” fanidan kurs ishi mavzu: Tashqi iqtisodiy faoliyatni tartibga solish va rivojlantirishda davlatning roli. Bajardi: Tekshirdi

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O‘RTA MAXSUS
TA’LIM VAZIRLIGI
TOSHKENT MOLIYA INSTITUTI

“__________________________” KAFEDRASI

“_____________________________” fanidan

KURS ISHI


Mavzu: Tashqi iqtisodiy faoliyatni tartibga solish va rivojlantirishda davlatning roli.
Bajardi: _______________________________
Tekshirdi: _____________________________

RO‘YXATGA OLINDI “____” _______2023y. __________________		RO‘YXATGA OLINDI “____” _______2023y. __________________
Kurs ishi taqrizga topshirilgan sana “____” _______2023y.		Kurs ishi taqrizdan qaytarilgan sana “____” _______2023y.
Kurs ishi himoya qilingan sana “____” _______2023y. Baho“_____” _________	___________ (imzo) ____________ (imzo) ___________ (imzo)	Komissiya a’zolari: __________________ __________________ __________________

Toshkent 2023

Mundarija:

Kirish……………………………………………………………………….. Asosiy qism
1. Tashqi iqtisodiy faoliyat: mohiyati, ahamiyati va maqsadlari …..…........
2. Tashqi iqtisodiy faoliyatni tashkil etish, boshqarish,va tartibga solish davlat siyosati……………………………………………………..………...
3. Tashqi iqtisodiy faoliyatning davlat boshqaruvida nota’rif usullar…..….
4. Tashqi iqtisodiy faoliyatning asosiy shakli – xalqaro savdo……..……… 5. Xalqaro savdo siyosatining takomillashuvi va davlat iqtisodiy xavfsizligi muammolari……………………………………………………
Xulosa………………………………………………………………………
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati…………………………………………

Kirish

Hozirgi kunda davlatlar o'rtasidagi xalqaro savdoning rivojlanishi, ishlab chiqarish integratsiyalashuvining kengayishi va takomillashuvi tashqi iqtisodiy faoliyatning yanada erkinlashuviga sabab bo’lmoqda. Bugungi bozor islohotlari munosabatlarining yangi strategiyasi asosiy yo'nalishlaridan biri - tashqi iqtisodiy faoliyatni davlat tomonidan tartibga solishni muvofiqlashtirish hisoblanadi. Bu munosabatlar bozor munosabatlari shakllanishi sharoitida siyosiy, ijtimoiy-iqtisodiy islohotlar samarasi, mamlakat ichki va tashqi iqtisodiy manfaatlarini himoya qiIishga qaratilgan jihatlami, shu jumladan, tashqi iqtisodiy muvozanatni ta'minlash, eksport va import munosabatlarda ilg'or siljishlarni rag'batlantirish, xorijiy kapital oqimini kuchaytirishga yo'naltirilgan vakolatIi davlat tashkilotlari tomonidan amalga oshiriladigan qonunchilik, ijroiya va nazorat qilish yo'nalishidagi chora-tadbirlar tizimini yaratishni o'z ichiga oladi.

Tashqi iqtisodiy faoliyatni oqilona tartibga solish davlat iqtisodiy rivojlanish strategiyasining muhim tarkibiy qismi sanaladi. Bu esa o'z navbatida, mamlakatning o'ziga xos ichki va tashqi sharoitlarini inobatga olgan tartibga solish mexanizmlarini o'zgaruvchan ichki va tashqi sharoitlarga muntazam moslashtirib borishni, ya'ni oqilona tashqi iqtisodiy siyosat yurgizishni talab etadi.
Bozor iqtisodiyoti sharoitida, bozor munosabatlarining asosiy tamoyillari amalda bo'lishi davlat tomonidan, mamlakat iqtisodiy havfsizligini ta'minlash va umummilliy manfaatlarni himoya qilish, tashqi iqtisodiy faoliyatni tartibga solish maqsadida amalga oshiriladi. Tashqi iqtisodiy faoliyatni tartibga solish bo'yicha davlat organlarining faoliyati deyarli barcha mamlakatlarda amalga oshiriladi. Lekin bu faoliyatning ko'lami, shakllari va usullari, aniq maqsad va vazifalari har bir mamlakatning hududiy jihatdan katta-kichikligidan, jahon xo'jaligida tutgan o'rni, tashqi va ichki siyosatidan kelib chiqqan holda belgilanadi.
O'tish davri iqtisodiyotini boshidan kechirayotgan mamlakat tashqi iqtisodiy aloqalarini kengaytirish uchun o'zini erkin bozor girdobiga tashlab qo'ya olmaydi. Bunday sharoitda davlatning rivojlantirish kafolati sifatida faol qatnashuviga zaruriyat tug'i1adi. Bozor munosabatIariga o'tishning ilk bosqichlarida tashqi iqtisodiy aloqalarning davlat tomonidan tartibga solinishi, ayniqsa, muhimdir. Bu esa, birinchi navbatda, tashqi savdo va tashqi iqtisodiy faoliyatning boshqa shakllarini tartibga solish mexanizmlarini o'zgaruvchan ichki va tashqi sharoitlarga muntazam moslashtirib borishni, ya'ni oqilona tashqi iqtisodiy siyosat yurgizishni talab etadi. Bozor iqtisodiyoti sharoitida, bozor munosabatlarining asosiy tamoyillari amalda bo'lishi davlat tomonidan, mamlakat iqtisodiy havfsizligini ta'minlash va umummilliy manfaatlami himoya qilish, tashqi iqtisodiy faoliyat(TIF)ni tartibga solish maqsadida amalga oshiriladi. Tashqi iqtisodiy faoliyatni tartibga solish bo'yicha davlat organlarining faoliyati deyarli barcha mamlakatlarda amalga oshiriladi. Lekin bu faoliyatning ko'lami, shakllari va usullari, aniq maqsad va vazifalari har bir mamlakatning hududiy jihatdan katta-kichikligidan, jahon xo'jaligida tutgan o'mi, tashqi va ichki siyosatidan kelib chiqqan holda belgilanadi.
Ma'lumki. O'zbekiston 1994-yilning iyun oyida JSTda kuzatuvchilik maqomini qo'lga kiritgan edi. 1994-yilning dekabrida esa respublika hukumati tomonidan Q'zbekistonning JSTga teng huquqli a'zo bo'lib kirishi to'g'risida ariza topshirildi. 1995-yilning yanvarida esa O'zbekistonning JSTga qo'shilishi bo'yicha maxsus lshchi guruhi tuzildi. Rasmiy delqatsiyalarimiz JSTning Singapur (1996 y.), Jeneva (1998 y.) va Sietl (1998 y.) da bo'lib o'tgan vazirlar darajasidagi anjumanlarda ishtirok etishdi. ¹ 1998-yilning sentyabr oyida O'zbekiston hukumati JST kotibiyatiga respublikanina tashqi savdo rejimi to'g'risidagi Memorandumini taqdim etdi VB uning rasmiy taqdimoti bo'lib o'tdi. Ushbu masala yuzasidan Avstraliya, Yevropa lttifoqi, Yangi Zelandiya VB AQSH hukumatlarining savolnomalari olindi va shunga muvofiq JST Kotibiyatiga javobgar tayyorlanadi.