Termoelektr termometr erkin úshlari temperaturasınıń ózgeriwin kompensatsiyalaw usılları

Termoelektr termometr erkin úshlari temperaturasınıń ózgeriwin kompensatsiyalaw usılları termojup suwıq jalǵamlari temperaturası ózgermeytuǵın bolǵandaǵana tuwrı ólshew múmkin. Biraq bul temperaturalar ózgermeytuǵın bolıp qola almaydı. Sol sebepli, termometrdiń suwıq jalǵamin ólshew ob'ektinen armanlaw temperaturanıń ózgermeytuǵın zonasına alıw kerek. Sol maqsetde arnawlı kompensatsion (uzaytırıwshı ) sımlardan paydalanıladı.
Joqarıda aytılǵanı sıyaqlı, termojup menen temperaturanı ólshewde termojuptiń erkin úshlarindegi temperaturanıń ózgeriwine qaray ońlaw kiritiledi. Sanaatda avtomatikalıq túrde ońlaw kirgiziw ushın kópir sxemalar qóllaniladi (1-súwret).
Kópir termojupǵa izbe-iz jalǵanadı. Onıń R1, R2, R3 qarsılıqları manganindan, R4 bolsa misdan islenedi. Rg qosımsha qarsılıq kópirge berilgen kernewdi jetkilikli dárejede támiyinlep beriw ushın hizmat etedi. Energiya ózgermeytuǵın toq dereginen alınǵanda onıń ózgeriwine qarab, kópirdi túrlishe dárejelengen termojuplar menen islewge retlew múmkin.

1 - súwret. Termojup erkin úshlariniń temperaturasın avtomatikalıq kompensatsiyalaw sxeması
Терможуфт компенсацион кўприккача термоэлектрод симлар билан уланади, кўприкдан ўлчаш асбобигача эса мис симлар уланади.
Терможуфт 2 эркин учларининг даражаланиш ҳароратида кўприк 1 мувозанат холатда бўлиб, кўприкнинг ab учларидаги потенциаллар айирмаси нолга тенг бўлади. Эркин учларининг ҳарорати ўзгариши билан бирга R4 қаршиликнинг қиймати ҳам ўзгаради, натижада кўприк мувозанати бузилади ва унинг аb учларидаги потенциаллар айирмаси ўзга-ради. Бу айирманинг қиймати эркин учларидаги ҳароратнинг ўзгариши сабабли пайдо бўлган ТЭЮК нинг тескари ишорали қийматига тенг бўлади.