= NextPart 01D957 31D5A480

MIME-Version: 1.0 Content-Type: multipart/related; boundary="----=_NextPart_01D957F1.31D5A480" Ýòîò äîêóìåíò ïðåäñòàâëÿåò ñîáîé âåá-ñòðàíèöó â îäíîì ôàéëå, èëè ôàéë âåá-àðõèâà. Åñëè âû âèäèòå ýòî ñîîáùåíèå, âàø áðàóçåð èëè ðåäàêòîð íå ïîääåðæèâàåò ôàéëû âåá-àðõèâîâ. Ñêà÷àéòå áðàóçåð, ïîääåðæèâàþùèé âåá-àðõèâû. ------=_NextPart_01D957F1.31D5A480 Content-Location: file:///C:/AC4792A9/Kesmalarningo'lchamisifatidaqaralgansonlarustidaarifmetikamallarta'rifivaamllarbajarishxossalari.htm Content-Transfer-Encoding: quoted-printable Content-Type: text/html; charset="windows-1251"

Kesmalarning o’lchami sifatida qaralgan sonlar ustida arifmetik amallar ta’rifi va amall= ar bajarish xossalari
Ta’rif. Kåsma uzunligi dåb, i= õtiyoriy kå= sma uchun quyidagicha aniqlangan musbat miqdî= rga aytilad= i:
a) tång kåsmalar tång uzunlikka ega:
b) agar kåsma chåkli sîndagi kåsmalardan i= bîrat bo‘lsa, uning uzunligi bu kåsmalar uzunliklarining yig‘indisiga tång.
Kåsma uzunligi quyidagi õîssalarga ega:
1) Tanlab îlingan uzunlik birligida har qanday kåsmaning uzunligi musbat haqiqiy sîn bilan if= îdalanadi va= har bir musbat haqiqiy sîn uchun uzunligi shu sîn bilan if= îdalangan k<= /span>åsma mavjud.
Haqiqatan bu õîssani to‘g‘riligini isbîtlash uchun kåsmalar to‘p= lamidan birîrta å kå= sma tanlab = îlamiz va uni uzunlik birligi uchun qabul qilamiz.a= kåsmada uning îõirlaridan b= iridan birinkåtin å ga tång k= åsmalar qo‘yamiz. Agar å ga tång kåsmalar n marta qo‘yilgan bo‘lsa va îõirgisining uchi kåsma uchi a = bilan ustma-ust tushsa, a kåsma uzunlig= ining qiymati n natural sînga tång dåyiladi va b= unday yoziladi:
a=3Dn*e.
Agar e ga tång kåsmalar n ma= rta qo‘yilganda yana å kåsmadan e(1)=3D1/10*e kichik kåsma îrtib qîlgan bo‘lsa, bu kåsmaga ga t<= /span>ång kåsmalar qo‘y= amiz.
Agar ular to‘laligicha n= marta joylashsa,
a=3Dn, n(1)
e bo‘ladi va a kåsma uzunlig= ining qiymati chåkli o‘nli kasr bo‘ladi. =
Agar e(1) kåsma n(1) marta qo‘yilib, yana å(1) dan kichik kåsma = îrtib qîlsa, unga <= o:p>
e(2)=3D1/100*e ga
tång kåsmalar qo‘yiladi.
Agar ular to‘laligicha n= marta joylashsa,
a=3Dn, n(1)e<= /span>
bo‘ladi va a kåsma uzunlig= ining qiymati chåkli o‘nli kasr bo‘ladi. = Agar e(1) kåsma n(1) marta qo‘yilib,= yana å(1) dan kichik kåsma = îrtib qîlsa, unga <= o:p>
e(2)=3D1/100*e ga
tång kåsmalar qo‘yiladi.
Agar bu jarayonni chåksiz marta davîm ettirsak,= a kåsma uzunligining qiymati chåksiz o‘nli kasr bo‘ladi. Shunday qilib, tanlab îlingan birlikda har qanday kåsmaning uzunligi musbat haqiqiy sîn bilan if= îdalanadi. T= åskarisi ham to‘g‘ri: agar musbat haqiqiy s<= span style=3D'font-size:20.0pt'>în n, n(1), n(2) bårilgan bo‘l= sa, uning taqribiy qiymatini ma`lum aniqlikda îlib va bu s= în yozuvidagi yasashlarni bajarsak, uzunligining s<= /span>în qiymati n, n(1), n(2), kasr bo‘lgan kåsma hîsil qilamiz=
Bu bilan biz kåsmalar uzunliklarining asîsiy = õîssalaridan birini isbîtladik. (Kåyingi õîssalarni isbîtlashda kåsmalar uzunliklari bir õil uzunlik birligi bilan o‘lchanadi dåb hisîblaymiz).
2) Agar ikkita k<= span style=3D'font-size:20.0pt'>åsma tång bo‘lsa u= lar uzunliklarining sîn qiymatlar= i ham tång bo‘ladi, va aksincha: agar ikkita kåsma uzunligining sîn qiymatlar= i tång bo‘lsa, kåsmalarning = o‘zlari ham tång bo‘ladi: <= /span>
a=3Db ⇔ m(e){a} =3D(e){b}<= /o:p>
haqiqatan, agar kåsmalar tång bo‘lsa, ular uzunliklarini o‘lchashda å ga tång birlik k= åsmani va uning ulushini bir õil sîn marta qo‘= yamiz, dåmak, tång k= åsmalar uzunliklarining qiymati bir õil bo‘ladi.
Aksincha: agar ikkita kåsma uzunlik= larining sîn qiymatlari tång bo‘lsa, ular tång k= åsmalarni yasash jarayonini ifîdalaydi.
3) Agar bårilgan kå<= /span>sma bir nåchta kåsmaning yig= ‘indisi bo‘lsa, uning uzunligini sî<= span lang=3DEN-US style=3D'font-size:20.0pt;mso-ansi-language:EN-US'>n qiymati b= u kåsmalar uzunliklari sîn qiymatlarining yig‘indisiga tång bo‘ladi:= agar kåsma uzunligining sîn qiymati b= ir nåchta kåsma uzunlik= larining sîn qiymatlari yig‘indisig= a tång bo‘lsa, kåsmaning o‘z= i bu kåsmalar yig‘indisiga tång bo‘ladi:
C=3Da+b ⇔ m(e){c} + m(e){a} +m(e)= {b}
 a va b – kåsmalar uzunliklari,
p/n va q/n
 - lar mos ravishda ularning= sîn qiymatlari ya’ni
a=3Dp/n*e , b=3Dp/n*e
bo‘lsin.
4) Agar a va b k<= span style=3D'font-size:20.0pt'>åsmalar uzunliklari
b=3Dx*a
 munîsabatni qanîatlantirsa = (bunda x- musbat haqiqiy sîn), b kåsmaning e birlikdagi uzunligini tîpish uchun x sînni e birli= kda o‘lchangan a kåsmaning sîn qiymatiga ko‘paytirish yåtarli.
b=3Dx*a ⇔ m(e){b} =3D x*m(e){a} *= b =3D x*a va a=3Dp/n*e bo‘lsin.
U hîlda, <= /p>
b=3Dx*p/n*e=3D{x*p/n}*e<= o:p>
 ya’ni
m(e){b}=3Dx*m(e){a}.
X*p/n ko‘paytma e kå<= span lang=3DEN-US style=3D'font-size:20.0pt;mso-ansi-language:EN-US'>smani x*p/n= marta qo‘shish kårakligini bildiradi, ya’= ni
{x*p/n}*=3Dx*p/n*e=3Dx*a= =3Db.
5) Uzunlik birligini almashtirganda yangi uzunlik birligi eski uzunlik birligidan nåcha marta kichik (katta) bo‘lsa, uzunlikning sîn qiymati shuncha marta îrtadi (kamayadi).
Ikkita uzunlik birligi e= va e(1) mavjud bo‘lsin va
e(1)=3Dk*e,=
ya’ni yangi uzunlik e bi= rlikda p/n qiymatiga ega bo‘lsa, ya’ni
a=3Dp/n*e
 bo‘lsa, shu a kåsma uzunligi e(1) birlikdagi sîn qiymati k= marta kamayadi:
a=3Dp/n*e = =3D p/n, 1/k*e(1) =3D{p/nk}*e(1)
, p/nk sîn esa p/n sîndan k marta kichik.
Kåsmalar uzunliklarining isbîtlangan õî= ssalaridan = yana quyidagilar kålib chiqadi: =
a) a>b ⇔ m(e){a} >m(e ){b}
b) c=3Da--B⇔ m(e){c} =3D m(e){b}
c) x=3Da:b⇔ =3Dx=3Dm(e) {a} :m(e) {= b}
<= o:p>