Vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot


Download 1.2 Mb.
Pdf ko'rish
bet1/5
Sana18.06.2023
Hajmi1.2 Mb.
#1587545
  1   2   3   4   5
Bog'liq
Abdullo



AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA 
KOMMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH 
VAZIRLIGI MUHAMMAD AL-XORAZMIY 
NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT 
TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI 
 
 
Telekomunikatsiya tarmoqlarini boshqarish 
fanidan
 
 
 
 
 
 
13-14-15-Laboratoriya ishi. 
 
 
 
 
 
 
 
Bajardi: Ergashxo’jayev Abdullo 
Tekshirdi: Abdullaev Ulug’bek 


13-Laboratoriya ishi 
DHCP xizmatini tashkil etish va sozlash 
Ishdan maqsad: DHCP xizmatini tashkil etish va sozlash bo„yicha amaliy 
ko„nikmalar hosil qilish. 
Nazariy qism 
TCP/IP protokoli to„plamidan foydalanadigan har bir kompyuter o„z IP 
manzilini bilishi kerak. Agar kompyuter sinfsiz manzilni ishlatsa yoki 
tarmoqostining a‟zosi bo„lsa, shuningdek, uning tarmoqosti maskasini 
bilishi 
kerak. Bugungi kunda aksariyat kompyuterlar ikkita ma‟lumotga muhtoj: 
boshqa 
tarmoqlar bilan bog„lanish uchun standart protokol manzili va manzillar 
o„rniga 
nomlardan foydalanish uchun serverining manzili. Boshqacha qilib 
aytganda, 
odatda to„rtta ma‟lumot kerak: 
Kompyuterning IP manzili; 
Kompyuterning tarmoqosti maskasi; 
Marshrutizatorning IP manzili; 
DNS serverining IP manzili. 
Ushbu to„rtta ma‟lumot konfiguratsiya faylida saqlanishi mumkin va 
yuklash jarayonida kompyuter tomonidan unga kirish mumkin. 
Dynamic Host Configuration Protocol (DHCP) - bu disksiz kompyuter yoki 
birinchi marta ishga tushirilgan kompyuter uchun to„rtta ma‟lumotni 
berish uchun 
yaratilgan mijoz-server protokoli. DHCP BOOTP ning vorisi hisoblanadi. 
BOOTP 
eskirgan deb hisoblansa ham, konfiguratsiya uchun BOOTP dan 
foydalanadigan 
ba‟zi tizimlar mavjud bo„lishi mumkin. Bootstrap Protocol (BOOTP) - bu 
DHCP 
ning dastlabki avlodidir. Bu RARP protokolining ikkita kamchiliklarini 
bartaraf 
etish uchun mo„ljallangan mijoz-server protokoli. Birinchidan, u mijoz-
server 
dasturi bo„lganligi sababli BOOTP serveri Internetning istalgan joyida 
bo„lishi 
mumkin. Ikkinchidan, yuqorida biz aytib o„tgan barcha ma‟lumotlarni, 
shu 


jumladan IP manzilni ham berishi mumkin. Yuqorida tavsiflangan to„rtta 
ma‟lumotni berish uchun, u RARP protokoli bo„yicha barcha cheklovlarni 
olib 
tashlaydi. BOOTP - bu statik konfiguratsiya protokoli. Mijoz o„z IP 
manzilini 
so„raganda, BOOTP serveri mijozning fizik manzili va uning IP manzili 
bilan mos 
keladigan jadvalga murojaat qiladi. Bu fizik manzil va mijozning IP manzili 
o„rtasidagi bog„lanish allaqachon mavjudligini anglatadi. Ulanish 
oldindan 
belgilanadi. 
Dinamik konfiguratsiya protokoli kerak bo„lgan ba‟zi holatlar mavjud. 
Masalan, xost bir fizik tarmoqdan boshqasiga o„tganda, uning fizik 
manzili 
o„zgaradi. Boshqa bir misol sifatida, xost vaqtincha IP manzilidan 
foydalanilishini 
xohlaydigan holatlar mavjud. BOOTP bu vaziyatlarni bajara olmaydi, 
chunki fizik 
va IP manzillar orasidagi bog„lanish statik va administrator tomonidan 
o„zgartirilmaguncha jadvalda saqlanadi. DHCP protokoli TCP/IP 
modelining 
amaliy sathi protokoli bo„lib, mijozga IP manzilini belgilash uchun 
ishlatiladi. Bu 
uning nomidan kelib chiqadi - Dynamic Host Configuration Protocol. IP 
manzil 
har bir mijozga, ya‟ni mahalliy (lokal) tarmoqdagi kompyuterga qo„lda 
belgilanishi 
mumkin. Ammo yirik tarmoqlarda bu juda ko„p mehnat talab qiladi, 
bundan 
tashqari, mahalliy tarmoq qanchalik katta bo„lsa, konfiguratsiya paytida 
xatolik 
ehtimoligi shunchalik yuqori bo„ladi. Shuning uchun DHCP protokoli IP 
manzillarni tayinlashni avtomatlashtirish uchun yaratilgan. DHCP ushbu 
kamchiliklarni bartaraf etish uchun ishlab chiqilgan. 
Protokol birinchi marta 1993 yilda RFC 1531da belgilangan, ammo 
tavsifga 
o„zgartirishlar kiritilgan. Bugungi kunga kelib, protokolni tartibga 
soluvchi asosiy 
hujjat RFC 2131 hisoblanadi. IP-konfiguratsiya jarayonini 
avtomatlashtirishdan 


tashqari, DHCP ulanish tekshiruvini va bir kichik tarmoqdan ikkinchisiga 
o„tishni 
soddalashtirishga imkon beradi, tizim ma‟muri uchun xabarnomalarni 
jurnallarda 
qoldiradi. 
DHCP mijozi va serveri bitta tarmoqda yoki turli tarmoqlarda bo„lishi 
mumkin. Amaliyotda juda keng tarqalgan bo„lmasa ham, ma‟mur mijoz 
va 
serverni 13.1- rasmda ko„rsatilganidek bir xil tarmoqga joylashtirishi 
mumkin. 13.1- rasm. Mijoz va server bir tarmoqda 
Amaliy sathning boshqa jarayonlarida bo„lgani kabi, mijoz bitta 
tarmoqda, 
server esa bir necha boshqa tarmoqlar bilan ajratilgan holda bo„lishi 
mumkin 
(13.2- rasm). 
13.2- rasm. Mijoz va server ikki turli xil tarmoqda 

Download 1.2 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling