Seziw organlari fiziologiyasi. Reje
Download 34.25 Kb. Pdf ko'rish
|
- Bu sahifa navigatsiya:
- Tayanısh tu’sinikler
|
Seziw organlari fiziologiyasi. Reje: 1. Seziw organlari (analizatorlar) fiziologiyasi. 2. Seziw organlariniń fiziologiyalıq áhmiyeti. İ.P.Pavlovtiń analizator haqqindag’i ta`limati. 3. Retseptorlar klassifikatsiyasi. Retseptorlardan qozg`aliwdiń payda boliwi mexanizmleri. 4. Seziw organlari organizmniń ishki hám sırtqi ortalıq haqqinda maǵlıwmat beriwshi derek ekenligi. İnformatsiyanıń jetkerip beriliwi, qayta isleniwi, saqlanıw mexanizmleri. 5. Sensor sistemalaridiń háreketler basqariliwindag’ı áhmiyeti. Tayanısh tu’sinikler: informatsiya, qabıllaw, sensorlıq sistemalar, ko’riw, esitiw, akkomodatsiya, alıstan h’a’m jaqınnan ko’riwshilik, jaqtılıq, ren’ler, ishki qulaq, ko’z h’a’m qulaqtın’ du’zilisi. Bizdi korshag’an ortalıqtın’ xarkıylı tasirlerin biz arnawlı seziu organları arkalı kabıllaymız h’a’m olarga analiz jasaymız. Sonlıqtan seziu organlarının’ tiykargı xızmeti bizdi korshag’an ortalıqtın’ jag’dayın olardın’ ozgerisine h’a’m bizin organizmimizdin’ ozinde bolıp atırgan ozgerisler tuwralı xabardı bizin bas miyimizge jetkerip beriu bolıp tabıladı. Organizmnin’ kuramalasıp rawajlanıu dawamında onda arnawlı seziushi kletkalardın’ jıynılgan orınları payda boladı. Bunday orınlarga nerv kletkaları koplep toplanıp olar retseptorlar degen at algan. Bul retseptorlardın’ orayga umtılıushı nerv jolı bolıpol bas miyi menen baylanısıp bas miyinin’ arnawlı orınlarında xar kıylı retseptorlardan kelip tusken nerv impulsların kabıllawshı orınlar payda bolgan. Sırtqı tasirlerdi seziu ushın birinshiden retseptor, ekinshiden orayga umtılıushı nerv jolı ushinshiden bas miyi h’a’m yarım sharlar kabıg’ı normal xızmet etiui kerek. Bul ush sistemanı İ.P.Pavlov analizatorlar dep atadı h’a’m olardın’ bir-biri menen baylanıslı turde jumıs isleytugınlıg’ınatap korsetti. Analizatorlar xazirgi waqıtta bir neshe gruppalarga bo’linedi. 1. Koriu. 2. Esitiw. 3. Xareket analizatorı. 4. Vestebulyarlıq analizator. 5. İyis seziw analizatorı. 6. Da’m seziw analizatorı. 7. Qabıllaw analizatorı (vospriyatie) Bul analizatorlardın’ xar biri ozinin’ atkaratugın xızmetlerine iye. Birak olardın’ barlıg’ına xarakterli narse olardın 1. retseptorlardan 2. o’tkeriushi nerv jolınan 3. miy bo’limi h’a’m miy kabıg’ı bo’liminen turatugınlıg’ı Sonlıqtan organlarının’ yamasa analizatorlardın’ atkaratugın xızmetlerin h’a’m olardın’ jas ozgesheligine baylanıslı ayırmashılıg’ın biliu xar bir pedagigtın’tiykargı uazıypalarının’ biri bolıp esaplanadı. Organizmnin’ sensorlıq sistemaları. Bas miyi ulken yarım sharları kabıg’ına organizmnin’ barlıq retseptorlarının’ nerv impulsı kelip tusedi. Bul impulslerdı ulken yarım sharlar kabıg’ına jetkerip beriushi stantsiya xızmetin talanus h’a’m og’an jakın jaylaskan afferentlii nerv jolının’ bo’limleri atkaradı. Ulken yarım sharlar kabıg’ının’ afferentnli nerv jolının’ impulsleri kelip tusiushi bo’limin İ.P.Pavlov analizatorlardın’ oraylıq bo’limleri dep ataydı. Analizatordın’ oraylıq bo’limleri yamasa (korkovoe predstavitelstvo) bir-birine jakın jaylaskan. Miy kabıg’ının’ oraylıq analizatorlar jaylaskan bo’limleri ulken yarım sharlar bo’liminin’ sensorlıq zonaları degen at algan. Sensorlıq zonalarga koriu, esitiw, dam seziu, iyis seziu, retseptorlanınan impulslar kelip tusedi h’a’m olar bas miyinin’ ulken yarım sharlar kabıg’ının’ usı bo’liminde analizlenedi. Download 34.25 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|