Yoritish tizimida energiyani tejashning asosiy chora tadbirlari

Yoritish tizimida energiyani tejashning asosiy chora tadbirlari

M AISHIY ENERGIYANI TEJASH

REAJA

• Binolarni yoritishda energiya tejamkorligi
• Yoritish quvvatini ravon rostlash tizimining ishlash prinsipi
• Yoritishni avtomatik boshqarish tizimlarini ikkita asosiy sinflarga bo‘lish mumkin: lokal va markazlashgan. Binolarni yoritishning lokal tizimlari
• Yoritishning markazlashgan boshqarish tizim lari
• Galogen yoritgichlarni o‘rnatish usuli bo‘yicha,
• Elektr ro‘zg‘or asboblar va ulardan samarali foydalanish

Binolarni yoritishda energiya tejamkorligi

Hozirgi vaqtda dunyoda ishlab chiqarilayotgan energiyaning 40% va barcha energiya resurslarining 37% uy-joy va jam oat binolarida ishlatiladi. Binolar energiya iste’molining sezilarli ulushini (40-60%) yoritish tashkil etadi. Elektr energiya iste’molini kamaytirishning ikkita asosiy usuli mavjud: - yoritgichlaming nominal quvvatini pasaytirish; - yoritgichlardan foydalanish vaqtini kamaytirish. Yoritgichning nominal (o‘rnatilgan) quvvatini pasaytirish birinchi navbatda, kichik energiya iste’moli bilan kerakli oqimni beruvchi samaraliroq yorugMik manbalariga o ‘tishni bildiradi. Jamoat binolarida eng samarador yoritgichlami qo‘llash mumkin. Yoritgichlardan foydalanish vaqtni kam aytirish yoritish qurilmalarini zamonaviy boshqarish tuzilmalarini, rostlash va nazorat qilishni tatbiq etish bilan erishiladi. Rostlanuvchi lyuminestsentli yoritgichlami qo‘llash ularni pasaytirilgan (nominalga nisbatan) quvvatlarda ishlatish imkonini beradi. Bu shuni ko‘rsatadiki, yoritishning o ‘zgarmas o ‘rnatilgan quvvatida, haqiqiy iste’mol etilayotgan quvvat va energiya iste’moli pasayadi. Yoritish yuklamasini boshqarish ikkita asosiy usul bilan amalga oshiriladi: - barcha yoki bir qism yoritgichlami o ‘chirish bilan (diskret boshqarish); - yoritgichlaming quvvatini ravon o‘zgartirish (barcha uchun bir xil yoki yakka tartibda). Diskret boshqaruv tizimiga, birinchi navbatda, turli relelar (avtomatlar) va taymerlarni kiritish mumkin. Birinchilarininishlash prinsipi tashqi yoritilganlik datchiklari signali bo‘yicha yuklamani yoqish va o‘chirishga asoslangan. Ikkinchilari oldindan kiritilgan dastur bo‘yicha kecha-kunduz vaqtiga b o g ‘liq holda yoritish yuklamasini kommutatsiyalashni amalga oshiradi. Yoritishni diskret boshqarish tizimlariga bo‘lish datchiklari bilan jihozlangan avtomatlar kiradi. Ular binodagi yoritgichlami oxirgi inson chiqib ketganidan keyin m a’lum vaqtdan so‘ng o ‘chiradilar. Bu diskret boshqarishning eng iqtisodiy turidir, lekin bunda tez-tez yoqish va o‘chirish hisobiga lampalaming xizmat ko‘rsatish muddati qisqarishi mumkin.g