” fakulteti Ro’yxatga olindi
Download 0.62 Mb. Pdf ko'rish
|
MO-61guruhi talabasi Ilhomov Eldor
|
55
Xulosa qilib shuni aytish mumkinki, Kanada kuchli yettilikka kirgan davlat hisoblanadi. Kanada ham boshqa davlatlar kabi juda boy tabiiy resurslarga ega. Kanadada neft, tabiiy gaz, ko’mir, uran, temir rudasi, mis, nikel polimetall, asbestning katta zapaslari bor. Bu yerda, shuningdek gidroenergiya resurslari ham nixoyatda katta. Mamlakat maxsuldor urmonlar maydoni jixatdan kapitalistik dunyoda birinchi o’rinni egallaydi. Kanada zamonaviy dunyodagi eng iqtisodiy rivojlangan va eng yirik savdo kuchlaridan biridir. Mamlakat raqobatbardosh iqtisodiyotga ega, jahon iqtisodiy munosabatlari va xalqaro munosabatlar tizimida etakchi rol o'ynaydigan tor doiradagi davlatlar tarkibiga kiradi. Mamlakat turmush darajasi sohasida yuqori jahon standartlariga erishdi: inson rivojlanishi indeksi (iqtisodiy, ijtimoiy va ta'lim mezonlarining uyg'unligini aks ettiruvchi) kabi keng qamrovli ko'rsatkichga ko'ra, Kanada dunyoda 6-o'rinni egallaydi. Kanadaning mustamlakachilik o'tmishi zamonaviy iqtisodiyotida iz qoldirmadi, vaholanki mamlakatning boyligi aniq boy Evropa davlatlari va Qo'shma Shtatlarga boy tabiiy boyliklari - mineral xom ashyo va metallar, suv va o'rmon resurslarini rivojlantirish va eksport qilish hisobiga shakllangan edi. Katta Bunda iqtisodiy o'zgarishlar muhim rol o'ynadi, shu davrda mamlakatning tabiiy boyligi uning iqtisodiyotini shakllantirishda, boshqa davlatlar va ayniqsa AQSh bilan barqaror savdo aloqalarini o'rnatishda muhim rol o'ynadi. Hozir Kanada sanoatlashgan mamlakat bo'lib, unda sanoat ishlab chiqarishi yiliga o'rtacha 5-6% ga o'smoqda va Kanada sanoatining yuqori texnologiyali tarmoqlari eng tez sur'atlarda o'smoqda. Tashqi savdo ham ijobiy saldoga ega: tovarlar eksporti (2001 yilda 286 milliard AQSh dollari) importdan oshdi (2001 yilda 250 milliard AQSh dollari). Har yili menejmentni rivojlantirish xalqaro instituti tomonidan e'lon qilinadigan mamlakatlarning dunyo miqyosidagi raqobatbardoshlik reytingida Kanada to'qqizinchi o'rinni egallaydi. Biroq, Kanada minerallar va o'rmon mahsulotlarini ishlab chiqaruvchi eng yirik kompaniyalardan biri bo'lib qolmoqda va uning butun iqtisodiyoti hanuzgacha
56
bu holatdan ta'sirlanmoqda. Iqtisodiyotning xom ashyo tarmoqlari, avvalgidek, makroiqtisodiy ko'rsatkichlarda unchalik keng namoyish etilmasa ham, butun mamlakat iqtisodiyoti barqaror rivojlanishni ta'minlaydigan ishonchli xom ashyo bazasiga yo'naltirilgan. Umuman olganda, Kanada iqtisodiyoti ijobiy savdo balansi, boy resurslar (temir, nikel, rux, mis, oltin, qo'rg'oshin, molibden, kaliy, olmos, kumush, baliq, yog'och, ko'mir, tabiiy gaz, suv energiyasi) tufayli katta barqarorlikka ega. malakali ishchi kuchi va kapital.
|
