Tek boyutta yayınan harmonik ses dalgasının genel formu: Tek boyutta yayınan harmonik ses dalgasının genel formu

Tek boyutta yayınan harmonik ses dalgasının genel formu:

• Tek boyutta yayınan harmonik ses dalgasının genel formu:

Kanal içinde ses yayınımı kanalın sınır koşulları ile belirlenir.

• Kanal içinde ses yayınımı kanalın sınır koşulları ile belirlenir.

Kanal içinde ses yayınımı süreksizliğe uğradığında (bir sınır koşulu) sesin bir kısmı geri yansır, bir kısmı ise iletilir.

• Kanal içinde ses yayınımı süreksizliğe uğradığında (bir sınır koşulu) sesin bir kısmı geri yansır, bir kısmı ise iletilir.

Boru içerisindeki dalga, bir sınırda iki süreklilik koşulunu sağlamalıdır:

• Boru içerisindeki dalga, bir sınırda iki süreklilik koşulunu sağlamalıdır:

Enerji Tüketen Susturucular (Dissipative Mufflers):

• Enerji Tüketen Susturucular (Dissipative Mufflers):

Yansıtıcı (Reflective Mufflers):

• Yansıtıcı (Reflective Mufflers):

• Bu susturucularda ses dalgası, alan süreksizliklerinden yansıyarak ses azaltımı sağlanmaya çalışılır.

• Farklı çaplardaki borular bir araya getirilerek sınır koşullarında empedans uyumsuzluğu (impedance mismatch) oluşturularak giden dalganın geriye yansıması sağlanır.

• Pratikte ise hiçbir susturucu tam olarak yansıtıcı ve enerji tüketen tipte değildir.

Helmholtz Rezonatörü

• Helmholtz Rezonatörü

Susturucunun akustik performansları genellikle şu parametrelerle belirlenir:

• Susturucunun akustik performansları genellikle şu parametrelerle belirlenir:

• Eklenti Kaybı (Insertion Loss) (IL):

• Gürültü Azaltımı (Noise Reduction) (NR)

• İletim Kaybı (Transmission Loss) (TL)

1. Eklenti Kaybı (IL):

• 1. Eklenti Kaybı (IL):

• Aynı bağıl konumdan ölçülen susturulmamış ve susturulmuş kaynağın ses düzeyleri arasındaki dB cinsinden ses basınç farkıdır.

Eklenti kaybı susturucuların performansını doğru olarak gösteren en önemli parametredir.

• Eklenti kaybı susturucuların performansını doğru olarak gösteren en önemli parametredir.

• Bu parametrenin analitik olarak bulunması sırasında kaynak empedansının belirlenmesi gerekmektedir.

• Bu işlem için özel mikrofonlar ve ivmemetreler gereklidir. Bu nedenle bu parametrenin analitik olarak belirlenmesi oldukça zordur.

• Karakteri, kaynağa + boru sistemine + susturucunun özelliğine bağlıdır.

Susturucuların akustik performans parametreleri, deneysel ve analitik olarak hesaplanabilir:

• Susturucuların akustik performans parametreleri, deneysel ve analitik olarak hesaplanabilir:

• 1) Analitik olarak (Basit sistemler için)

• Sınırda basınç ve kütle akış hızı sürekliliği ile (NR,TL)

• Analitik transfer matris yöntemi ile (IL, NR, TL)

• 2) Deneysel olarak (Daha karmaşık sistemler için)

• Maksimum basınç / şiddet ölçümleri ile (IL, NR)

• b) Deneysel transfer matris yöntemi ile (Genellikle TL için özel olarak iki farklı yöntem kullanılır: a) İki yük yöntemi, b) İki kaynak yöntemi)

Şekilde görülen bir genişleme odası sistemi için a) Gürültü azaltımı (NR) ve b) İletim kaybı (TL) parametrelerini sınırda basınç-kütle akış hızı sürekliliği denklemlerini kullanarak hesaplayınız.

• Şekilde görülen bir genişleme odası sistemi için a) Gürültü azaltımı (NR) ve b) İletim kaybı (TL) parametrelerini sınırda basınç-kütle akış hızı sürekliliği denklemlerini kullanarak hesaplayınız.

C) x=l’de kütle akış hızı sürekliliği:

• C) x=l’de kütle akış hızı sürekliliği:

C) x=l’de kütle akış hızı sürekliliği:

• C) x=l’de kütle akış hızı sürekliliği:

Susturucular, kendini oluşturan basit yapılara ayrıştırılabilir. Ayrıştırılan her bir yapı, bir transfer matrisi ile ifade edilir.

• Susturucular, kendini oluşturan basit yapılara ayrıştırılabilir. Ayrıştırılan her bir yapı, bir transfer matrisi ile ifade edilir.

• Daha sonra her bir transfer matrisi bir araya getirilerek tüm yapının transfer matrisi elde edilir.

Sabit kesitli bir boru için aşağıda verilen formda transfer matrisini oluşturunuz.

• Sabit kesitli bir boru için aşağıda verilen formda transfer matrisini oluşturunuz.

Laboratuvar çalışması-1:

• Laboratuvar çalışması-1:

• 4’er kişilik gruplar halinde, verilen susturucu sistemin

• NR değerlerini (direk ölçüm-maksimum basınç yöntemi ile) deneysel olarak elde ediniz.

• NR değerlerini analitik yöntemle (basınç eşitliği, kütle sürekliliği ile) kıyaslayınız.

• Rapor halinde 2 hafta içerisinde teslim ediniz.

• 1/3 octave bandı aralıklarında düzlemsel dalga sınır frekans değerine kadar analizler yapılacaktır.

• Gerekli Matlab programı laboratuvarda dağıtılacaktır.