=> bo`linadi; 5678


Download 0.72 Mb.
bet2/3
Sana25.03.2023
Hajmi0.72 Mb.
#1294475
1   2   3
Bog'liq
2.BO`LINISH BELGILARI

3 ga ham, 5 ga ham bo`linadigan sonlar 15 ga bo`linadi.
Masalan, 1) 7530, a) oxirgi raqami 0 => 5 ga bo`linadi,
b) 7+5+3+0=15, 15:3=5 => 3 ga bo`linadi.
Demak, 7530 soni 15 ga bo`linadi.

2) 2341, oxirgi raqami 1 => 5 ga bo`linmaydi.


Demak, 2341 soni son 15 ham bo`linmaydi.


Topshiriq: 15 ga bo`linadigan ikkita to`rt xonali son yozing va bo`linish belgisi orqali
bo`linishini ko`rsating.
16 ga bo`linish belgisi


Sonning oxirgi to`rtta raqamidan tuzilgan son 16 ga bo`linsa, yoki oxirgi to`rtta raqami 0 bo`lsa, bu son 16 ga bo`linadi.
Masalan, 1) 50000, 0000 => bo`linadi,
2) 12560, 2560:16=160 => bo`linadi,
3) 45016, 5016:16 => bo`linmaydi.


Topshiriq: 16 ga bo`linadigan ikkita besh xonali son yozing va bo`linish belgisi
yordamida bo`linishini ko`rsating.
17 ga bo`linish belgisi


Sondagi o`nlar sonidan birlar xonasidagi son beshlangani ayirmasining moduli 17 ga bo`linsa, yoki 0 bo`lsa, bu son 17 ga bo`linadi.
Masalan, 1) 221, 22–1∙ 5=17 => bo`linadi;

2) 2091,

20915=204,

20–45=0 => bo`linadi;

3) 5436,

54365=513,

51–35=36 => bo`linmaydi.

Topshiriq: 17 ga bo`linadigan ikkita to`rt xonali son yozing va bo`linish belgisi orqali
bo`linishini ko`rsating.
18 ga bo`linish belgisi


2 ga ham, 9 ga ham bo`linadigan sonlar 18 ga bo`linadi.
Masalan, 1) 1278, a) oxirgi raqami 8 => 2 ga bo`linadi,
b) 1+2+7+8=18, 18:9=2 => 9 ga bo`linadi.
Demak, 1278 soni 18 ga bo`linadi.

2) 3540, a) oxirgi raqami 0 => 2 ga bo`linadi,


b) 3+5+4+0=12, 12:9 => 9 ga bo`linmaydi.
Demak, 3540 soni 18 ga bo`linmaydi.


Topshiriq: 18 ga bo`linadigan ikkita to`rt xonali son yozing va bo`linish belgisi orqali
bo`linishini ko`rsating.
.


19 ga bo`linish belgisi


Sondagi o`nlar soni bilan birlar xonasidagi son ikkilanganining yig`indisi 19 ga bo`linsa, bu son 19 ga bo`linadi.
Masalan, 1) 247, 24+7∙2=38, 38:19=2 => bo`linadi;

2) 4864,

486+42=494,

49+42=57,

57:19=3 => bo`linadi;

3) 5467,

546+72=560,

56+02=56,

56:19 => bo`linmaydi.

Topshiriq: 19 ga bo`linadigan ikkita to`rt xonali son yozing va bo`linish belgisi orqali
bo`linishini ko`rsating.


20 ga bo`linish belgisi


4 ga ham, 5 ga ham bo`linadigan sonlar 20 ga bo`linadi.
Masalan, 1) 2380, a) oxirgi raqami 0 => 5 ga bo`linadi,
b) 80:4=20 => 4 ga bo`linadi. Demak, 2380 soni 20 ga bo`linadi

2) 5610, a) oxirgi raqami 0 => 5 ga bo`linadi,


b) 10:4 => 4 ga bo`linmaydi. Demak, 5610 soni 20 ga bo`linmaydi.


Topshiriq: 20 ga bo`linadigan ikkita to`rt xonali son yozing va bo`linish belgisi orqali
bo`linishini ko`rsating.


21 ga bo`linish belgisi


3 ga ham, 7 ga ham bo`linadigan sonlar 21 ga bo`linadi.
Masalan, 1) 1008, a) 1+0+0+8=9, 9:3=3 => 3 ga bo`linadi,
b) 100–8 2=84, 84:7=12 => 7 ga bo`linadi.
Demak, 1008 soni 21 ga bo`linadi.

2) 5678, 5+6+7+8=26, 26:3 => 3 ga bo`linmaydi.


Demak, 5678 soni 21 ga bo`linmaydi.


Topshiriq: 21 ga bo`linadigan ikkita to`rt xonali son yozing va bo`linish belgisi orqali
bo`linishini ko`rsating.


22 ga bo`linish belgisi


2 ga ham, 11 ga ham bo`linadigan sonlar 22 ga bo`linadi.
Masalan, 1) 1716, a) oxirgi raqami 6 => 2 ga bo`linadi,
b) 1716, toq o`rindagi raqamlar yig`indisi: 1+1=2,
1 2 3 4 juft o`rindagi raqamalri yig`indisi: 7+6=13. |2–13|=11,
11:11=1. Demak, 1716 soni 22 ga bo`linadi.

2) 7869, oxirgi raqami 9 => 2 ga bo`linmaydi. Demak, 7869 soni 22 ga bo`linmaydi.




Topshiriq: 22 ga bo`linadigan ikkita to`rt xonali son yozing va bo`linish belgisi
orqali bo`linishini ko`rsating.
23 ga bo`linish belgisi



Masalan, 1) 1288,

128+87=184,

18+47=46,

46:23=2 => bo`linadi

2) 4003,

400+37=421,

42+17=49,

49:23 => bo`linmaydi.



Sondagi o`nlar soni bilan birlar xonasidagi son yettilanganining yig`indisi 23 ga bo`linsa, bu son 23 ga bo`linadi.
Topshiriq: 23 ga bo`linadigan ikkita to`rt xonali son yozing va bo`linish belgisi
orqali bo`linishini ko`rsating.


24 ga bo`linish belgisi


3 ga ham, 8 ga ham bo`linadigan sonlar 24 ga bo`linadi.
Masalan, 1) 1176, a) 1+1+7+6=15, 15:3=5 => 3 ga bo`linadi,
b) 176:8=22 => 8 ga bo`linadi. Demak, 1176 soni 24 ga bo`linadi.

2) 8764, 8+7+6+4=25, 25:3 => 3 ga bo`linmaydi.


Demak, 8764 soni 24 ga bo`linmaydi.


Topshiriq: 24 ga bo`linadigan ikkita to`rt xonali son yozing va bo`linish belgisi orqali
bo`linishini ko`rsating.


25 ga bo`linish belgisi


Sonning oxirgi ikkita raqamidan tuzilgan son 25 ga bo`linsa, yoki oxirgi ikkita raqami nol bo`lsa, bu son 25 ga bo`linadi.
Masalan, 1) 1500, 00 => bo`linadi;
2) 3475, 75:25=3 => bo`linadi;
3) 5445, 45:25 => bo`linmaydi.


Topshiriq: 25 ga bo`linadigan ikkita to`rt xonali son yozing va bo`linish belgisi
orqali bo`linishini ko`rsating.


26 ga bo`linish belgisi


2 ga ham, 13 ga ham bo`linadigan sonlar 26 ga bo`linadi.
Masalan, 1) 1170, a) oxirgi raqami 0 => 2 ga bo`linadi,
b) 11+74=39, 39:13=3 => 13 ga bo`linadi.
Demak, 1170 soni 26 ga bo`linadi.

2) 8768, a) oxirgi raqami 8 => 2 ga bo`linadi,


b) 876+84=908, 90+84=122, 12+24=20, 20:13 => 13 ga
bo`linmaydi. Demak, 8768 soni 26 ga bo`linmaydi.


Topshiriq: 26 ga bo`linadigan ikkita to`rt xonali son yozing va bo`linish belgisi
orqali bo`linishini ko`rsating.
27 ga bo`linish belgisi


Sondagi o`nlar soni bilan birlar xonasidagi son sakkizlangani ayirmasining moduli
27 ga bo`linsa, yoki 0 bo`lsa, bu son 27 ga bo`linadi.

Masalan, 1) 3321,

33218=324,

32–48=0 => bo`linadi;

2) 5656,

56568=517,

|51–78|=5 => bo`linmaydi.

Topshiriq: 27 ga bo`linadigan ikkita to`rt xonali son yozing va bo`linish belgisi orqali
bo`linishini ko`rsating.



Download 0.72 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling