Sifat so’z turkumi mehribon va rahmli Alloh nomi ila!


Download 0.71 Mb.
Pdf ko'rish
bet1/4
Sana18.01.2023
Hajmi0.71 Mb.
#1098796
  1   2   3   4
Bog'liq
SIFAT SO\'Z TURKUMI HAMID QURBONBOYEV



 
 
SIFAT SO’Z TURKUMI
  
Mehribon va rahmli Alloh nomi ila!  
 Sifat –otning belgisini bildiradi . Ha ,otning belgisini bildiradi ,belgini 
emas ,aynan,otning belgisini bildiradi . Morfologiyada belgini 
bildiradigan asosan 2 ta
so’z turkumi bor . Sifat –otning belgisini bildiradi .
Ravish –fe’lning belgisini bildiradi .
Sifat va ravishning o’xshash tomoni nima ? 
Qanday ? –degan so’roq har ikkalasida ham bor . 
Demak ,boshlang’ich sinf o’qituvchilarimiz o’rgatishganidek qanday ?-
so’rog’iga javob bo’lgan hamma so’zlar ham Sifat emas ekan .
qizil-qanday ? 
astoydil –qanday ? 
Sifat va ravishning farqli jihati : sifat har doim otga bog’lanadi ; ravish 
ko’proq fe’lga bog’lanadi .
Qizil gul ( otga bog’lanyapti )
Astoydil ishladi ( fe’lga bog’lanyapti )
Yana sifatdosh va ravishdosh degan fe’lning bolalari ham bor . Ular ham 
qanday? –so’rog’iga javob bo’lib belgini bildiradi . Bular haqida fe’l 
mavzusida batafsil to’xtalamiz
 Sifatning asosan 6 ta ma’no turi bor .  


Rang tus- oq, qizil 
( Rang-barang , rang-ruxsor , rang-ro’y , rang-qut –degan so’zlar ham 
bor )
Rang so’zi ham shakldosh so’z :
Rang I-bo’yash uchun ishlatiladigan modda ; 
Rang II-qiyoqqa o’xshash yovvoyi o’simlik ; 
Rang II-unvon ,rutba darajasi , Birinchi rang kapitani


2 Maza ta’m –yoqimli his tuyg’u ,totib yoki yalab ko’rib bilinadigan 
xususiyat ,maza-tot sezuvchi azolarga ta’siridan uyg’onadigan tuyg’u . 
Achichiq ta’m ,shirin ta’m
3. Hid- xushbo’y, badbo’y, qo’lansa. 
Har bir narsa va moddaning kishilarning is bilish sezgilariga ta’sir 
etadigan xossasi , bo’y , is . Hidi bor narsa .Yoqimli hid,yoqimisz hid . 
Kabob hidi ,handalak hidi ,zira hidi ,piyoz dog’ hidi .Har gulning hidi 
boshqa ( maqol )
4. Hajm o’lchovi- keng, tor, uzun, katta, og’r. 


Miqdor ,o’lchov ,shakl . Biror jismning bo’y en va balandligi jihatidan 
katta kichikligi , 
5 Makon –zamon ( Paytning p’ringa yoki vaqtga ko’ra munosabatini 
bildiruvchi) – yozgi, qishki, ichki, bahorgi, devoniy. 
6. Xususiyat - kamtarin, mug’ombir, sodda, sho’x. 
O’ziga xoslik ,alohidalik ,ayrimlik ,biror narsa yoki kimsaning o’ziga xos 
,boshqalardan ajralib turadigan tomoni ,o’ziga xos belgisi ,xarakterli 
xususiyat . O’zbek tilining o’ziga xos xususiyatllari .


Testlarda asoson insonga xos xarakter xususiyatlari beriladi : 
Kamtar ,odobli , sho’x ,takabbur ,mannam ,qizg’anchiq, saxiy . 
Bundan tashaqari holat sifatlari ham bor : yangi ,eski
Hamid Qurbonboyev

Download 0.71 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling