashlik yoki charchoq kuchayadi.
Shok - bu shoshilinch tibbiy shikastlanish, bu jiddiy shikast etkazishi va hatto o'limga olib kelishi mumkin. Shuning uchun uni darhol davolash kerak.
Sabablari Nima uchun shok holati paydo bo'ladi?
Shuni ta'kidlash kerakki, hujayralar uchun kislorod va glyukoza bo'lishi juda muhimdir. Bu ularga energiya ishlab chiqarish va o'z ishlarini to'g'ri bajarishlariga imkon beradi.
Kislorod tanaga o'pka orqali kiradi. Ulardan kislorod qonga etib boradi. Xususan, u gemoglobin molekulalari bilan bog'lanib, qizil qon hujayralarida saqlanadi. Qizil qon hujayralari yurak urishi tufayli butun vujudga tarqalib, hujayralar va to'qimalarga kislorod tashiydi.
Ammo hujayralarda kislorod bo’lmasa, ular aerob metobolizm (kislorod bilan) o’rniga, anaerob metobolizmdan (kislorodsiz) foydalanadilar. Ushbu metobolizm qo’shimcha mahsulot sifatida sut kislotasini hosil qiladi.
Bu qondagi kislota-ishqor muvozanatining o'zgarishiga olib keladi. Ya'ni, u kislotali bo'lib, qon tomirlariga ta'sir qiladigan toksinlarni chiqarishni boshlaydi.
Va nihoyat, anaerob metabolizm hujayralarni o'lishiga olib keladi, bu esa turli to'qimalar va organlarga zarar etkazadi.
Bosqichlar
Shokning ma'lum uchta bosqichi bor, ularning har biri har xil alomatlarga ega.
I bosqich
I bosqichda (progressiv bo'lmagan holda) tanada kam qon oqimi aniqlanadi va unga qarshi turish uchun ba'zi mexanizmlar harakatga keltiriladi.
Shunday qilib, yurak tezroq uradi, qon tomirlari diametrini pasaytiradi va buyrak suyuqlikni ushlab turishga harakat qiladi. Ushbu bosqichda shok juda ko'p alomatlarga ega emas va tezkor davolanish uni to'xtatishi mumkin.
II bosqich
II bosqichda (progressiv) yuqoridagi mexanizmlar ishlamay qoladi va aniqlanadigan alomatlar namoyon bo'la boshlaydi. Masalan, bemorda kislorod etishmovchiligi chalkashib keta boshlaydi.
III bosqich
III bosqichda (qaytarib bo'lmaydigan) past bosim to'qima va organlarga ta'sir qiladi, yurak buzila boshlaydi va buyraklar qulaydi. Ushbu bosqichda o'limga olib kelishi mumkin bo'lgan jiddiy zarar etkaziladi.
Shok belgilari
Shokning eng keng tarqalgan belgilari:
- past qon bosimi.
- Sovuq va siqilgan teri. Qo'llar va oyoqlar xira yoki mavimsi rangga ega bo'lishi mumkin.
- ta'sirlangan odam tez va qiyinchilik bilan nafas olishi mumkin.
- yurak urishining tezlashishi.
- ko'ngil aynish.
- qusish
- siydik miqdorini kamaytirish.
- charchoq.
- kengaygan o'quvchilar.
- quruq og'iz.
- bosh aylanishi
- tashvish.
- tirnash xususiyati.
- chalkashlik va uyquchanlik.
- O'zgargan ruhiy holat, hushyorlikni kamaytiradi. Bu ongni yo'qotishga o'tishi mumkin.

Download 63.02 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling