Tizimli dasturlar deb Kompyuterning tizimli resurslari bilan aloqador dasturlar. Ularga Boshqaruvchi Xizmat ko‘rsatuvchi Amaliy dasturlar

DTPI TADBIRKORLIK VA BOSHQARUV FAKULTETI MATEMATIKA VA INFORMATIKA YO’NALISHI 1MI-2021 GURUH TALABASI XUDAYNAZAROV HOJIAKBARNING KOMPYUTER TAMINOTI FANIDAN TAYYORLAGAN 1-MUSTAQIL ISH

Mavzu: Fayllarga xizmat ko‘rsatuvchi dasturlar.
Reja:
1. Xizmat ko‘rsatuvchi dasturlar. Utilitalar.
2. Fayllarga xizmat ko‘rsatuvchi dasturlar.
3. Fayl menejerlari. Total Commander dasturi.
Kompyuter uchun mo‘ljallangan dasturlarga: Tizimli dasturlar va Amaliy dasturlar kiradi. Tizimli dasturlar deb Kompyuterning tizimli resurslari bilan aloqador dasturlar. Ularga 1.Boshqaruvchi 2.Xizmat ko‘rsatuvchi
Amaliy dasturlar deb Ma’lum bir soha vakillari ehtiyojini qondirishga mo‘ljallangan dasturlar. Tizimli dasturlar.
Boshqaruvchi :
• Tizim va foydalanuvchi o‘rtasidagi o‘zaro muloqot usulini ta’minlaydi;
• Tizimdagi mavjud resurslarni nazorat qiladi va boshqaradi;
Tizimda nosozlik yuzaga kelganda uning ish qobiliyatini avtomatik qayta tiklaydi.
Xizmat ko‘rsatuvchi (servis, utilita):
Kompyuter tizimli qurilmalari va OT parametrlarini o‘zgartirishlarda;
Fayl, papka, disk va shunga o‘xshash turli texnik va dasturiy obyektlar bilan ishlashda foydalanuvchiga imtiyozli yordam ko‘rsatadi.
Tizimni nazorat qiluvchi utilitalar
• Antiviruses
• Access controls
• Diagnostic programs
• Network utilities
• Registry cleaners
Axborot saqlovchi qurilmalarni boshqaradigan utilitalar
• Antiviruses
• Access controls
• Diagnostic programs
Axborot saqlovchi qurilmalarni boshqaradigan utilitalar
Turli maqsadlarga yo‘naltirilgan utilitalar
• Data generators
• Hex editors
• Installation utilities
• Patching utilities
• Screensavers
• Sort/Merge programs
Fayllarga xizmat ko‘rsatuvchi dasturlar
Arxivatorlar (Archivers)
• Konverterlar (Converters)
• Faylni qayta tiklash utilitalari (File recovery utilities)
• Fayllarni sinxronlash utilitalari (File synchronization utilities)
• Fayllarni taqqoslash utilitalari (File comparison utilities)
• Kriptografik (xeshlash, kodlash va shifrlash) dasturlar (Hashing, Encoder, Encryption)
• Faylni qismlarga ajratuvchi va birlashtiruvchi dasturlar (File Split & Merge)
• Fayl menejerlari (File Managers)
Fayl menejerlari. Total Commander dasturi.
Fayl menejeri deganda foydalanuvchiga fayl, papka va disklar bilan islashda qulay intefeysni taqdim etuvchi kompyuter dasturi tushuniladi
Windows uchun:
• Проводник (Windows Explorer)
• Total Commander
• FAR Manager
• FreeCommander
• Altap Salamander
Total Commander dasturi asosiy xususiyatlari
• Windows 95 va undan keying barcha versiyalarda ishlaydi;
• Ikki panelli interfeysga ega;
• Klavishli boshqarish imkoniyatini beradi;
• Drag&Drop texnologiyasini qo‘llab-quvvatlaydi;
• Piktogrammali ko‘rinishni va boshqarishni qo‘llab-quvvatlaydi;
• Fayl va papkalarni nusxalash, ko‘chirish, qayta nomlash, o‘chirish, qidirish va taqqoslash kabi amallarning kengaytirilgan rejimini taqdim etadi;